Σε ένα παγκόσμιο κυνήγι ενέργειας και βασικών προϊόντων από το φυσικό αέριο των ΗΠΑ μέχρι το πετρέλαιο της Νοτιοανατολικής Ασίας και το ουράνιο στην Υποσαχάρια Αφρική, βρίσκεται η Τουρκία, αξιοποιώντας την αυξανόμενη επιρροή της στην εξωτερική πολιτική προκειμένου να γίνει περισσότερο ανταγωνιστική και να αποκτήσει ένα πλεονέκτημα στους πόρους.
Η Άγκυρα ενισχύει την προσπάθεια αυτή φέτος, με συμφωνίες εξερεύνησης που υπογράφηκαν σε τρεις ηπείρους - η τελευταία μόλις την περασμένη εβδομάδα στο Ομάν - και με εξειδικευμένα πλοία που εξασφαλίστηκαν για την υποστήριξή τους, σύμφωνα με το Bloomberg. Εν τω μεταξύ, η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Botas προετοιμάζεται για έναν νέο ρόλο ως διεθνής έμπορος πια. Στόχος, είναι η διασφάλιση της πρόσβασης σε κρίσιμα αγαθά για την τροφοδοσία της ενεργοβόρας τουρκικής οικονομίας των 1,4 τρισ. δολαρίων, σε μια εποχή αβεβαιότητας σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Παρόμοια κίνηση έχει κάνει και η Κίνα, αλλά σε μεγαλύτερη κλίματα, από τη δεκαετία του 1990 μέσω της διεθνούς επέκτασης των δικών της κρατικών εταιρειών. Για τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι επίσης ένας τρόπος για να ενισχύσει την επιρροή της Τουρκίας και να οικοδομήσει οικονομικές σχέσεις.
Σύμφωνα με τον Αχμέτ Τούρκογλου, τον επικεφαλής της εταιρείας παραγωγής πετρελαίου Turkiye Petrolleri, η οποία ήδη παράγει πετρέλαιο στη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράκ, καθώς και εντός της Τουρκίας, αυτά είναι έργα που πρέπει να υλοποιηθούν.
«Οι γεωπολιτικές πραγματικότητες, όπως η ασφάλεια του εφοδιασμού και η τεχνολογία, είναι πλέον επιτακτικές, όχι επιλογές», δήλωσε σε ομιλία του τον περασμένο μήνα.
Αλλά η ιδέα του αυτή φαίνεται εξαιρετικά φιλόδοξη σε ορισμένα σημεία, σχολιάζει το δημοσίευμα, καθώς αναθέτει σε δημόσιους υπαλλήλους την ευθύνη για το είδος των έργων εξερεύνησης που συνήθως αποτελούν προνόμιο γιγάντιων ενεργειακών ομίλων ή μικρότερων εξειδικευμένων επιχειρήσεων. Αυτό σημαίνει ότι η επένδυση και οι δαπάνες συνοδεύονται από ένα στοιχείο κινδύνου για το δημόσιο χρήμα.
Προώθηση πωλήσεων
Η Τουρκία δεν είναι η μόνη χώρα όμως που κυνηγάει εμπορεύματα. Η Ευρώπη, για παράδειγμα, έχει εντείνει τις αγορές υγροποιημένο φυσικό αέριο ενώ αποστασιοποιείται από τη Ρωσία.
Καθώς η Άγκυρα απευθύνεται σε ξένες κυβερνήσεις, προβάλει το έργο φυσικού αερίου βαθέων υδάτων της Μαύρης Θάλασσας ως απόδειξη ότι μπορεί να υλοποιήσει πολύπλοκα έργα σε μεγάλη κλίμακα. Επίσης, επεκτείνει τον στόλο των εξειδικευμένων σκαφών της. Η TPAO αγόρασε πρόσφατα δύο γεωτρύπανα από τη νορβηγική Eldorado Drilling για περίπου 245 εκατ. δολάρια το καθένα.
Φέτος, εταιρείες που ελέγχονται από το Υπουργείο Ενέργειας έχουν υπογράψει συμφωνίες με το Ομάν, τη Λιβύη, το Πακιστάν, το Αζερμπαϊτζάν και την Ουγγαρία - όλες χώρες με τις οποίες η Άγκυρα έχει ενισχύσει τους δεσμούς της τα τελευταία χρόνια.
Στον τομέα της εξόρυξης, μελετούν τα κοιτάσματα χρυσού στο Σουδάν, όπου η Τουρκία έχει υποστηρίξει την κυβέρνηση σε έναν εμφύλιο πόλεμο. Αξιωματούχοι έχουν επίσης δηλώσει ότι συζητούν συμφωνίες στην Αγκόλα, τη Μαλαισία, την Ινδονησία, τον Νίγηρα, το Τουρκμενιστάν, το Ιράκ και τη Βουλγαρία.
Οι συνομιλίες με τον Νίγηρα, έναν από τους κορυφαίους παραγωγούς ουρανίου στον κόσμο, δείχνουν πώς η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε το πραξικόπημα του 2023 στη χώρα και την προσπάθεια της χούντας να εκδιώξει την μακροχρόνια γαλλική παραγωγό Orano.
Αυξανόμενη επιρροή
Ο έλεγχος βασικών φυσικών πόρων στο εξωτερικό θα ενισχύσει την επιρροή της Τουρκίας σε αυτές τις χώρες, δημιουργώντας ευκαιρίες για συνεργασία και σε άλλους τομείς, όπως το εμπόριο και η άμυνα.
«Η Τουρκία επιδιώκει την ενεργειακή διπλωματία της σε συνδυασμό με έναν ευρύτερο πολιτικό στόχο: την ενίσχυση του καθεστώτος της χώρας ως περιφερειακή δύναμη», δήλωσε η Ντεφνέ Αρσλάν, ανώτερη διευθύντρια του Ατλαντικού Συμβουλίου στην Τουρκία.
Εμπορία Ενέργειας
Η Botas, η εθνική εταιρεία φυσικού αερίου της Τουρκίας μετατρέπεται από εταιρεία εισαγωγής που λαμβάνει παθητικά προμήθειες σε παγκόσμιο έμπορο που μπορεί επίσης να αγοράζει και να πουλάει με κέρδος.
Έχει υπογράψει συμβόλαια εισαγωγής LNG που της δίνουν τον έλεγχο της ναυτιλίας για πρώτη φορά και βρίσκεται σε συνομιλίες για πρόσθετους ευέλικτους όγκους, ιδίως από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα και τα οποία αρνήθηκαν να κατονομαστούν, συζητώντας εσωτερικές δραστηριότητες.
Η εταιρεία σχεδιάζει να ανοίξει γραφείο στην Ελβετία φέτος, σύμφωνα με ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα, μια κίνηση που θα της έδινε παρουσία δίπλα στους μεγαλύτερους traders εμπορευμάτων στον κόσμο.
Η ταχέως αυξανόμενη προσφορά LNG στις ΗΠΑ και η παγκόσμια ζήτηση σημαίνουν επικερδείς εμπορικές ευκαιρίες. Οι παραδοσιακοί αγοραστές από την Κίνα έως την Ιαπωνία συχνά ενεργούν ως έμποροι, εκμεταλλευόμενοι ευκαιριακές συμφωνίες για να μεταπωλήσουν το LNG τους στην Ευρώπη.
Η πρόσβαση στο παγκόσμιο LNG θα διαφοροποιούσε τις πηγές της Τουρκίας πέρα από τους τρέχοντες κύριους προμηθευτές Ρωσία, Αζερμπαϊτζάν και Ιράν, ενώ παράλληλα θα ανέβαζε τη χώρα στις τάξεις των προμηθευτών, αυξάνοντας την επιρροή της στην παγκόσμια ενεργειακή αρένα.
Ωστόσο, δεδομένου του κινδύνου ορισμένων από τις επιχειρήσεις, υπάρχουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το κόστος. Η κυβέρνηση δεν έχει δηλώσει πώς θα χρηματοδοτηθεί η διεθνής επέκταση των εταιρειών.
