Ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Οζγκιούρ Οζέλ, εκφωνεί ομιλία σε συγκέντρωση μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου, 6 Απριλίου 2025
Σε κλοιό διώξεων μέχρι την ολική σύνθλιψη το CHP στην Τουρκία
AP Photo/Ali Unal
AP Photo/Ali Unal
Ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Οζγκιούρ Οζέλ, εκφωνεί ομιλία σε συγκέντρωση μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου, 6 Απριλίου 2025

Σε κλοιό διώξεων μέχρι την ολική σύνθλιψη το CHP στην Τουρκία

Το μπαράζ διώξεων κατά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία, που ξεκίνησε μετά τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και ισχυρότερου πολιτικού αντιπάλου του προέδρου Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου, κλιμακώνεται με νέα κατηγορητήρια κατά δημάρχων και φθάνει πλέον να αγγίζει τον ίδιο τον πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Οζγκιούρ Οζέλ.

Η Γενική Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης διέταξε την περασμένη εβδομάδα αυτεπάγγελτη έρευνα κατά του Οζγκιούρ Οζέλ, λόγω των σκληρών δηλώσεών του για τον επικεφαλής εισαγγελέα της Κωνσταντινούπολης για να ακολουθήσει ανάλογη έρευνα από την Εισαγγελία της Άγκυρας. Οι κατηγορίες που βαρύνουν τον ηγέτη του CHP είναι εκείνες της «απειλής δικαστικού λειτουργού με στόχο την παρεμπόδιση της εκτέλεσης των καθηκόντων του» και της «δημόσιας προσβολής δημόσιου λειτουργού».

Σε συλλαλητήριο του CHP στην συνοικία Γκαζιοσμάνπασα της Κωνσταντινούπολης, στις 4 Ιουνίου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης καταφέρθηκε εναντίον του επικεφαλής της Γενικής Εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης, Ακίν Γκιουρλέκ, σχετικά με τις τελευταίες συλλήψεις πέντε δημάρχων του CHP, στο πλαίσιο της διεύρυνσης του κατηγορητηρίου στην υπόθεση διαφθοράς εις βάρος του φυλακισμένου εδώ και περισσότερο από δύο μήνες Εκρέμ Ιμάμογλου. 

Στην ομιλία του, ο Οζέλ κατηγόρησε επίσης τον Γκιουρλέκ για τη διαπόμπευση στα μέσα ενημέρωσης 38 κατηγορουμένων, μεταξύ των οποίων δήμαρχοι του CHP, ένας πρώην βουλευτής και συνεργάτες των δημάρχων, οι οποίοι συνελήφθησαν στο πέμπτο κατά σειρά κύμα αστυνομικών επιχειρήσεων με βάση «ομολογίες» που απέσπασαν οι αρχές από πρώην πρώην συνεργάτες του Ιμάμογλου, οι οποίοι στη συνέχεια ως συνεργαζόμενοι με τις δικαστικές αρχές έτυχαν ευνοϊκότερης μεταχείρισης του νόμου και αποφυλακίστηκαν.

Οι κατηγορούμενοι οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα σε στρατιωτική παράταξη, φρουρούμενοι εν μέσω διπλής σειράς αστυνομικών και οι σχετικές εξευτελιστικές για τους ίδιους εικόνες μεταδόθηκαν από τα μέσα ενημέρωσης, θυμίζοντας τις περιπτώσεις των συλληφθέντων πραξικοπηματιών του 2016 ή πρακτικές της εποχής της δικτατορίας Εβρέν τη δεκαετία του 1980. Ο Οζέλ κατηγορεί τον Γκιουρλέκ ότι προσπαθεί να ασκήσει πίεση στους υπόπτους που συνελήφθησαν να ομολογήσουν για να διευρύνει το κατηγορητήριο με συκοφαντίες και να παρατείνει τις περιόδους κράτησής τους καθυστερώντας την απαγγελία κατηγοριών.

«Ακίν, χτύπησες σκληρό βράχο, φίλε μου! Εξαντλείται η υπομονή μας. Σου το λέω με την ίδια αποφασιστικότητα που το είπα και στο Σαρατσχανέ [σ.σ. η περιοχή που βρίσκεται το δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης, όπου έγιναν τα μεγάλα συλλαλητήρια του CHP μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου]. Θα έρθω, θα τα σπάσω, σύνελθε. Ερχόμαστε κύριοι, κάνουμε τη διαμαρτυρία μας και διαλυόμαστε. Αλλά μην με τσαντίζεις, γιατί θα συγκεντρωθούμε και δεν θα διαλυθούμε. Απευθύνομαι από εδώ στον κ. Ερντογάν, απευθύνομαι σε όποιον μπορεί να σκεφτεί λογικά στο ΑΚΡ. Το τέλος αυτής της υπόθεσης δεν θα είναι καλό, πάρτε τον αυτόν από εδώ!» είπε ο Οζγκιούρ Οζέλ, αναφερόμενος στον Ακίν Γκιουρλέκ, ο οποίος είναι ο εισαγγελέας που έχει την κύρια ευθύνη για τις διώξεις εις βάρος των δημάρχων και άλλων στελεχών της αντιπολίτευσης.

Οι έρευνες κατά του δημάρχου του Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου και των δημοτικών αρχών του CHP ξεκίνησαν με τον διορισμό του Γκιουρλέκ ως επικεφαλής της Γενικής Εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης. Ο 43χρονος εισαγγελέας ήταν αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης πριν διοριστεί στη θέση αυτή, τον Οκτώβριο του 2024. Προηγουμένως, είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε μεγάλες δίκες που αφορούσαν διώξεις κατά στελεχών της αντιπολίτευσης, μεταξύ των οποίων και στην καταδίκη του συμπροέδρου του φιλοκουρδικού Κόμματος Δικαιοσύνης των Λαών (HDP), Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Στους πολιτικούς διαδρόμους της Άγκυρας ψιθυρίζεται η φήμη ότι στον επόμενο κυβερνητικό ανασχηματισμό ο Ακίν Γκιουρλέκ προορίζεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, μετά την ολοκλήρωση του φακέλου Ιμάμογλου. Ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, τον είχε χαρακτηρίσει στο παρελθόν «πλανόδια γκιλοτίνα». 

Το γεγονός ότι, μετά τον Ιμάμογλου, στο στόχαστρο της κυβέρνησης και των εισαγγελικών αρχών έχει μπει ο αρχηγός του κόμματος δεν είναι το μόνο πρόβλημα του CHP αυτή τη στιγμή. Στο άμεσο μέλλον διαφαίνεται ο κίνδυνος της πλήρους αποδομήσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο κίνδυνος να καταστεί μη λειτουργική. Στις 30 Ιουνίου είναι προγραμματισμένη η δίκη σχετικά με τις καταγγελίες για δωροδοκία συνέδρων στο τελευταίο συνέδριο του κόμματος τον Νοέμβριο του 2023. Στη δίκη αυτή υπάρχει ο κίνδυνος να καθαιρεθεί ο πρόεδρος του, Οζγκιούρ Οζέλ, και να οριστεί διαχειριστής στο κόμμα ή να κηρυχθεί το συνέδριο άκυρο -ως «μη εγένετο»- και να επιστέψει στην ηγεσία του κόμματος ο τέως πρόεδρός του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Δεν αποκλείεται εναλλακτικά να αναβληθεί η δίκη για μετά τις θερινές διακοπές των δικαστηρίων, μεταξύ 20 Ιουλίου και 1 Σεπτεμβρίου, γεγονός που θα παρατείνει την ομηρία του CHP.

Ο γηραιός Κιλιτσντάρογλου από την πλευρά του, φαίνεται να είναι δέσμιος της άκρατης φιλοδοξίας του και ονειρεύεται να αναλάβει εκ νέου το κόμμα, έστω κι αν αυτό θα είναι «ξεδοντιασμένο». Ήταν ο ίδιος άλλωστε που έδωσε το έναυσμα για την εισαγγελική έρευνα σε σχέση με τις κατηγορίες για εξαγορά ψήφων, αναπαράγοντας δημοσίως σε τηλεοπτική συνέντευξή του, τα υπονοούμενα του αντιπάλου του στις προεδρικές εκλογές, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, περί «σκιάς» στο συνέδριο -δηλαδή χειραγώγησης ψήφων- στις εσωκομματικές εκλογές του κόμματος, στις 4-5 Νοεμβρίου 2023. 

Στο κατηγορητήριο, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου καταγράφεται ως «θύμα», «καταγγέλλων» είναι ο αποπεμφθείς από το CHP τέως δήμαρχος Αντιόχειας, Λουτφού Σαβάς, ενώ ο Ιμάμογλου που προήδρευσε του συνεδρίου καλείται ως «ύποπτος» . 

Λόγω της κοινοβουλευτικής του ασυλίας, ο Οζγκιούρ Οζέλ δεν μπορεί να συλληφθεί ή να κρατηθεί προς το παρόν. Ωστόσο, η έρευνα για τις δηλώσεις του κατά του εισαγγελέα Γκιουρλέκ, σε συνδυασμό με την πιθανότητα να απομακρυνθεί από την ηγεσία του CHP, σημαίνει ομηρία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, την ώρα που είναι αναπόφευκτα απασχολημένη κατά απόλυτη προτεραιότητα με τον αγώνα για απελευθέρωση των φυλακσιμένων στελεχών του, ιδίως του Ιμάμογλου, και να αποκρούσει τις πιέσεις που ασκούνται σε αυτά. Στο συλλαλητήριο στο Γκαζιόσμανπασα ο Ιμάμογλου έστειλε μήνυμα μέσα από τη φυλακή λέγοντας ότι «δεν διστάζουμε να δικαστούμε από ανεξάρτητα δικαστήρια» για να προσθέσει: «Εμείς δεν είμαστε σε δίκη, αλλά μας κρατούν ομήρους μια χούφτα άνθρωποι, που δεν πρόκειται να κερδίσουν ποτέ ξανά εκλογές, ώστε να κερδίσουν τις επόμενες εκλογές».

Ο έγκυρος Τούρκος πολιτικός αναλυτής Μουράτ Γετκίν παρατηρεί ότι «αυτή τη στιγμή, όλες οι πολιτικές εξισώσεις στην Τουρκία διαμορφώνονται γύρω από την επανεκλογή του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν».

Ο ίδιος σχολιάζει επίσης ότι σήμερα η υποστηριζόμενη από τους υπερεθνικιστές του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί κυβέρνηση του ΑΚΡ δεν αντιμετωπίζει, όπως το 2013, διαδηλώσεις ανάλογες του Γκεζί, οι οποίες ήταν εν πολλοίς αυθόρμητες και στερούνταν συμπαγούς πολιτικής ηγεσίας, αλλά το CHP, τον κόμμα που ίδρυσε τη σύγχρονη Τουρκική Δημοκρατία, το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης με εκατομμύρια ψηφοφόρους. «Η πολιτική επιβάλλεται για άλλη μια φορά μέσω της εργαλειοποίησης της Δικαιοσύνης, όπως έχει ξαναγίνει στην Τουρκία με καταστροφικά αποτελέσματα. Το [πολιτικό] σύστημα δεν θα έπρεπε να πιέζεται τόσο πολύ. Δεν είναι προς το συμφέρον της χώρας και του λαού να δοκιμαστεί τόσο πολύ».