Επικίνδυνη κλιμάκωση εν μέσω Ραμαζανιού και εβραϊκού Πάσχα στη Μέση Ανατολή, με το Ισραήλ να τελεί σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού μετά την τρομοκρατική επίθεση με θύματα Ευρωπαίους τουρίστες στο Τελ Αβίβ και το θάνατο δύο Ισραηλινών γυναικών που δέχθηκαν πυροβολισμούς στη Δυτική Όχθη. Οι επιθέσεις διαδέχθηκαν τις επιδρομές του Ισραήλ κατά θέσεων της Χαμάς στο νότιο Λίβανο και τη Λωρίδα της Γάζας σε απάντηση για το μεγαλύτερο μπαράζ ρουκετών που εξαπολύθηκε κατά της επικράτειάς του από τον Λίβανο εδώ και 17 χρόνια, όταν ξέσπασε ο πόλεμος με την Χεζμπολάχ.
Όλες οι μονάδες εφέδρων συνοριοφυλάκων κινητοποιήθηκαν και στρατιωτικές ενισχύσεις αναπτύσσονται κατ' εντολή του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά το θάνατο του 30χρονου Ιταλού Αλεσάντρο Παρίνι και των τραυματισμό πέντε τουριστών ιταλικής και βρετανικής καταγωγής σε επίθεση στην παραλιακή λεωφόρο Κάουφμαν του Τελ Αβίβ το βράδυ της Παρασκευής. Ο δράστης, 44χρονος Ισραηλινός Άραβας, έπεσε νεκρός από σφαίρες της ισραηλινής αστυνομίας.
Η επίθεση καταδικάζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες -που επαναβεβαιώνουν την «ακλόνητη δέσμευσή τους στην ασφάλεια του Ισραήλ»-, την Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς, και όλες οι πλευρές καλούνται σε αυτοσυγκράτηση.
Προσοχή, σκληρό περιεχόμενο
Οι επιθέσεις στο Τελ Αβίβ και τη Δυτική Όχθη που σημειώθηκαν σε απόσταση λίγων ωρών την Παρασκευή ήρθαν εν μέσω ανησυχίας για γενικευμένη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή με εμπλοκή της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, στη σκιά των διαδοχικών εφόδων της ισραηλινής αστυνομίας στο τέμενος Αλ-Ακσά στην Ιερουσαλήμ που έχουν πυροδοτήσει την οργή των Παλαιστινίων.
Τριάντα τέσσερις ρουκέτες εκτοξεύτηκαν την Πέμπτη κατά του βόρειου Ισραήλ από τον Λίβανο, στη σοβαρότερη διασυνοριακή ένταση που έχει ξεσπάσει από το 2006 και τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της υποστηριζόμενης από το Ιράν Χεζμπολάχ. Τις τελευταίες ώρες επικρατεί «εύθραυστη» ηρεμία, όμως οι φόβοι δεν έχουν παρέλθει.
Το Ισραήλ επέρριψε την ευθύνη για το μπαράζ ρουκετών στη Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά είναι «παρούσα» και στο νότιο Λίβανο, και οι Ένοπλες Δυνάμεις απάντησαν τα ξημερώματα της Παρασκευής πρώτα με αεροπορικά πλήγματα στη Γάζα και στη συνέχεια με επιδρομές κατά τριών θέσεων της ισλαμιστικής οργάνωσης στη λιβανέζικη επικράτεια -διαμηνύοντας πως «δεν θα επιτρέψουν στην τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς να επιχειρεί από το έδαφος του Λιβάνου» και «καθιστούν υπεύθυνο το κράτος του Λιβάνου» για κάθε επίθεση κατά της ισραηλινής επικράτειας από το έδαφός του.
Μπαράζ ρουκετών από τον Λίβανο στην ισραηλινή επικράτεια (AP Photo/Fadi Amun)
H έξαρση της βίας εν μέσω του ιερού για τους μουσουλμάνους μήνα του Ραμαζανιού που φέτος συμπίπτει με το εβραϊκό Πάσχα έρχεται έπειτα από ένα έτος κατά το οποίο οι παλαιστινιακές επιθέσεις κατά Ισραηλινών έχουν αυξηθεί και ενόσω η Δυτική Όχθη «βράζει» μετρώντας τους περισσότερους νεκρούς σε ισραηλινές επιδρομές από τη δεύτερη Ιντιφάντα του 2015. Τα επεισόδια των τελευταίων ημερών στην Πλατεία των Τεμενών στην Ιερουσαλήμ «θύμισαν» Μέση Ανατολή του 2021, όταν οι συγκρούσεις στο τέμενος Αλ-Ακσά, τρίτο ιερότερο τόπο του Ισλάμ, την περίοδο του Ραμαζανιού υποδαύλισαν τον πόλεμο 11 ημερών ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς. Και με τις ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από τον Λίβανο πυροδοτήθηκαν φόβοι για ευρύτερη «πυρκαγιά».
Τα ισραηλινά αντίποινα δεν οδήγησαν, πάντως, σε νέο μπαράζ ρουκετών από την επικράτεια του Λιβάνου, αλλά στην εκτόξευση 44 ρουκετών -μικρού βεληνεκούς- προς το Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας. Οι περισσότερες ρουκέτες αναχαιτίστηκαν από ισραηλινά συστήματα αεράμυνας ή κατέληξαν σε ανοιχτούς χώρους, και μόνο μία έπληξε ένα κτήριο, καθώς διαφαίνεται ότι αμφότερες οι πλευρές δεν επεδίωξαν να προκαλέσουν το είδος της καταστροφής που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα σύρραξη.
Ισραηλινές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας (AP Photo/Fatima Shbair)
Χρησιμοποιώντας ρουκέτες μικρού βεληνεκούς, οι Παλαιστίνιοι μαχητές απέφυγαν να στραφούν προς το κεντρικό Ισραήλ, ενώ τα ισραηλινά μαχητικά δεν έπληξαν το κέντρο της Πόλης της Γάζας ή άλλα κεντρικά σημεία στον αποκλεισμένο παλαιστινιακό θύλακα -ο στρατός ανακοίνωσε πως χτυπήθηκαν υπόγειες σήραγγες και εγκαταστάσεις κατασκευής όπλων της Χαμάς. Δεν αναφέρθηκαν θύματα από καμία πλευρά.
Ο ισραηλινός στρατός ενισχύει την παρουσία του κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο και τη Γάζα, κινητοποιεί τους εφέδρους και προειδοποιεί ότι θα απαντήσει αν προκληθεί, αλλά αναφέρει ότι δεν επιδιώκει περαιτέρω κλιμάκωση. «Η ηρεμία θα απαντηθεί με ηρεμία» ήταν η δήλωση του εκπροσώπου των Ενόπλων Δυνάμεων, αντισυνταγματάρχη Ρίτσαρντ Χιστ σε ενημέρωσή του προς τους ξένους δημοσιογράφους αφότου σίγησαν οι αντιαεροπορικές σειρήνες. Η Χαμάς από πλευράς της εξέδωσε ανακοίνωση καταδικάζοντας τις ισραηλινές επιδρομές στο νότιο Λίβανο και λέγοντας πως «στέκεται αλληλέγγυα» με τη χώρα και το λαό της. Στη σχετική ανακοίνωση δεν γίνεται καμία αναφορά στις ρουκέτες κατά του Ισραήλ, ούτε και στην κατηγορία περί δικής της ευθύνης.
Η ίδια η Χαμάς σε προγενέστερη ανακοίνωσή της είχε προειδοποιήσει πως το Ισραήλ «θα πληρώσει το τίμημα» για τις εφόδους της αστυνομίας στο τέμενος Αλ-Ακσά, ενώ «χαιρέτισε» -δίχως να αναλάβει την ευθύνη- τους πυροβολισμούς στη Δυτική Όχθη που προκάλεσαν το θάνατο δύο νεαρών Ισραηλινών αδελφών, που είχαν επίσης βρετανική υπηκοότητα, στη βόρεια Δυτική Όχθη, μιλώντας για απάντηση στα «εγκλήματα» κατά των μουσουλμάνων πιστών στο Αλ-Ακσά και τα αεροπορικά πλήγματα σε Λίβανο και Γάζα. Οι ισραηλινές αρχές βρίσκονται στο κυνήγι των δραστών που «γάζωσαν» με σφαίρες το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν οι δύο Ισραηλινές, ενώ οι έποικοι καλούν σε μαζικές διαδηλώσεις.
«Η απάντηση του Ισραήλ θα επιφέρει σημαντικό τίμημα στους εχθρούς μας», διαμήνυσε από πλευράς του ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατόπιν έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας το βράδυ της Πέμπτης. Και με φόντο την κρίση στη χώρα αναφορικά με την «παγωμένη» επί του παρόντος αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση της κυβέρνησής του, ο ίδιος έστειλε το μήνυμα πως «η εσωτερική συζήτηση στο Ισραήλ δεν θα μας εμποδίσει να ενεργήσουμε κατά των εχθρών μας όποτε και οπουδήποτε απαιτείται». Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, επωφελούμενος της αναταραχής στο Ισραήλ δήλωνε σε εμπρηστικό τόνο προ μηνός ότι «όπως είχαμε προβλέψει, το μεγάλο Ισραήλ έπεσε. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στο στρατό, τους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς του ηγέτες»...
Το Ισραήλ πλήττει τακτικά στόχους της Χεζμπολάχ στη Συρία, ωστόσο οι διασυνοριακές εντάσεις είχαν τεθεί υπό έλεγχο την τελευταία δεκαετία. Την περασμένη εβδομάδα, η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί της στο συριακό έδαφος δέχθηκαν νέο ισραηλινό πλήγμα με στόχο τοποθεσίες όπου κατασκευάζονται drone, και τουλάχιστον δύο μέλη της οργάνωσης πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν. Η Χεζμπολάχ έχει «ορκιστεί» να αντεπιτίθεται κάθε φορά που σκοτώνονται μέλη της, αλλά, όπως και η Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, φαίνεται ότι παραμένει επιφυλακτική για μια κλιμάκωση.
Η έφοδος της ισραηλινής αστυνομίας στο Αλ-Ακσά εκτιμάται ότι θα μπορούσε να προσφέρει ένα πρόσχημα για ένα χτύπημα με ρουκέτες, που θα εξυπηρετούσε τόσο τη Χαμάς, όσο και τη Χεζμπολάχ, δίνοντας στην τελευταία περιθώριο να το αρνηθεί. Καμία παλαιστινιακή οργάνωση δεν δραστηριοποιείται στο νότιο Λίβανο δίχως να το γνωρίζει η Χεζμπολάχ, και σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τους αναλυτές πρέπει να είχε δώσει την έγκρισή της. Το μπαράζ εξαπολύθηκε, δε, ενόσω ο επικεφαλής της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγε, βρισκόταν σε επίσκεψη στον Λίβανο.
Η ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ στη μεθόριο Ισραήλ-Λιβάνου (UNIFIL) έχει αναφέρει σε ανακοίνωσή της ότι βρίσκεται σε επαφή με τις κυβερνήσεις Ισραήλ και Λιβάνου και αμφότερες οι πλευρές έχουν δηλώσει πως «δεν θέλουν πόλεμο». Δυτικές κυβερνήσεις καταδίκασαν την επίθεση στο Τελ Αβίβ και την εκτόξευση ρουκετών από τον Λίβανο αναγνωρίζοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, και ζητώντας παράλληλα από όλες τις πλευρές να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση και να σεβαστούν του «status quo» στους ιερούς τόπους αποφεύγοντας κάθε προκλητική ενέργεια. Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών καταβάλλει προσπάθειες, τόσο απευθείας όσο και μέσω της γαλλικής πρεσβείας στον Λίβανο, για να διασφαλίσει ότι η ένταση μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ δεν θα επιδεινωθεί περαιτέρω. Η Αίγυπτος εστιάζει ταυτόχρονα στη μεσολάβηση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς σε μια προσπάθεια να «ηρεμήσει» τα πνεύματα στη Λωρίδα της Γάζας.
