Μετά την επίδοση σοκ της ακροδεξιάς στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, η Ρουμανία εισέρχεται σε νέα φάση αβεβαιότητας έπειτα από την παραίτηση του Ρουμάνου πρωθυπουργού Μαρσέλ Τσολάκου, τον οποίο αντικατέστησε σήμερα προσωρινά ο φιλελεύθερος υπουργός Εσωτερικών.
Η κατάρρευση του φιλοευρωπαϊκού κυβερνητικού συνασπισμού ανοίγει τον δρόμο για ενδεχόμενη είσοδο της ακροδεξιάς στην κυβέρνηση μετά τον δεύτερο γύρο, καθώς ο υποψήφιος της Τζόρτζε Σιμιόν θεωρείται πλέον φαβορί στη χώρα μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ που συνορεύει με την Ουκρανία.
Η αποχώρηση του Τσολάκου και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματός του (PSD) είναι «δώρο προς τον κ. Σιμιόν και συνιστά μεγάλο πολιτικό λάθος», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Σέρζου Μισκόιου.
Εφόσον εκλεγεί στις 18 Μαΐου, «θα έχει πλέον ένα πολύ μεγάλο περιθώριο ελιγμών προκειμένου να διορίσει πρωθυπουργό, που θα μπορούσε να είναι ένας εκπρόσωπος της εθνικιστικής πτέρυγας του PSD, επικεφαλής μιας κυβέρνησης πλειοψηφίας μαζί με το κόμμα του [τη Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων] AUR», προσθέτει.
Εν αναμονή των διαπραγματεύσεων, ο υπουργός Εσωτερικών Καταλίν Πρεντόιου αναλαμβάνει προσωρινός πρωθυπουργός και θα διαχειριστεί τις τρέχουσες υποθέσεις από κοινού με τους υπουργούς.
Ο 56χρονος Καταλίν Πρεντόιου είναι προσωρινός πρόεδρος του φιλελεύθερου κόμματος PNL. Πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, διετέλεσε επίσης επικεφαλής προσωρινής κυβέρνησης το 2012.
Ο Μαρσέλ Τσολάκου ανακοίνωσε χθες την παραίτησή του αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την αποτυχία του υποψηφίου του συνασπισμού προχθές, Κυριακή: ο 65χρονος Κριν Αντονέσκου κατέλαβε μόλις την τρίτη θέση με ποσοστό 20% των ψήφων, με τη δεύτερη θέση να καταλαμβάνει ο 55χρονος κεντρώος δήμαρχος του Βουκουρεστίου Νικουσόρ Νταν (20,9%).
Νικητής της αναμέτρησης αναδείχθηκε ο Τζόρτζε Σιμιόν (40,9%) που έχει ισχυρές πιθανότητες πλέον να κερδίσει τον δεύτερο γύρο σύμφωνα με τους αναλυτές, εκτός εάν «οι νέοι Ρουμάνοι, που απείχαν μαζικά από τις κάλπες, κινητοποιηθούν», σημειώνει ο Μισκόιου.
Η νίκη αυτού του 38χρονου οπαδού του Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε αναταραχή στη Ρουμανία, που είναι πιστό μέλος της ΕΕ και πιστός υποστηρικτής της Ουκρανίας, καθώς είναι αντίθετος σε κάθε στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο και επικρίνει τακτικά «τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών».
Η Ρουμανία βρίσκεται σε δίνη μετά την κατάληψη της πρώτης θέσης, στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, από τον Καλίν Τζορτζέσκου, πρώην υψηλόβαθμου δημόσιου υπαλλήλου που κατηγορείται από τους αντιπάλους του ότι πρόσκειται στο Κρεμλίνο.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο ακύρωσε τις εκλογές και απέκλεισε τον Τζορτζέσκου από τις τωρινές εκλογές, έπειτα από μια μαζική εκστρατεία στο Tik Tok που αμαυρώθηκε από υποψίες για ρωσική ανάμιξη.
Πρόκειται για μια απόφαση σπάνια σε χώρα μέλος της ΕΕ η οποία προκάλεσε σημαντικές διαδηλώσεις και επιτάχυνε την οργή εναντίον του πρωθυπουργού Τσολάκου, που βρίσκεται στον θώκο από το 2023 και η εικόνα του έχει φθαρεί λόγω υποθέσεων διαφθοράς.
Η αύξηση της πολιτικής αβεβαιότητας σημειώνεται την ώρα που η χώρα αυτή των 19 εκατομμυρίων κατοίκων καταγράφει για το 2024 το μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα μεταξύ των "27" (9,3% του ΑΕΠ) και αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες.
«Είμαστε στην πιο περίπλοκη κατάσταση που έχει ζήσει η Ρουμανία» μετά τη δημοκρατική μετάβαση με το τέλος του κομμουνισμού, συνοψίζει ο αναλυτής.
