Ο δρόμος προς το χάος

Ο δρόμος προς το χάος

Tου Δημήτρη Τσιόδρα

TSIODRASΤα πράγματα είναι απλά: Οι προσεχείς εκλογές θα καθορίσουν το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα για πολλά χρόνια. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ισχύ ένα εκλογικό σύστημα που δίνει bonus 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Επίσης έχει ψηφιστεί ένα εκλογικό σύστημα απλής αναλογικής που θα ισχύσει από τις επόμενες εκλογές.

Αν η ΝΔ που θα είναι πρώτο κόμμα στις εκλογές που θα έρθουν, έχει πλειοψηφία για αλλαγή του εκλογικού νόμου, τότε ακόμη και με πλειοψηφία 151 εδρών, θα ψηφίσει νέο εκλογικό σύστημα και θα επαναφέρει κάποιου είδους bonus που θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές. Αυτό σημαίνει ότι αν το 2020 με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας οδηγηθούμε σε εκλογές, τότε οι πρώτες θα γίνουν με απλή αναλογική. Με δεδομένο ότι Χρυσή Αυγή και ΚΚΕ (για διαφορετικούς λόγους) δεν μετέχουν σε κυβέρνηση (η Χρυσή Αυγή επειδή δεν τη θέλει κανείς και το ΚΚΕ επειδή δεν θέλει αυτό), αν η ΝΔ αρνηθεί τη συμμετοχή της σε κυβέρνηση συνεργασίας, κυβέρνηση δεν σχηματίζεται.

Η αριθμητική είναι αμείλικτη. Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα, είναι εκτός πραγματικότητας να συγκεντρώνει πάνω από 90-95 έδρες. Το 1990 η ΝΔ συγκέντρωνε 48% αλλά ακόμη και με αυτό το ποσοστό και ύστερα από τρεις εκλογές χρειαζόταν τη σύμπραξη της ΔΗΑΝΑ για να συγκεντρώσει απόλυτη πλειοψηφία. Στην υπόθεση λοιπόν ότι το 2020 οδηγούμαστε σε εκλογές με απλή αναλογική κι αφού οι πρώτες διερευνητικές είναι βέβαιο ότι θα αποβούν άκαρπες, θα οδηγηθούμε σε δεύτερες εκλογές με το εκλογικό σύστημα που θα έχει ψηφιστεί από τη Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές του 2019 και θα μπορεί θα σχηματιστεί κυβέρνηση με το bonus που θα προβλέπει ο νέος νόμος. Είναι η πιο πιθανή εξέλιξη.

Ας πάρουμε το δεύτερο σενάριο. Ας υποθέσουμε ότι από τις προσεχείς εκλογές δεν προκύπτει κυβερνητική πλειοψηφία για να αλλάξει ο εκλογικός νόμος. Τότε το πολιτικό σκηνικό αλλάζει εντελώς. Το σύστημα απλής αναλογικής παγιώνεται ως εκλογικό σύστημα και το πρώτο αποτέλεσμα θα είναι ο εκλογικός κατακερματισμός. Με δεδομένο ότι ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ είναι εξαιρετικά δύσκολο (το “ποτέ” είναι λέξη απαγορευμένη στην πολιτική) να συμμετέχουν μαζί σε κυβέρνηση, το πιο πιθανό σενάριο είναι διασπάσεις κομμάτων και πλήρης αναδιάταξη του χάρτη.

Αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει εξυγιαντικά στο βαθμό που θα μπορούσαν να προκύψουν σχηματισμοί περισσότερο ομοιογενείς και πρόθυμοι για σύμπραξη. Δηλαδή ένα δεξιό κόμμα, ένα κεντρώο-φιλελεύθερο, ένα σοσιαλδημοκρατικό κλπ. Αλλά με δεδομένη την ελληνική παθογένεια, με απλή αναλογική, ο κάθε φιλόδοξος αρχηγίσκος θα προτιμά το δικό του “μαγαζάκι” προκειμένου να πιάσει το 3% και να παζαρεύει τη συμμετοχή του στους μηχανισμούς της εξουσίας. Η πορεία της χώρας θα εξαρτάται από διάφορους απίθανους τύπους και η πολιτική αστάθεια θα είναι καθεστώς, όπως ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ''50. Και η Ελλάδα δεν είναι ούτε Γερμανία, ούτε Βέλγιο, ούτε καν Ιταλία που μπορούν να μένουν για μεγάλο διάστημα δίχως κυβέρνηση επειδή η διοίκηση λειτουργεί δίχως να περιμένει άνωθεν εντολές. Εδω σε λίγες εβδομάδες θα επικρατεί χάος. Επίσης κυβέρνηση με “κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ” προϋποθέτει πέραν της ενίσχυσης του ίδιου και τη συμμετοχή του ΚΙΝΑΛ, τη σύμπραξη τουλάχιστον άλλων 2-3 κομμάτων από χώρο της αριστεράς και του κέντρου. Αρα είναι βέβαιο ότι η χώρα που θα συνεχίζει να βρίσκεται σε μια πολύ εύθραυστη οικονομική ισορροπία, στα τόσα προβλήματά της, θα προσθέσει και το πολιτικό ρίσκο.

Συνεπώς πιο κρίσιμο από την προεδρική πλειοψηφία του 2020 είναι αν από τις προσεχείς εκλογές θα προκύψει πλειοψηφία για την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Είναι ένα ζήτημα που είναι προφανές πως θα θέσει με σαφήνεια ο πρόεδρος της ΝΔ προκειμένου να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία. Και σε αυτό τον στόχο του προσφέρουν μεγάλη υπηρεσία δηλώσεις από το ΚΙΝΑΛ περί προσφυγής ξανά στις κάλπες. Το δίλημμα που θα θέσει ο Κυρ.Μητσοτάκης θα είναι: ΝΔ, νέος εκλογικός νόμος και σταθερότητα ή ΣΥΡΙΖΑ, απλή αναλογική και αστάθεια;

Και το δίλημμα αυτό θα είναι καθοριστικό και καταλυτικό στις επιλογές των πολιτών μπροστά στην κάλπη. Όσοι δεν το καταλαβαίνουν, κακό του κεφαλιού τους!