Το Ιράν θα πραγματοποιήσει συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την Παρασκευή με τα ευρωπαϊκά μέρη της, πλέον ανενεργής, πυρηνικής συμφωνίας του 2015, όπως δήλωσαν την Τρίτη δύο ευρωπαϊκές και μία ιρανική διπλωματική πηγή.
Οι συνομιλίες μεταξύ υψηλόβαθμων διπλωματών διεξάγονται καθώς και οι δύο πλευρές επιδιώκουν να καθορίσουν τις θέσεις τους ενόψει του αναμενόμενου πέμπτου γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, που αναμένεται να ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες.
Οι προηγούμενες συνομιλίες, που είχαν προγραμματιστεί για τις 2 Μαΐου, αναβλήθηκαν, καθώς η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία - γνωστές ως E3 - είχαν εκφράσει αρχικά επιφυλάξεις, φοβούμενες ότι οι συνομιλίες αυτές ενδέχεται να δημιουργήσουν παράλληλη διαδικασία και να υπονομεύσουν τις διαπραγματεύσεις που διεξάγει η κυβέρνηση Μπάιντεν, με στόχο, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, την αποτροπή της ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.
Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωμάτες, οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες αποφάσισαν τελικά να προχωρήσουν, κρίνοντας ότι είναι προς το συμφέρον τους να διατηρηθεί ο δίαυλος επικοινωνίας με το Ιράν και να καταγραφεί η αντίληψή τους για τις παραμέτρους μιας νέας ενδεχόμενης συμφωνίας.
Το Ιράν επιθυμεί επίσης τη διεξαγωγή των συνομιλιών, προκειμένου να διατηρήσει ανοικτές τις επιλογές του και να αξιολογήσει τη στάση των ευρωπαϊκών δυνάμεων αναφορικά με την ενδεχόμενη επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ - εξέλιξη την οποία ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε τις τρεις χώρες τη Δευτέρα να αποφύγουν.
Οι σχέσεις μεταξύ της E3 και της Τεχεράνης έχουν επιδεινωθεί τον τελευταίο χρόνο, παρά τις περιστασιακές επαφές, υπό το βάρος των νέων κυρώσεων για το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα, τις συλλήψεις ξένων υπηκόων και τη στήριξη του Ιράν στη Ρωσία στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες ψηφίσματος του ΟΗΕ που ενέκρινε την πυρηνική συμφωνία του 2015, οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες έχουν τη δυνατότητα να επαναφέρουν μονομερώς τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών κατά της Τεχεράνης πριν από τις 18 Οκτωβρίου, μέσω του λεγόμενου «μηχανισμού snapback».
Παρότι δεν συμμετέχουν άμεσα στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν - με τον τέταρτο γύρο να έχει ολοκληρωθεί την Κυριακή στο Ομάν - οι ευρωπαϊκές δυνάμεις συντονίζονται στενά με την Ουάσινγκτον ως προς το ενδεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα ενεργοποίησης του μηχανισμού επαναφοράς κυρώσεων, εφόσον κριθεί αναγκαίο για την άσκηση πίεσης στο Ιράν.
Σύμφωνα με διπλωμάτες και έγγραφο που έχει στη διάθεσή του το Reuters, οι χώρες της E3 ενδέχεται να κινήσουν τη διαδικασία του snapback έως τον Αύγουστο, εάν μέχρι τότε δεν υπάρξει ουσιαστική πρόοδος.
Ο επόμενος γύρος απευθείας συνομιλιών μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσινγκτον για την επίλυση των διαφορών στο πυρηνικό ζήτημα αναμένεται τις προσεχείς ημέρες, αφού προηγηθούν εσωτερικές διαβουλεύσεις και στις δύο πλευρές, σύμφωνα με τις αρχές του Ομάν, που λειτουργούν ως μεσολαβητής.
