Η «πτώση» του Μπόρις Τζόνσον

Η «πτώση» του Μπόρις Τζόνσον

Game over για τον Μπόρις; Ο ίδιος εξακολουθεί να αρνείται να παραιτηθεί, παρά τα πυρά που δέχεται από παντού. Τα μέλη της κυβέρνησης του στέλνουν συνεχώς τελεσίγραφα, να φύγει αυτός ή αυτοί, εκείνος όμως φέρεται να απαντά «ας με καταψηφίσουν, σε δεύτερη πρόταση μομφής».

Η «πτώση» του θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, δίνοντας τέλος σε μια πολιτική πορεία που εκτίναχθηκε πριν από το Δημοψήφισμα του Brexit (τον Ιούνιο του 2016), όταν υποστήριζε την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τότε, ξεκίνησε ο Μπόρις να κάνει τους αδίστακτους πολιτικούς του υπολογισμούς προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός. Όπως και δυστυχώς έγινε. 

Κάποια στιγμή, όμως, ο πολιτικός αμοραλισμός τιμωρείται. Τα αλλεπάλληλα «partygate» σκάνδαλα (όπου ψευδώς ο ίδιος υποστήριζε ότι δεν είχε παραστεί σε κανένα) και η πρόσφατη στήριξη την οποία παρείχε σε βουλευτή του κόμματος με αήθη συμπεριφορά του γυρίσαν «μπούμερανγκ». Τουλάχιστον 38 κυβερνητικές παραιτήσεις μέχρι τώρα και τους συντηρητικούς Times του Λονδίνου που ζήτησαν, στο κύριο άρθρο τους, την αποχώρηση του Μπόρις.

O ίδιος αντέδρασε σε όλα αυτά με την πολιτική του «Τσοβόλα δώσ'τα όλα». Μέσω του νέου υπουργού Οικονομικών Ναντίμ Ζαχάουι, έδωσε «σήμα» ότι οι εκπαιδευτικοί θα πάρουν 9% αύξηση στους μισθούς (την οποία προηγουμένως ο Μπόρις απέρριπτε) και ότι η προγραμματισμένη αύξηση στο βρετανικό συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων, ο οποίος είναι ήδη τέσσερις μονάδες χαμηλότερος από τον αντίστοιχο του μέσου όρου στις χώρες του ΟΟΣΑ, θα ματαιωθεί.

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, μέρος του κυβερνητικού υπουργικού συμβουλίου τον επισκέπτονταν «απαιτώντας» την παραίτηση του. Οι δε κυβερνητικοί βουλευτές της καλούμενης «επιτροπής 1922» προωθούσαν την αλλαγή στο Καταστατικό του Συντηρητικού κόμματος έτσι ώστε μια νέα πρόταση μομφής κατά του Μπόρις να λάβει χώρα άμεσα.

Και η οικονομία, θα αναρωτηθείτε; Πέρα από το «Τσοβόλα δώσ'τα όλα», το οποίο θα τινάξει τα δημόσια οικονομικά στον αέρα και θα οδηγήσει σε περαιτέρω έκρηξη του πληθωρισμού, υπάρχουν και άλλες αρνητικές συνέπειες. Επιστημονική δημοσίευση του γράφοντος με τίτλο «Of votes and viruses: the UK economy and economic policy uncertainty», η οποία  μόλις δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Journal of Finance, εκτιμά λόγω της αλλοπρόσαλλης πολιτικής στο Brexit, μεγάλη αύξηση τόσο της οικονομικής όσο και της χρηματοοικονομικής αβεβαιότητας, με την μορφή υψηλότερων μακροχρόνιων επιτοκίων δανεισμού και μεγάλης μεταβλητότητας στην στερλίνα. Αυτά θα επηρεάσουν αρνητικά το βρετανικό ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα 20 μηνών.

Μην ξεχνάτε όμως ότι η πτώση του Τζόνσον θα μηδενίσει και τον κίνδυνο αρνητικών εξελίξεων σε σχέση με το λεγόμενο Νομοσχέδιο του Πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας. Ο Μπόρις απειλούσε να αλλάξει μονομερώς μέρος της Συμφωνίας του Brexit την οποία ο ίδιος έχει υπογράψει επειδή δημιουργεί «τριβές» στην μεταφορά εμπορευμάτων μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας.

Αυτό το επεδίωκε για να συσπειρώσει τους βουλευτές-υπέρμαχους του Brexit. Μετά τον Μπόρις, θα μηδενισθεί και ο κίνδυνος πολέμου φορολογικών δασμών μεταξύ Βρυξελλών και Λονδίνου Ευρώπης. Επομένως, θα ενισχυθεί η οικονομική σταθερότητα και θα μειωθεί το ρίσκο ύφεσης σε Ευρώπη και Βρετανία.

Μετά τον Μπόρις τι θα συμβεί στην Μεγάλη Βρετανία; Μεταξύ όσων αναμένονται να «κονταροχτυπηθούν» για την πρωθυπουργία, ξεχωρίζει ο πρώην υπουργός Οικονομίας Ρίσι Σουνάκ, ο πρώην υπουργός Υγείας Σατζίντ Τζάβιντ και ο πρώην Υπουργό Υγείας (στην κυβέρνηση της Tερέζα Μέι) Τζέρεμι Χαντ.

Κανείς τους, όμως, δεν είναι «μεγάλο κανόνι». Kάτι που εξηγεί γιατί αργοπόρησαν οι Συντηρητικοί να «απαλλαγούν» (και να απαλλαγούμε») από τον Μπόρις. Χρειάζονται, όμως, «μεγάλο κανόνι» ως ηγέτη οι Συντηρητικοί; Αν κρίνουμε από τα πεπραγμένα του Μπόρις, καλύτερα κάποιος (ή κάποια) με χαμηλό προφίλ.

Υ.Γ. Το BBC εκτιμά αλλαγή κανόνων στο Καταστατικό των Συντηρητικών τη Δευτέρα και ψήφο μομφής την Τρίτη. Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν θα πάθει καθίζηση μέχρι τότε η Στερλίνα ή εάν οι επενδυτές τη στηρίξουν εκτιμώντας σίγουρη έξοδο του Μπόρις Τζόνσον και επιστροφή στην κανονικότητα...

* Ο Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool Management School.