Πρόσφυγες και Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ. Υπάρχει προηγούμενο!

Πρόσφυγες και Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ. Υπάρχει προηγούμενο!

Του Αλέξανδρου Μαλλιά,  Πρέσβη επί τιμή

Δεν εκπλήσσει, ούτε απορίας άξιο είναι το γεγονός ότι η σκοπιμότητα προσφυγής στα Ηνωμένη Έθνη, έστω ως υπόθεση εργασίας, προκαλεί πολιτική αντιπαράθεση. Ή μάλλον αντιπαράθεση σε επίπεδο κομματικών γραμμών.

Η απουσία ενός διαρκούς και μόνιμου οργάνου σχεδιασμού, ανάλυσης και κυρίως διαχείρισης της σωρευμένης διαχρονικά γνώσης αναδεικνύεται συνεχώς. Αποτελεί δεν μόνιμο στοιχείο της κριτικής περί έλλειψης συνέχειας στο Κράτος και βέβαια στην διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Πολιτική.

Η Εξωτερική Πολιτική δεν θα μπορούσε να αποτελέσει,  μια θετική εξαίρεση από ένα γενικευμένο στην Ελλάδα κανόνα. Του κανόνα της έλλειψης συνέχειας στην γνώση. Επιχειρηματολογώ τακτικά υπέρ της ανάγκης θεσμικής κατοχύρωσης της λειτουργικής συνέχειας της γνώσης με την συνταγματικά κατοχυρωμένη θέσπιση ενός Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.

Είναι ενθαρρυντικό ότι κόμματα όπως Το Ποτάμι και πολιτικοί με γνώση και συνείδηση του προβλήματος (έχω υπόψη κυρίως τον βουλευτή Γιώργο Κουμουτσάκο της Νέας Δημοκρατίας), προβάλλουν την συγκεκριμένη θέση. Επίσης , ότι μία ιστορική εφημερίδα όπως η “Εστία”, παρότι δεν είμαι μεταξύ των πιστών της αναγνωστών, ανέδειξε με πρόσφατο πρωτοσέλιδο την ανάγκη αυτή. Δεν έχει σημασία η πατρότητα, καθόσον πολλοί έχουν διατυπώσει στο παρελθόν παρεμφερείς ή ανάλογες προτάσεις.

Η σημασία του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας υπό τον Πρωθυπουργό ή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα ήταν αυτονόητη για οποιαδήποτε χώρα. Έστω κι αν δεν βρισκόταν στην κατάστασή μας. Στην Ελλάδα όμως, όπως όλα τα βασικά και θεμελιώδη, παραμένει είτε στην περιορισμένη κατηγορία των επιδιωκόμενων είτε στην ανεξάντλητη κατηγορία των αζήτητων.         

Αυτές τις σκέψεις μελαγχολικά καταγράφω έχοντας μόλις διαβάσει τις αντικρουόμενες θέσεις για την δυνατότητα ή μη προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας σε σχέση με τα εκατομμύρια των προσφύγων που είτε -αλήθεια, για πόσο χρόνο ακόμη;- βρίσκονται σε καταυλισμούς στην Ιορδανία και στον Λίβανο είτε προσπαθούν να σώσουν το ναυάγιο της ζωής τους κρατώντας τα σωσίβια στο Αιγαίο.

Κι όμως. Κι όμως. Ναι, υπάρχει προηγούμενο. Έχει δε καταγραφεί ως το κατεξοχήν ιστορικό προηγούμενο.

Τον Μάρτιο-Απρίλιο του 1991 ο Σαντάμ Χουσείν, αμέσως μετά το τέλος της πολυεθνικής επέμβασης υπό την ονομασία “Desert Storm” (Θύελλα της Ερήμου) χρησιμοποίησε στρατιωτική βία κατά των Κουρδικών πληθυσμών κυρίως αλλά και κατά των Σιϊτικών πληθυσμών στο Νότιο Ιράκ. Χιλιάδες Κούρδοι πρόσφυγες εγκατέλειψαν τις εστίες τους αναζητώντας καταφύγιο στην Τουρκία. Επίσης δημιουργήθηκαν συνθήκες απελπισίας και χάους στα σύνορα Ιράκ-Τουρκίας. Μικρότερου βαθμού έξοδο Σιϊτών προσφύγων είχαμε προς το Ιράν.

Η Τουρκία πρώτη στις 2 Απριλίου, στην συνέχεια η Γαλλία στις 4 Απριλίου και το Ιράν στις 3 και 4 Απριλίου με επιστολές τους προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, αφού κατέγραψαν την κρισιμότητα της κατάστασης και την απειλή για την ειρήνη και ασφάλεια -λέξεις/όροι κλειδιά του Χάρτου- ζήτησαν την λήψη επειγόντων μέτρων και την σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Στις 5 Απριλίου του 1991 το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε ομόφωνα την Απόφαση 688(1991) η οποία έκτοτε αποτελεί ένα θεσμικό διεθνές κεκτημένο που αφορά στην λεγόμενη “Διεθνή Παρεμβατικότητα” για ανθρωπιστικούς λόγους, χωρίς να θεωρηθεί ότι παραβιάζει το Άρθρο 2 Παράγραφος 7 του Χάρτου.

Παραθέτω αυτολεξεί τις Παραγράφους 1, 5 και 6 του Διατακτικού της Απόφασης 688. Ίσως θα μπορούσε να αποτελέσει έναυσμα για ώριμη σκέψη. Υπάρχει προηγούμενο...

1. Condemns the repression of the Iraqi civilian population in many parts of Iraq,

including most recently in Kurdish populated areas, the consequences of which

threaten international peace and security in the region;

(...)

5. Requests further the Secretary-General to use all the resources at his disposal,

including those of the relevant United Nations agencies, to address urgently the

critical needs of the refugees and displaced Iraqi population;

6. Appeals to all Member States and to all humanitarian organizations to contribute

to these humanitarian relief efforts;

(...)

Η ουσία είναι ότι πράξεις βίας εναντίον άμαχου πληθυσμού έχουν επιπτώσεις -προσφυγικές δηλαδή ροές- οι οποίες αποτελούν απειλή κατά τις Διεθνούς Ειρήνης και Ασφάλειας στην περιοχή.

Όταν η κυβέρνηση μίας χώρας επισήμως λέγει ότι το προσφυγικό ζήτημα θα μπορούσε να προκαλέσει συγκρούσεις μεταξύ γειτονικών χωρών δεν αποτελεί άραγε αφορμή αναγκαία και ικανή για να εξετάσει η Ελλάδα σε συνεργασία και με άλλες χώρες την σκοπιμότητα και δυνατότητα μιας πρωτοβουλίας ανάλογης με την προσφυγή της Τουρκίας, της Γαλλίας και του Ιράν;

Να θυμίσω επίσης σε όσους τρέχουν να ψάξουν στα Αρχεία των υπογείων ότι η Ελλάδα με ομιλία του Μονίμου Αντιπροσώπου της πηρέ -τότε- μέρος στη συζήτηση ενώπιον του Συμβουλίου Ασφάλειας στηρίζοντας πλήρως την Απόφαση.