Εκτός από 130 χρόνια ιστορίας, η Skoda γιορτάζει φέτος και τα 50 χρόνια από το ντεμπούτο του θρυλικού Skoda 130 RS που άφησε εποχή με τις επιτυχίες του στον μηχανοκίνητο αθλητισμό, αλλά και μια κληρονομία την οποία τίμησαν τα μετέπειτα μοντέλα με το λογότυπο RS.
Μισό αιώνα γιορτάζει φέτος το θρυλικό Skoda 130 RS και, τι σύμπτωση, 130 χρόνια ιστορίας συμπληρώνει η τσέχικη φίρμα. Το κουπέ Skoda 130 RS έκανε το 1975 το ντεμπούτο του στην πίστα του Most. Βασισμένο στα πλεονεκτήματα και στα δυνατά τεχνικά χαρακτηριστικά των προκατόχων του, των Skoda 180 RS και 200 RS, το Skoda 130 RS έγινε γρήγορα ένας σημαντικός αντίπαλος των καθιερωμένων ανταγωνιστών του.
Μόλις ένα μήνα μετά το δημόσιο ντεμπούτο του, το κουπέ Skoda 130 RS – με το όνομα Type 735 – πέτυχε ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα στην πρώτη του αγωνιστική παρουσία. Στον αγώνα του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Αυτοκινήτων Τουρισμού στο Μπρνο, δύο Skoda 130 RS τερμάτισαν στην τρίτη και τέταρτη θέση στην κατηγορία κάτω των 2.000 cm³. Αυτό το πρώτο επίτευγμα έθεσε τις βάσεις για μια άκρως επιτυχημένη καριέρα στον μηχανοκίνητο αθλητισμό για το 130 RS, πού κέρδισε τρόπαια τόσο στο τότε «ανατολικό μπλοκ», όσο και σε διεθνές επίπεδο, όπου αντιμετώπισε σκληρό ανταγωνισμό από κορυφαίες δυτικές μάρκες.
Οι επιτυχίες συνεχίστηκαν και στους αγώνες ράλλυ, με το 130 RS να τερματίζει 12ο γενικής στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο το 1977 και να κατακτά την 8η θέση στο Ράλλυ Ακρόπολις το 1979 και το 1981. Το 1981 στέφθηκε πρωταθλητής στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Αυτοκινήτων Τουρισμού, έχοντας παρουσία στο βάθρο όλων των αγώνων του 1980.
Για τους λάτρεις του μηχανοκίνητου αθλητισμού, το 130 RS δεν είναι απλώς ένα ακόμα αυτοκίνητο – είναι ένας ζωντανός θρύλος που καθόρισε μια ολόκληρη εποχή. Οι πολλές νίκες του σε διοργανώσεις με μεγάλο κύρος του προσέδωσαν τη φήμη ενός πολύ ισχυρού μοντέλου του τσεχοσλοβακικού motorsport. Και σε συνδυασμό με το χαμηλό βάρος είχε συνεχείς επιτυχίες. 
Έπαιρνε κίνηση από έναν υγρόψυκτο, τοποθετημένο πίσω, τετρακύλινδρο κινητήρα βενζινοκινητήρα με εκκεντροφόρο επικεφαλής (OHV), 1,3 λίτρων. Με την πάροδο του χρόνου, η ισχύς του αυξήθηκε από τους αρχικούς 113 ίππους στους 142, στην έκδοση για πίστα.
Χάρη στη χρήση πάνελ από κράμα αλουμινίου και εξαρτημάτων από υαλοβάμβακα, το αγωνιστικό αυτοκίνητο ζύγιζε μόλις 720 κιλά, επιτρέποντάς του να φτάνει τελική ταχύτητα 220 km/h. Ωστόσο, η πραγματική δύναμη του Skoda 130 RS ήταν ο ακριβής και εύκολος χειρισμός του, καθώς και η ευελιξία του. H ισορροπημένη συμπεριφορά του σε όλες τις συνθήκες οδήγησης, έδινε τη δυνατότητα στους οδηγούς του να έχουν έλεγχο των υψηλών του επιδόσεων οδηγώντας στο απόλυτο όριο. 
Στις αρχικές εργοστασιακές του προδιαγραφές, κατασκευάστηκαν σχεδόν 200 μονάδες του Skoda 130 RS, με δεκάδες άλλες να κατασκευάζονται ιδιωτικά χρησιμοποιώντας εξαρτήματα που παρέχονταν από το εργοστάσιο.
Το Skoda 130 RS άφησε μια σημαντική κληρονομιά και αυτή δεν αφορά μόνο τις επιτυχίες του. Είναι το λανσάρισμα του ίδιου του αρκτικόλεξου RS (Rally Sport) –, το οποίο έκτοτε έχει εξελιχθεί σε εμβληματικό σύμβολο των μοντέλων υψηλών επιδόσεων της Skoda, με βασικό σύγχρονο εκφραστή το Octavia ακόμα και σε στέισον έκδοση. 
Σήμερα όμως η κληρονομιά RS αλλάζει και χαρακτηρίζει πλέον και ηλεκτρικά μοντέλα, όπως το νέο πλήρως ηλεκτρικό compact SUV Elroq RS και το ανανεωμένο Enyaq RS, αμφότερα με 340 άλογα και εξαιρετικές επιδόσεις. Νέοι καιροί νέα ήθη, ωστόσο στη διεθνή σκηνή του μηχανοκίνητου αθλητισμού, το Skoda Fabia RS Rally2 συνεχίζει να κρατά ζωνατνό τον πραγματικό θρύλο RS στην κατηγορία WRC2.
