Ρεύμα και νερό: Δημόσια αγαθά ή εργαλεία εκβιασμού;

Ρεύμα και νερό: Δημόσια αγαθά ή εργαλεία εκβιασμού;

Του Γιάννη Παπαδόπουλου*

Για άλλη μια φορά τις τελευταίες ημέρες η προσοχή των μέσων και των πολιτών έχει στραφεί σε μία - αν υποθέσουμε ότι ο όρος αυτός είναι ακόμα δόκιμος για την ΔΕΗ - ΔΕΚΟ. Οι λόγοι γνωστοί: η ΔΕΚΟ δεν τα πηγαίνει καλά και – υποστηρίζουν κάποιοι κρατιστές – ένα δημόσιο αγαθό κινδυνεύει να πέσει αποκλειστικά στα νύχια ιδιωτών, με κίνδυνο το δημόσιο αυτό αγαθό να μετατραπεί από δικαίωμα του λαού σε απάνθρωπο εργαλείο κερδοφορίας. Αρκετοί, μάλιστα, διακρίνουν διαπλοκή συμφερόντων ώστε να πουληθούν κάποια «ασημικά» σε χαμηλές τιμές.

Είναι όμως οι ΔΕΚΟ προστάτες δημοσίων αγαθών;

Για να απαντήσουμε, προτείνω ένα νοητικό πείραμα – πρόταση προς τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και κεντρικής διοίκησης: να αποσυνδεθεί ο υπολογισμός των δημοτικών φόρων από την κατανάλωση δημόσιων αγαθών όπως το νερό και η ενέργεια, καθώς και η συλλογή και απόδοση των φόρων αυτών από τις εταιρείες που τα διαχειρίζονται.

Δηλαδή, ας σταματήσουν οι δήμοι να υπολογίζουν τους φόρους που χρεώνουν σύμφωνα με την κατανάλωση βασικών αγαθών όπως το νερό και η ενέργεια και ας βρουν μία άλλη φόρμουλα. Στο κάτω-κάτω μεγαλύτερες οικογένειες έχουν μεγαλύτερη κατανάλωση αυτών των αγαθών. Γιατί ένα πανάγαθο κράτος που προστατεύει την οικογένεια να θέλει να χρεώσει μεγάλες οικογένειες με περισσότερα τέλη και φόρους – πέρα του ΦΠΑ - επειδή αναγκαστικά καταναλώνουν περισσότερο νερό και ενέργεια;

Επίσης, ας σταματήσουν να επιβαρύνουν τις εταιρείες διαχείρισης των αγαθών αυτών με το κόστος υπολογισμού, συλλογής και απόδοσης των δημοτικών φόρων. Μπορεί έτσι κάποιοι πόροι π.χ. της ΔΕΗ να απελευθερώνονταν και να μειωνόταν λίγο και το χρέος της.

Ο παραπάνω διαχωρισμός θα είχε ως συνέπεια να πληρώνουν οι καταναλωτές χαμηλότερους λογαριασμούς και θα μείωνε τον κίνδυνο να τους κοπεί ένα απαραίτητο αγαθό όπως το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό, επειδή δεν έχουν να συν-πληρώσουν τα δημοτικά τέλη, τη δημόσια τηλεόραση, κτλ τα οποία μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να φτάνουν και τα 2/3 του λογαριασμού.

Από την άλλη, βέβαια, θα έκανε πιο διάφανη στον πολίτη το πόσους φόρους τελικά πληρώνει. Θα ξέραμε τι πληρώνουμε, σε ποιον και – φαντάζομαι - γιατί. Δηλαδή, η κεντρική διοίκηση και οι δήμοι θα έχαναν το προνόμιο να κρύβουν το κόστος τους. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι το νερό και η ενέργεια είναι εργαλεία εκβιασμού των πολιτών ώστε να πληρώσουν τα τέλη τους.

Τελικά, ίσως ο ρόλος των ΔΕΚΟ να μην είναι αυτός που διαφημίζεται και για αυτό να προσπαθούν οι κρατιστές με νύχια και με δόντια να τις κρατήσουν υπό κρατικό έλεγχο. Φανταστείτε κάποια μέρα να αποφασίσουν οι ιδιώτες διαχειριστές να απαιτούν από τους καταναλωτές μόνο τα χρήματα που τους χρωστάνε για τις υπηρεσίες που έλαβαν και όχι τις χρεώσεις προς τρίτους!

* O Γιάννης Παπαδόπουλος είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.