Τι σηματοδοτεί η ιστορική μείωση πληθυσμού στην Κίνα
Φωτογραφία αρχείου
Φωτογραφία αρχείου

Τι σηματοδοτεί η ιστορική μείωση πληθυσμού στην Κίνα

Τα οικονομικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κίνα συμπεριλάμβαναν μία σημαντική εξέλιξη, για τη χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο. Για πρώτη φορά μετά από εξήντα χρόνια, οι κάτοικοι της Κίνας είναι λιγότεροι από την προηγούμενη χρονιά, έπειτα από τις τελευταίες εξελίξεις αλλά και τις πολιτικές δεκαετιών, που επηρεάζουν ολόκληρη την περιοχή.

Η κινεζική στατιστική υπηρεσία σημείωσε πως οι 9,56 εκατομμύρια γεννήσεις του προηγούμενου χρόνου ήταν λιγότερες από τους 10,41 εκατ. θανάτους. Επίσημα πλέον ο πληθυσμός της Κίνας είναι μικρότερος κατά περίπου 850 χιλιάδες ανθρώπους περίπου για πρώτη φορά μετά από τον λοιμό της δεκαετίας του 1960. Αν και συγκριτικά με το 1.4 δισ. που αριθμεί συνολικά η χώρα μπορεί να φαίνεται μικρό το νούμερο, η εξέλιξη έρχεται ως αποτέλεσμα των τελευταίων χρόνων.

Μέχρι το 2016, το κομμουνιστικό καθεστώς είχε επιβάλει την πολιτική του ενός παιδιού, πλην προϋποθέσεων, ώστε να αποτρέψει τον ανεξέλεγκτο αριθμό των γεννήσεων, που είχαν φέρει την Κίνα στην πρώτη θέση πληθυσμιακά στον κόσμο. Αυτή η καινοφανής πρακτική μπορεί τότε να αντικαταστάθηκε με ένα όριο δύο παιδιών και έπειτα να επιτράπηκε κάθε ζευγάρι να έχει έως τρία παιδιά, τα αποτελέσματα της, ωστόσο δεν άλλαξαν. Τη θέση της πληθυσμιακής έκρηξης των προηγουμένων δεκαετιών, πήρε η μεγάλη μείωση γεννήσεων στην Κίνα.

Το υψηλό κόστος ανατροφής παιδιών στα αστικά κέντρα της Κίνας έχει ουσιαστικά μετατρέψει τη γέννηση ενός παιδιού σε μία πολύ ακριβή υπόθεση. Το κόστος του να μεγαλώσεις ένα παιδί έχει αυξηθεί σημαντικά. Ήδη από την προηγούμενη απογραφή πληθυσμού έγινε ξεκάθαρος ο βραδύς ρυθμός ανάπτυξης του πληθυσμού. Το ζήτημα ωστόσο είναι ότι η μείωση του ποσοστού γονιμότητας συνυπάρχει με τη γήρανση του πληθυσμού, έχοντας ευρύτερες συνέπειες για την οικονομία της χώρας. Η πτώση συνδυάζεται με τον μειωμένο ρυθμό ανάπτυξης, αντίθετα με ότι προέβλεπαν παλαιότερα στο Πεκίνο.

Όσο μεγάλη κι αν είναι η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, που στηρίζεται πλέον σημαντικά στην προσέλκυση επενδύσεων, είναι δυσανάλογη με την κοινωνική ανάπτυξη καθώς και τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Βέβαια, ακόμα κι η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας τον προηγούμενο χρόνο ήταν πάντως πολύ χαμηλότερη από ότι αναμενόταν, αντιστρέφοντας τάσεις δεκαετιών.

Γειτονικές χώρες, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα έχουν δει παρόμοιες εξελίξεις, σχετικά με τη μείωση του αριθμού γεννήσεων και τον αυξανόμενο ρυθμό γήρανσης του πληθυσμού, λαμβάνοντας μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχητικές συνέπειες. Όταν όμως κάτι τέτοιο συμβαίνει στην Κίνα είναι ένα διαφορετικό ζήτημα. Οι επιπτώσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα, όπου σε λίγο δεν θα υπάρχουν αρκετοί εργαζόμενοι για να στηρίξουν τις δαπάνες για τον γηραιό πληθυσμό, είναι προφανείς.

Αντίστοιχα, έγιναν σαφείς οι συνέπειες από την ανεπαρκή ανάπτυξη του συστήματος υγείας της χώρας, που κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη πανδημία που γνώρισε ο κόσμος τον τελευταίο καιρό. Συμβολικά πάντως, η μείωση του πληθυσμού ήταν η πρώτη που γνωρίζει η χώρα από την εποχή του Μάο Τσε Τουνγκ, όταν το 1961 επιχείρησε το επονομαζόμενο μεγάλο άλμα προς τα εμπρός.