Στιγμιότυπο από την έφοδο του όχλου στο αεροδρόμιο του Νταγκεστάν κατά την άφιξη πτήσης από το Τελ Αβίβ
Ξύπνησε το φάντασμα του αντισημιτισμού
AP Photo
AP Photo
Στιγμιότυπο από την έφοδο του όχλου στο αεροδρόμιο του Νταγκεστάν κατά την άφιξη πτήσης από το Τελ Αβίβ

Ξύπνησε το φάντασμα του αντισημιτισμού

Τη νοσηρή μορφή του προβάλλει ξανά ο αντισημιτισμός εν μέσω του πολέμου στη Μέση Ανατολή. Οι Ευρωπαίοι Εβραίοι φοβούνται σήμερα πιο πολύ απ' ότι εδώ και δεκαετίες καθώς ο βαθιά ριζωμένος ρατσισμός επανέρχεται με βίαιες ενέργειες, βανδαλισμούς, λεκτικές απειλές και γκραφίτι μίσους σε ιδρύματα, συναγωγές, στο δρόμο και τα σχολεία. Μαζί με την εξίσου δραματική αύξηση της ισλαμοφοβίας δημιουργείται ένα «εκρηκτικό» μείγμα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και διεθνώς ενόσω ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς κλιμακώνεται.

Οι εικόνες του οργισμένου όχλου που «έψαχνε» Εβραίους στο αεροδρόμιο του Νταγκεστάν φέρνουν σε πρώτο πλάνο το κλίμα τρομοκράτησης. Κάποιοι φώναζαν αντισημιτικά συνθήματα και άλλοι«Allahu Akbar» καθώς εισέβαλαν στον τερματικό σταθμό κατά την άφιξη πτήσης από το Τελ Αβίβ. «Δεν είναι ασφαλές να ανοίξουμε τις πόρτες», είπε στους επιβαίνοντες ο πιλότος. Βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη γνησιότητα των οποίων έχουν επαληθεύσει διεθνή δίκτυα, δείχνουν τον όχλο να εισβάλει στον αερολιμένα και να ρωτά το προσωπικό «πού είναι οι Εβραίοι».

Κανάλι στο Telegram είχε απευθύνει «προσκλητήριο» για συγκέντρωση στο αεροδρόμιο την ώρα της άφιξης της πτήσης από το Τελ Αβίβ. Είκοσι άτομα τραυματίστηκαν, περιλαμβανομένων αστυνομικών, στις ταραχές που σημειώθηκαν. Ορισμένοι έχουν υποστεί βαριά τραύματα, και δύο εξ αυτών νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση. Όση ρίγη προκαλεί στο άκουσμά της η φράση «πού είναι οι Εβραίοι», άλλη τόση προκαλούν οι πληροφορίες τοπικών μέσων ότι σταματούσαν και αυτοκίνητα έξω από το αεροδρόμιο απαιτώντας να δουν τα διαβατήρια των επιβαινόντων.

Επιβάτης της πτήσης από το Τελ Αβίβ είπε στα τοπικά δίκτυα ότι αφού έδειξε τα στοιχεία του στον όχλο, τον άφησαν λέγοντας: «Δεν αγγίζουμε μη Εβραίους σήμερα». Το αεροδρόμιο προσωρινά έκλεισε στην κυκλοφορία και οι πτήσεις από το Ισραήλ προς τον Βόρειο Καύκασο ανακατευθύνθηκαν σε άλλες πόλεις.

Το Νταγκεστάν είναι, κυρίως μουσουλμανική, αυτόνομη ρωσική δημοκρατία στον Βόρειο Καύκασο, όπου ζουν περίπου 3,1 εκατομμύρια άνθρωποι στο δυτικό άκρο της Κασπίας Θάλασσας. Ο ραβίνος της πόλης Ντερμπέντ, Οβάντια Ισακόφ, δήλωσε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι η μελλοντική παρουσία περίπου 300-400 εβραϊκών οικογενειών στο Νταγκεστάν είναι αβέβαιη. Οι Εβραίοι έχουν παρουσία στην περιοχή από την προϊσλαμική εποχή. Η κυβέρνηση από πλευράς της ανέφερε ότι «άνοιξε» ποινική έρευνα. Εκατοντάδες ήταν όσοι εισέβαλαν στο αεροδρόμιο, όμως μόλις έξι έχουν συλληφθεί.

Η καταδίκη ήταν ομόθυμη από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το Ισραήλ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει πως «αναμένει από τις ρωσικές αρχές επιβολής του νόμου να προστατεύσουν όλους τους Ισραηλινούς πολίτες και τους Εβραίους, όποιοι κι αν είναι αυτοί, και να αναλάβουν σθεναρή δράση κατά των ταραξιών και κατά της αχαλίνωτης υποκίνησης που στρέφεται κατά των Εβραίων και των Ισραηλινών».

Η Μόσχα από πλευράς της μίλησε, χωρίς καμία απόδειξη ως συνήθως, για «εξωτερική παρέμβαση» δείχνοντας την Ουκρανία και τη Δύση. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ανακοίνωσε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα προεδρεύσει σύσκεψης με αντικείμενο «τις απόπειρες της Δύσης να χρησιμοποιήσει τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή για να διχάσει τη ρωσική κοινωνία». Η Ρωσία από κοινού με την Κίνα δεν καταδικάζουν τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση. Από κοντά και η Τουρκία, η οποία χαιρετίζει μάλιστα τον «απελευθερωτικό» της αγώνα.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει εκφράσει τις τελευταίες ώρες τη βαθιά ανησυχία της για τη δραματική αύξηση των πράξεων αντισημτισμού διεθνώς -Ευρώπη, Λατινική Αμερική, Αυστραλία, Νότια Αφρική, Βόρεια Αμερική και Ρωσία.

«Η στοχοποίηση των εβραϊκών κοινοτήτων με μίσος, εκφοβισμό ή βία σε σχέση με τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή είναι απαράδεκτη και αδικαιολόγητη. Τελεία και παύλα. Οι Εβραίοι σε όλο τον κόσμο δεν πρέπει ποτέ να θεωρηθούνται υπεύθυνοι για τα λόγια και τις πράξεις της ισραηλινής ή οποιασδήποτε άλλης κυβέρνησης», υπογράμμισε η Ντέμπορα Λίπσαντ, ειδική απεσταλμένη των ΗΠΑ για την παρακολούθηση και καταπολέμηση του αντισημιτισμού, προσθέτοντας πως «δεν υπάρχει χώρος για μίσος κατά των Εβραίων, των Μουσουλμάνων, των Αράβων, των Παλαιστινίων, των Ισραηλινών ή οποιουδήποτε άλλου».

Το νοσηρό πρόσωπο του αντισημιτισμού έχει προβάλλει απειλητικά στην Ευρώπη και ιδίως στη Γαλλία, η οποία φιλοξενεί τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα μετά το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις τρεις εβδομάδες μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου και εν μέσω του ακόλουθου σφυροκοπήματος στη Λωρίδα της Γάζας έχουν καταγραφεί στη χώρα 819 αντισημιτικές πράξεις -σε σύγκριση με 436 ολόκληρο το 2022.

Το διάστημα από την 7η έως την 27η Οκτωβρίου έχουν πραγματοποιηθεί 389 συλλήψεις, αναφέρεται σε ανακοίνωση του γαλλικού υπουργείου Εσωτερικών χωρίς να διατίθενται στοιχεία αναφορικά με τη φύση των αντισημιτικών ενεργειών, που μπορεί να περιλαμβάνουν και τη λεκτική επιθετικότητα. H κυβέρνηση Μακρόν έχει αναπτύξει επιπλέον 7.000 στρατιώτες και έχει ενισχύσει την ασφάλεια σε εκατοντάδες εβραϊκά σχολεία, συναγωγές και άλλους χώρους σε ολόκληρη τη χώρα από την έναρξη της σύγκρουσης. Άλλα 20 εβραϊκά σχολεία εκκενώθηκαν τη Δευτέρα έπειτα απειλές για βόμβα.

Η βία στη Μέση Ανατολή έχει συχνά οδηγήσει σε έξαρση των αντισημιτικών ενεργειών στη Γαλλία από το 2000 και την έναρξη της δεύτερης παλαιστινιακής Ιντιφάντα. Στην παρούσα κρίση, η πολύβουη «μικρή Ιερουσαλήμ» στα βόρεια προάστια του Παρισιού έχει «σιγήσει» και στους δρόμους διακρίνονται κυρίως Γάλλοι στρατιώτες σε περιπολία. Οι κάτοικοι αποφεύγουν τις μετακινήσεις, τα καφέ και τα εστιατόρια είναι σχεδόν άδεια. «Οι άνθρωποι φοβούνται, βρίσκονται σε κατάσταση σοκ. Ο τζίρος μου έχει μειωθεί κατά 50%, δεν υπάρχει ζωντάνια, κανείς δεν κάνει βόλτα», λέει ένας ιδιοκτήτης εστιατορίου στην εβραϊκή συνοικία.

Οι διαδηλώσεις κατά του Ισραήλ αυξάνονται μαζί με τη ρητορική μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανά την Ευρώπη και οι κυβερνήσεις τελούν υπ’ ατμόν καθώς οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα κλιμακώνονται και η σύγκρουση Χαμάς-Ισραήλ δεν έχει ορατή λήξη. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, συγκάλεσε τη Δευτέρα σύσκεψη της επιτροπής αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων, γνωστής ως Cobra, εν μέσω γενικευμένης ανησυχίας ότι τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή εντείνουν τον κίνδυνο ενός τρομοκρατικού χτυπήματος στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι αντισημιτικές ενέργειες έχουν αυξηθεί τόσο στη Βρετανία, όσο και στη Γερμανία που επίσης τελεί υπ’ ατμόν. 

Έντονη έξαρση του αντισημιτισμού καταγράφεται επίσης στην Τουρκία, όπου εκεί επιδεινώνεται και τροφοδοτείται από την κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης και τον πολιτικό λόγο. Την περασμένη εβδομάδα στην παλιά πόλη της Κωνσταντινούπολης εμφανίστηκε σε ένα κατάστημα πινακίδα που δεν επιτρέπει την είσοδο των Εβραίων. «Όπως στη ναζιστική Γερμανία, οι Εβραίοι είναι ανεπιθύμητοι στην Τουρκία», έγραφε η εφημερίδα της εβραϊκής κοινότητας Alvaremoz.