Του Γιώργου Προκοπάκη*
Αντί για κάλαντα, παραμονή Χριστουγέννων ο ΟΔΔΗΧ (Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους) μας είπε ποιο είναι το χρηματοδοτικό σχέδιο για το 2019. Η δημοσιοποίηση του χρηματοδοτικού σχεδίου είναι σημαντική γιατί ενημερώνει τους επενδυτές ανά τον κόσμο για το ύψος και την χρονική τοποθέτηση των εκδόσεων ομολόγων. Πρέπει και οι επενδυτές να εκπονήσουν τη δική τους στρατηγική.
Φέτος ο ΟΔΔΗΧ πρωτοτύπησε. Ενημερώνει την διεθνή επενδυτική κοινότητα πως το χρηματοδοτικό πλάνο είναι «βλέποντας και κάνοντας». Προσφέρει τρία σενάρια χρηματοδότησης των αναγκών. Προβλέπεται άντληση 3, 5, ή 7 δις ευρώ, με μηδενικά ή 1.4 δις ευρώ έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις.
Σε κάθε περίπτωση κατατίθεται η βεβαιότητα επιστροφών κερδών ομολόγων διακράτησης ΕΚΤ ύψους 1.2 δις ευρώ. Το μαξιλάρι θα μειωθεί από 1.1 δις έως 5.0 δις ευρώ. Πόσο χρήσιμο είναι το σύνολο αυτών των πληροφοριών;
Για τον επενδυτή, καθόλου. Τις ανάγκες της χώρας τις ξέρουν όλοι, τα διαθέσιμα τα ξέρουν όλοι. Ο ΟΔΔΗΧ δεν λέει ούτε πότε προγραμματίζονται οι εκδόσεις, ούτε το χρόνο ωρίμανσης των νέων ομολόγων, ούτε το ύψος των κεφαλαίων. Μια συζήτηση του καφενέ καταγράφεται σε ένα βαρύγδουπο ντοκουμέντο που δεν λέει τίποτε.
Το στρατηγικό πλάνο χρηματοδότησης του ΟΔΔΗΧ είναι ένα «μη-πλάνο», εσωτερικής κατανάλωσης. Ας μην ξεχνάμε πως είναι ο ίδιος ακριβώς οργανισμός ο οποίος δεν κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές εντός του 2018, με τον λάθος σχεδιασμό.
Με την ρηχή αγορά ομολόγων, έγινε το ράλλυ Δεκεμβρίου 2017/Ιανουαρίου 2018 για γίνει η έκδοση του 7ετούς ομολόγου την 8/2 και έκτοτε τα ελληνικά ομόλογα κινούνται σε αποδόσεις απαγορευτικές για νέα έκδοση – τέτοια επιτυχία το 7ετές! Όλον τον χρόνο, ο ΟΔΔΗΧ υποτίθεται πως έψαχνε την ευκαιρία έκδοσης 10ετούς ομολόγου «που το θέλουν οι Αμερικάνοι».
Οι συνθήκες εξόδου από τα προγράμματα στήριξης παρείχαν ασφάλεια μέχρι το 2022, ο ΟΔΔΗΧ όμως δεν ήθελε «σύντομες» εκδόσεις. Ο ΟΔΔΗΧ αδιαφορούσε για τα επιτόκια του 3.8% του ΔΝΤ, 4.7% του πενταετούς που λήγει τον Απρίλιο 2019, του 6% και 6.5% των ομολόγων ΕΚΤ. Με την λάθος στρατηγική, δεν βγήκαμε με μεσοπρόθεσμες εκδόσεις χαμηλού επιτοκίου το 2018 – οι φωστήρες του ΟΔΔΗΧ μας λένε ότι θα βγουν το 2019, σε χειρότερες συνθήκες. Όμως οι καημενούληδες δεν ξέρουν για πόσα χρήματα θα προχωρήσουν σε εκδόσεις.
Ας τους βοηθήσουμε λίγο:
1. Το πενταετές λήξεως Απριλίου 2019, έχει επιτόκιο 4.70%. Γιατί να μην ρολλάρουν κάπου 2.5 δις μέχρι το 2022; Ακόμη και ο Τσακαλώτος, μικρότερο επιτόκιο θα πάρει.
2. Τα ομόλογα ΕΚΤ λήξεως Ιουνίου 2019 έχουν επιτόκιο 6%. Τα δε του Οκτωβρίου επιτόκιο 6.5%. Ακόμη και ο Τσακαλώτος μπορεί να βρει επιτόκιο χαμηλότερο μέχρι το 2022, για 3.7 και 2 δις, αντιστοίχως.
3. Τα δάνεια ΔΝΤ έχουν επιτόκιο 3.8%. Ακόμη και ο Τσακαλώτος έχει σοβαρές πιθανότητες να βρει επιτόκιο χαμηλότερο μέχρι το 2022.
4. Η απόφαση Eurogroup του Ιουνίου παρέχει την οψιόν δανεισμού στην ελληνική κυβέρνηση μέχρι 3.3 δις για εξαγορά χρέους. Το 0.8% έως 1.0% του επιτοκίου του ESMδεν θα το βρει ο Τσακαλώτος.
Το τραγικό της περίπτωσης Τσακαλώτου-ΟΔΔΗΧ-Rothschilds (μην ξεχνιόμαστε ποιοι συμβουλεύουν – το αρχείο του ΟΔΔΗΧ είχε όνομα στα γαλλικά!) είναι πως θα μπορούσαν να καταφύγουν στις αγορές για δανεισμό μέχρι το 2022 και το 2018, με καλύτερους όρους από αυτούς που προβλέπονται για τη νέα χρονιά. Το πιο τραγικό είναι πως κανείς δεν μιλάει για την πρόβλεψη της απόφασης του Eurogroup. Δεδομένου ότι η οψιόν δεν εξασκήθηκε αμέσως, η ενεργοποίηση οκτώ μήνες μετά είναι σαφές δείγμα αδυναμίας. Εκτός βέβαια εάν η οψιόν δεν υπάρχει πραγματικά και ήταν μια «υπόσχεση» ή και απειλή προς το ΔΝΤ.
Τα πράγματα, όσον αφορά την χρηματοδότηση είναι λίγο πιο περίπλοκα από αυτά που παρουσιάζει ο ΟΔΔΗΧ. Διαψεύδει μεν τον Πρωθυπουργό και τους διαρροείς οι οποίοι μιλούν για μαξιλάρι 34 δισ, 40 δισ, 45 δισ – δηλώνεται στα 26.5 δισ ευρώ, ως σύνολο διαθεσίμων.
Κάποια «κεφάλαια κίνησης» χρειάζεται και ο ΥΠΟΙΚ – ο Σαμαράς χωρίς μαξιλάρια κληροδότησε 2.61 δισ ευρώ. Το πρόβλημα που θα βρει πρώτο μπροστά της η κυβέρνηση, προκύπτει από τον σχεδιασμό του ιδίου του ΟΔΔΗΧ. Οι τόκοι των ομολόγων PSI μετά το swap του Δεκεμβρίου 2017, μεταφέρθηκαν για τον Ιανουάριο 2019, ελαφρύνοντας τον προϋπολογισμό 2018.
Το ΥΠΟΙΚ πρέπει να καταβάλει σχεδόν 1.5 δισ τόκων μέχρι 30/1, προσφεύγοντας στα διαθέσιμα. Τον Ιούνιο 2019 είναι η μεγάλη εκταμίευση για εξόφληση των ομολόγων ΕΚΤ. Όλα αυτά δείχνουν πως ο ΟΔΔΗΧ, ο οποίος υποτίθεται κρατάει κρυφό τον προγραμματισμό του, είναι υποχρεωμένος να προχωρήσει σε εκδόσεις ομολόγων πριν τις ευρωεκλογές. Αυτά τα ξέρουν καλύτερα από μας οι επενδυτές και περιμένουν στη γωνία. Κάποιοι για να πάρουν το αίμα τους πίσω για το στραπάτσο του 7ετούς ομολόγου.
Όλη αυτή η κουβέντα γίνεται γιατί η κυβέρνηση δεν θέλει ή δεν μπορεί να ενεργοποιήσει την πρόβλεψη του Eurogroup του Ιουνίου για πρόσθετο δανεισμό 3.3 δις ευρώ. Το μόνο που ενδεχομένως περιμένει ο ΟΔΔΗΧ είναι η απόφαση των δανειστών που θα επιτρέπει στις ελληνικές τράπεζες να φορτωθούν περισσότερα ομόλογα. Ανάσα θα είναι γι' αυτούς. Οι αγορές θα ξέρουν και αυτά και τα αποτιμούν.
* Ο Γιώργος Προκοπάκης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
