Του Βασίλη Παζόπουλου*
Πριν λίγο καιρό βρέθηκα σε μια διάλεξη που πραγματοποίησε ο Ανδρέας Θεοδωρακόπουλος** περί ηγεσίας, η οποία με εξέπληξε. Διαπίστωσα πως πολλά από τα στοιχεία του χαρακτήρα ενός ηγέτη τα συναντάμε σε όσους ασχολούνται σε μία από τις πιο μοναχικές δραστηριότητες, το trading.
Παραθέτω τα ορισμένα χαρακτηριστικά που αναγνωρίζει ο Ανδρέας Θεοδωρακόπουλος τα οποία διαθέτει ένας επιτυχημένος ηγέτης (με τα πλάγια γράμματα) και από κάτω τα δικά μου σχόλια για τους traders:
Ο ηγέτης δε γεννιέται, ούτε γίνεται, αναδεικνύεται. Επιλογή είναι.
Κανένας που να μην είχε όρεξη και διάθεση δεν έγινε ποτέ trader
Ηγέτης είναι αυτός που πιστεύει πως όλα τα κανονίζει ο Θεός, αλλά εργάζεται σαν όλα να εξαρτώνται από αυτόν.
Εδώ έχουμε τον ορισμό της νοοτροπίας του trader. Όταν κάνει μια επιλογή πιστεύει πως έχει ανακαλύψει το σωστό σημείο εισόδου, αλλά επίσης δέχεται πως η αγορά είναι παντοδύναμη και η πορεία της δεν εξαρτάται από τις κινήσεις του
Η ηγεσία δεν είναι μια ισόβια ιδιότητα.
Έτσι και ένας trader. Μπορεί κάποια περίοδο να έχει καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει σωστά τα δεδομένα μιας μετοχής ή και ολόκληρης της αγοράς και να κάνει επιτυχημένες κινήσεις που να τον κάνουν να φτάσει τον στόχο του, αλλά αυτό δεν εξασφαλίζει τις μελλοντικές αποδόσεις
Ο δρόμος είναι μακρύς και γίνεται δύσβατος γιατί χρειάζεται αυτογνωσία, εκπαίδευση, αυτοκυριαρχία, αφοσίωση στο σκοπό.
Όποιος έχει ασχοληθεί έστω και λίγο με το trading έχει αναγνωρίσει όχι μόνο την ανάγκη της βαθιάς γνώσης, αλλά και της αυτοπειθαρχίας, της προσήλωσης στον στόχο. Όσο και να έχεις μελετήσει, όση τεχνογνωσία και να διαθέτεις, όση εμπειρία και να έχεις αποκτήσει, δεν είναι ικανά από μόνα τους για να σε κατατάξουν στους επιτυχημένους.
Η ηγεσία μοιάζει με το sex. Πρέπει να ξέρεις πότε θα τραβηχτείς.
Άλλο ένα σημείο που ταιριάζει 100% με το trading. Όχι μόνο πρέπει να ξέρεις πότε πρέπει να αποτραβηχτείς από ένα trade, αλλά και πότε πρέπει να εγκαταλείψεις και την δραστηριότητα πριν σε καταστρέψει ψυχολογικά και οικονομικά.
Ο εν δυνάμει ηγέτης ο οποίος έχει ως όραμα του να τον υπηρετήσουν, σίγουρα θα αποτύχει.
Ο μόνιμος καημός του trader: να είχε διαθέσιμα παραπάνω χρήματα για να τοποθετήσει στην αγορά. Και όμως το βασικό δεν είναι αυτό. Περισσότερο μετράει η απόδοση και η σταθερότητα. Τα υπόλοιπα θα έρθουν από μόνα τους.
Στην διοίκηση των επιχειρήσεων ο τίτλος που αποδίδεται και προσδίδεται σε κάποιον εργαζόμενο είναι αυτός του προϊσταμένου, του διευθυντή, του manager κλπ. Ο τίτλος του ηγέτη αποδίδεται και απονέμεται από τους εργαζόμενους.
Έτσι και σε επενδυτικές τράπεζες, χρηματιστηριακές, hedge funds κτλ. Υπάρχουν τίτλοι που προσδίδουν κύρος και θέση στην ιεραρχία. Όμως ο τίτλος δεν φτάνει από μόνος του για να φέρεις τις αποδόσεις .
Απαραίτητη προϋπόθεση η οποία καθιστά κάποιον ηγέτη είναι η ενηλικίωσή του. Όχι βιολογικά βέβαια, αλλά πνευματικά.
Χωρίς εμπειρία ετών, δεν νοείται επιτυχημένος trader. Εννοείται ωστόσο πως από μόνη της δεν είναι αρκετή.
Η άσκηση ηγεσίας είναι μια δραστηριότητα με πολύ κίνδυνο.
Εδώ κάθε σχόλιο είναι περιττό. Ακόμα και ο πιο συντηρητικός trader απαγορεύεται να εφησυχάσει. Πρέπει να έχει την προσοχή του στραμμένη συνεχώς στην αγορά, γιατί ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν τα χρήματα του από έκτακτες περιστάσεις ή αιφνιδιαστικά γεγονότα.
Ο ηγέτης χρειάζεται να έχει δραστηριότητα καθημερινή αλλά όσο περισσότερη δράση έχεις τόσο περισσότερο εκτίθεσαι, όσο περισσότερο εκτίθεσαι τόσο περισσότερο μπαίνεις στο στόχαστρο. Ο ηγέτης μοιάζει με τη μαϊμού. Όσο ανεβαίνει στο δέντρο, τόσο φαίνεται ο κώλος της.
Όσο πιο γνωστός γίνεσαι από τα αποτελέσματα σου, τόσο πιο πολλοί σε προσέχουν, μελετάνε την μέθοδο σου. Αν δεν είσαι ικανός θα φανεί αμέσως και θα εκτεθείς.
Ηγέτης γίνεσαι ή σε αλλαγή ή σε κρίση Η αλλαγή είναι ευκαιρία για κάποιον να αναδείξει τις ηγετικές του ικανότητες. Άλλωστε η αλλαγή είναι και η μόνη σταθερή παράμετρος στη σύγχρονη ζωή.
Πραγματικά, η κρίση του 2008 ανάδειξε πολλά νέα πρόσωπα που είχαν διαγνώσει με επιτυχία τις εξελίξεις και έγιναν οι νέοι stars.
Οι παράμετροι που οδηγούν κάποιον να γίνει ηγέτης είναι:
- Η πείρα, γιατί εξελίσσει την ευφυΐα.
- Τύχη. Βέβαια όσο πιο πολύ εργάζεσαι, τόσο πιο τυχερός νιώθεις.
- Εκπαίδευση. Αν θεωρείτε την εκπαίδευση χάσιμο χρόνου και πόρων επενδύστε στην άγνοια.
- Αυτογνωσία.
- Ξεκάθαρη διατύπωση του στόχου και εμμονή στο όραμα.
- Σκληρή δουλειά για την επίτευξη του στόχου.
- Προσαρμογή. Αυτό σημαίνει ότι εμμένω στη στρατηγική και στους στόχους, αλλά η τακτική μου, το τι θα κάνω κάθε μέρα χρειάζεται προσαρμογή.
- Να σκέφτεται δημιουργικά.
- Να αποφασίζει γρήγορα.
- Να το εκτελεί με μαεστρία
Όλα είναι αυτονόητο πως υπάρχουν και στην δραστηριότητα του trading, όπως άλλωστε σε οποιαδήποτε επαγγελματική ή επιστημονική προσπάθεια.
Η διαφορά
Η βασική, η τεράστια διαφορά του trader και του ηγέτη, είναι η ύπαρξη του πλήθους. Γιατί ηγέτης στην έρημο δε γίνεσαι, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ανδρέας Θεοδωρακόπουλος. Χρειάζεται να εμπνεύσεις τους ανθρώπους.
Στον κόσμο του trader όμως δεν υπάρχει πολυκοσμία. Είναι μοναχικό άθλημα. Για λύκους…
* Ο Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).
** Ο Ανδρέας Θεοδωρακόπουλος είναι Πτυχιούχος ΟΠΑ διοίκηση επιχειρήσεων και μάρκετινγκ, κάτοχος MBA . Σύμβουλος ΜΜΕ, καθηγητής Μάρκετινγκ, εισηγητής στο Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο και στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Έχει γράψει πέντε βιβλία.
