«Κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια: η προοδευτική απάντηση για την Ελλάδα της παραγωγής

«Κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια: η προοδευτική απάντηση για την Ελλάδα της παραγωγής

Του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου*

Τον περασμένο Δεκέμβριο, το συνολικό ύψος των «κόκκινων» δανείων υπολογιζόταν σε 108,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Εξ αυτών, περίπου το 60% (?65,1 δις ευρώ) ήταν μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια.

Το ποσό αυτό αυξήθηκε κατά δύο δις ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2017 και σήμερα, υπολογίζεται πως το 80% των ρυθμισμένων δανείων έπαψαν να εξυπηρετούνται από τις αρχές του έτους. Η ανασφάλεια, η συνεχής αναβολή του κλεισίματος της αξιολόγησης, η στάση πληρωμών του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα για να εμφανίσει επίπλαστα πλεονάσματα, η αύξηση φόρων, εισφορών, πάνω απ'όλα όμως, η παντελής έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών και των επιχειρηματιών στην Κυβέρνηση, είναι οι κυριότερες αιτίες.

Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, υπάρχουν δύο επιλογές: η συντηρητική πολιτική που επιλέγουν η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τη διακριτική συναίνεση της ΝΔ, οδηγεί σε μία δευτερογενή αγορά δανείων, με την εκποίηση του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων – επιχειρηματικών και στεγαστικών – σε ξένα funds. Η λύση αυτή, χωρίς να καθιστά με βεβαιότητα βιώσιμο το τραπεζικό μας σύστημα, διασφαλίζει σίγουρη κερδοσκοπία για τους σημερινούς ιδιοκτήτες των συστημικών τραπεζών. Παράλληλα όμως, οδηγεί στον αφελληνισμό περιουσίες, ακίνητα, επιχειρήσεις, και στην ανασφάλεια εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η προοδευτική απάντηση του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, στηρίζει και τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος – γιατί, για να είμαστε ρεαλιστές, δεν υπάρχει οικονομία χωρίς υγιές τραπεζικό σύστημα. Γιατί δεν υπάρχει οικονομία χωρίς κοινωνία, χωρίς εργαζομένους, χωρίς υγιή επιχειρηματικότητα.

Προτείνουμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα λύσεων με τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων που θα λειτουργεί ως ιδιωτικός οργανισμός διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, στα πρότυπα αντίστοιχων διεθνών παραδειγμάτων (Ισπανία, Ιρλανδία). Το Ταμείο θα αναλάβει τη διαχείριση μέρους των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων των τραπεζών, ώστε να απελευθερωθούν οι ισολογισμοί τους από το έτος 2018 και μετά.

Η πλειοψηφία των μετόχων του Ταμείου θα είναι ιδιώτες επενδυτές και οι εγχώριες τράπεζες, με μειοψηφική συμμετοχή (<30%) επίσης του Ελληνικού Δημοσίου, της ΕΙΒ και άλλων δημόσιων φορέων που ενδεχομένως να έχουν ωφέλεια από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, όπως οι ασφαλιστικοί οργανισμοί. Ο ESM θα είναι ένας από τους μετόχους του Ταμείου, όπως έχει γίνει στην Ισπανία, συνεισφέροντας έως 15 δις ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο.

Το Ταμείο θα επιδιώκει συνολικές λύσεις για τις οφειλές των επιχειρηματιών με μακροπρόθεσμο ορίζοντα σε συνεργασία με το Δημόσιο. Δηλαδή θα δίνεται η δυνατότητα στο ποσό της ρύθμισης των επιχειρηματικών οφειλών να ρυθμίζονται ενιαία και οι οφειλές του πιστούχου προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Σε πρώτη πιλοτική φάση, θα δύναται να αγοράσει τμηματικά κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια από τους ισολογισμούς των τραπεζών και να αναλάβει τη διαχείρισή τους, ώστε να αξιολογηθεί η αποδοτικότητα του.

Τα εργαλεία που θα έχει το Ταμείο περιλαμβάνουν:

1. Μακροχρόνιες ρυθμίσεις με πολύ χαμηλά επιτόκια.

2. Διαγραφές οφειλών ειδικά σε ποσά που αφορούν μη λογιστικοποιημένους τόκους και τηρούνται εξωλογιστικά από τα πιστωτικά ιδρύματα.

3. Προσέλκυση επενδύσεων για τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης μεγάλων ή και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

4. Πωλήσεις δανείων και ρευστοποιήσεις αν δεν ενδείκνυται οποιαδήποτε άλλη μέθοδος είσπραξης της οφειλής.

Παράλληλα με τη δημιουργία του Ταμείου, είναι απαραίτητα και άλλα μέτρα. Πρώτα απ'όλα, ένα ολοκληρωμένο σύστημα εξωδικαστικού συμβιβασμού: η γενική κατακραυγή οδήγησε την Κυβέρνηση σε μερικές αλλαγές στο νομοσχέδιο, χρειάζονται όμως ακόμη πολύ περισσότερες. Δεύτερον, καθιέρωση ειδικής και αξιόπιστης διαδικασίας διαμεσολάβησης. Τρίτον, πρόβλεψη για εναλλακτικούς τρόπους ρυθμίσεων, π.χ. μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις χρεών και δυνατότητα παγώματος του δανείου για συγκεκριμένες περιόδους. Τέταρτον, ειδικές διαδικασίες για τη στήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων, με ρήτρα απασχόλησης και αντικειμενικά κριτήρια-χωρίς «πελατειακές» διαδικασίες.

Για τη στήριξη του τραπεζικού μας συστήματος, ώστε να περάσει και αυτό με ασφάλεια την κρίσιμη διαδικασία της διευθέτησης των κόκκινων δανείων, προτείνουμε την συνδρομή στον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών με σύνδεση του τραπεζικού συστήματος με το περιουσιολόγιο (υπό σαφείς κανόνες, φυσικά). Επιπλέον εξομαλύνουμε τις σχέσεις τράπεζας-δανειολήπτη, με σειρά παρεμβάσεων: τον περιορισμό υπό προϋποθέσεις, της ευθύνης των εγγυητών, την αναδιάρθρωση του «Τειρεσία», ώστε να αντιμετωπίζονται ευνοϊκότερα οι επιχειρήσεις που ρυθμίζουν τις οφειλές τους, την προσαρμογή του Πτωχευτικού Δικαίου στη νέα πραγματικότητα, την κατάργηση σειράς επιβαρύνσεων των τραπεζικών συναλλαγών.

Για το ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατική Συμπαράταξη ένας είναι ο δρόμος: να εκπροσωπήσουμε την παραγωγική Ελλάδα, θέτοντας μία αναπτυξιακή ατζέντα για το 2030: Η χώρα χρειάζεται μία ανταγωνιστική οικονομία, που θα μπορέσει να στηρίξει ένα αξιόπιστο κοινωνικό κράτος, με θέσεις εργασίας, ανάπτυξη, υγεία για όλους, ποιοτική παιδεία, αξιοκρατία. Η Ελλάδα και οι Έλληνες, ζητούν μία προοδευτική απάντηση στη νέο-συντηρητική αντιδραστική καταιγίδα που μαγειρεύουν οι κ.Τσίπρας και Καμμένος. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη δίνει αυτή την απάντηση για την Ελλάδα του 2030.

*Ο κ. Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος είναι Βουλευτής Αρκαδίας με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.