H γραφειοκρατία «σκοτώνει» τις επενδύσεις

H γραφειοκρατία «σκοτώνει» τις επενδύσεις

Του Γιώργου Φιντικάκη

Ένας αρχαιολόγος στο πατάρι μιας επιχείρησης σίγουρα δεν μπορεί να ψάχνει για αρχαία. Στη μαύρη τρύπα όμως της σοβιετικής ελληνικής γραφειοκρατίας, όλα είναι πιθανά. Σε εταιρεία logistics λοιπόν, που λειτουργεί εδώ και χρόνια, της ζητήθηκε νέος έλεγχος του υπεδάφους από την αρχαιολογία, προκειμένου να πάρει άδεια για να κατασκευάσει πατάρι ! Αρχαία φυσικά δεν βρέθηκαν, ωστόσο ο υπάλληλος της αρχαιολογίας απασχολήθηκε για να πιστοποιήσει το αυτονόητο.

Σε μια χώρα που διαφημίζεται ως η πιο «μεταρρυθμίσιμη», που χρειάζεται επενδύσεις όσο καμία άλλη, αλλά κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να τις διώξει, η ελληνική γραφειοκρατία δεν το βάζει κάτω.

Σε βιομηχανία, προκειμένου να αδειοδοτηθεί, της ζητήθηκε να προσκομίσει αποτελέσματα δοκιμών, τα οποία ωστόσο θα ήταν διαθέσιμα μόνο μετά την έγκριση της άδειας και της λειτουργίας της. Σε άλλη περίπτωση, μεσολάβησαν επτά διαφορετικές υπηρεσίες για να εγκρίνουν μια περιβαλλοντική μελέτη, όταν στην Ολλανδία αρκεί ένα και μοναδικό γραφείο για όλα. Ενώ σε μεταλλευτική εταιρία χρειάσθηκαν 33 χρόνια για να κλείσει μία αντιδικία με Ταμείο Ασφάλισης.

Στην ελληνική πραγματικότητα που μόνο κατ'' όνομα θυμίζει οικονομία σοβαρού δυτικού κράτους, η λήψη και μόνο μιας άδειας logistics park μπορεί να απαιτήσει και πέντε χρόνια. Τόσα δηλαδή, όσο χρειάσθηκε όχι για να αδειοδοτηθεί, αλλά για να ολοκληρωθεί το 50% του γιγάντιου Plaza logistics park στην Ισπανία, έκτασης 13.000 στρεμμάτων, όσο οκτώ Θριάσια μαζί.

Σε αυτή την ίδια πραγματικότητα, οι επιχειρήσεις φορολογούνται στην Ελλάδα με 29%, όταν στη Βρετανία ο συντελεστής έχει πέσει στο 19% από το 28% που ήταν το 2010. Η έξυπνη αυτή φορολογική πολιτική συνέβαλε τόσο στη προσέλκυση επενδύσεων, όσο και στην αύξηση κατά 15% των δημοσίων εσόδων.

Εάν το ελληνικό κράτος δεν αντιληφθεί γιατί πρέπει να μπει στα παπούτσια του επενδυτή, και γιατί πρέπει να αρχίσει να σκέφτεται σαν αυτόν, τίποτα δεν θα αλλάξει, όσα επενδυτικά συνέδρια και να γίνουν, όπως το χθεσινό του ΣΕΒ “Σχεδιάζουμε το μέλλον με επενδύσεις”.

Οι δείκτες της ντροπής

Αν και η άποψη αυτή δεν είναι φυσικά καινούργια, αποκτά άλλη σημασία όταν τεκμηριώνεται στα επενδυτικά φόρα. Είμαστε λοιπόν η μοναδική χώρα στην ΕΕ χωρίς πλάνο μεταβίβασης στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Έχουμε τόσο πολλά φορολογικά αντικίνητρα για επενδύσεις ώστε βρισκόμαστε στην 137η θέση της κατάταξης του World Economic Forum, έναντι της 79ης του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Είμαστε τόσο εχθρικοί απέναντι σε θέματα ακινήτων, όπως χρήσεις γης και μεταβιβάσεις, ώστε κατέχουμε την 145η θέση έναντι της 37ης του μέσου όρου της Ευρώπης (World Bank). Ενώ στη Πορτογαλία υπάρχει μια κεντρική επισπεύδουσα αρχή για τις αδειοδοτήσεις, με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για όλο το Δημόσιο, στην Ελλάδα κάθε υπηρεσία ενεργεί όπως νομίζει εκείνη καλύτερα. Και ενώ για να πουλήσει κάποιος ένα σπίτι στη Δ.Ευρώπη απαιτούνται ελάχιστα δικαιολογητικά, και άρα λίγος χρόνος, εδώ το κράτος ζητά σίγουρα πάνω από 10, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν ακόμη και τα 22.

Για να μη μιλήσει κανείς για τα 250 φορολογικά νομοσχέδια που έχουν ψηφιστεί στην Ελλάδα από το 1975 έως σήμερα, όταν στις ΗΠΑ από την ίδρυσή τους έχουν ψηφιστεί μόλις δέκα. Για τους 25 φορολογικούς νόμους που έχουν ψηφιστεί αποό το 2011, και για τις πάνω από τις 100 διευκρινιστικές εγκυκλίους, για το γεγονός ότι από το 2014, η δημόσια διοίκηση προχώρησε σε 82 μεταβολές που αφορούν σε 4 από τους βασικότερους νόμους (φορολογία εισοδήματος, φορολογικές διαδικασίες, ΕΝΦΙΑ, ΕΛΠ), κ.ο.κ.

Δικαιολογημένα λοιπόν χθες ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας, δήλωσε από το βήμα του συνεδρίου του ΣΕΒ ότι η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στα φορολογικά ως πολυτέλεια, δίχως αίσθηση του κατεπείγοντος. Η'' ο ανεξάρτητος βουλευτής Χάρης Θεοχάρης που από το ίδιο πάντα συνέδριο, είπε το κλασικό "οι φόροι και ο θάνατος είναι τα μόνα σίγουρα πράγματα στη ζωή".

Δικαιολογημένα επίσης, προ μερικών μηνών, σε επίσκεψή του στην Αθήνα, ο αυστριακός επιχειρηματίας Γκέρχαρντ Κοχ, και πρόεδρος της Επιτροπής Βιομηχανικών Υποθέσεων της Business Europe, είχε δηλώσει : "Αν βρισκόμουν στη θέση ενός επενδυτή, φοβάμαι ότι κάτω υπό τις παρούσες συνθήκες, η Ελλάδα δεν θα αποτελούσε την πρώτη μου προτίμηση για επένδυση". Σημειωτέον ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που ηγείται της ευρωπαϊκής οργάνωσης, η οποία εκπροσωπεί 40 κύριες βιομηχανικές ομοσπονδίες από 34 χώρες.

Αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά, όπως κάποιοι θέλουν να τα παρουσιάζουν, δεν θα συζητούσαμε 17 χρόνια μετά το κλείσιμο του πρώην διεθνούς αεροδρομίου του Ελληνικού, και τέσσερα χρόνια μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης με το επενδυτικό σχήμα, ακόμη για την ανάγκη αξιοποίησής του.