Photo of mr. Tasos Avranitis by Drassi
Στο βιβλίο του «Εκπαίδευση: ελεύθερη επιλογή ή μία γάτα που γαβγίζει» ο Τάσος Αβραντίνης παρουσιάζει τα πρακτικά από συνεδρίαση του… υπουργικού συμβουλίου επί χούντας και με θέμα τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Σωστά μαντέψατε! Οι συνταγματάρχες επέμεναν στην απαγόρευση της λειτουργίας τους και επιχειρηματολογούσαν σχετικά. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα χρησιμοποιούν μέχρι σήμερα οι αρνητές του εκσυγχρονισμού της Παιδείας στην Ελλάδα.
Με την άδεια του συγγραφέα σας μεταφέρουμε από το βιβλίο του ολόκληρα τα πρακτικά από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του 1968 και με αφορμή το «Σύνταγμα» που συζητούσε τότε η χούντα:
Α. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ (?π. Ο?κονομ.): ?πί τ?ς παρ. 6, θ? ?θελον ν? ?πισημάνω ?νδεχομένας συνεπείας ?πειδ? ?πάρχει τ? ?νδεχόμενον ν? δημιουργηθο?ν ξένα πανεπιστήμια κάποτε ε?ς τ?ν χώραν μας. ?πως ?πάρχει ε?ς τ?ν Βηρυτ?ν τ? ?μερικανικ?ν Πανεπιστήμιον κα? ε?ς ?λλας χώρας. Μήπως δημιουργηθο?ν ?μπόδια;
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): ?δειαν λειτουργίας ?νωτάτων ?διωτικ?ν σχολ?ν τ?ν ?παγορεύομεν. Θέλετε ν? τ?ν ?πιτρέψωμεν; Τί θ? γίν? ?μως τότε;
Θ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (?π. Παιδείας): Πρέπει ν? ?ποκλεισθ?. Διότι θ? ?λθουν ?δι?ται ο? ?πο?οι θ? ?δρύσουν ?ν Πανεπιστήμιον, θ? ε?σπράττουν δίδακτρα κα? ?σονδήποτε κα? ??ν ?πόκεινται ε?ς τ?ν ?λεγχον τ?ς πολιτείας, ? στάθμη τ?ς ?κπαιδεύσεως τ?ν ?ποίαν θ? παρέχουν θ? ε?ναι ?πωσδήποτε κατωτέρα.
Ε?ς τ? ξένα κράτη ε?ναι ?ντελ?ς διαφορετικ? ? ?ργάνωσις τ?ς Παιδείας. 'Ήδη πρ? τριετίας δύο λυκειάρχαι ?διωτικ?ν σχολείων τ?ς Θεσσαλονίκης ?πέβαλον α?τησιν ζητο?ντες ν? ?δρύσουν «'Ελεύθερον Πανεπιστήμιον». Τ? ?πομνήματα τ? ?πο?α ε?χον ?ποβάλει ?πεδείκνυον ?τι ο? δύο α?το? ζηλωτα? τ?ς ?νωτάτης παιδείας ?σαν ?νατριχιαστικ?ς ?γράμματοι. Θ? ε?ναι κρ?μα ν? ?μπιστευθ?μεν τ?ν ?νωτάτην ?κπαίδευσιν ε?ς χε?ρας ?διωτ?ν ο? ?πο?οι ?ς ?π? τ? πλε?στον κινο?νται ?π? τ? κίνητρον το? κέρδους.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): ?π? μίαν στατιστικήν, ?π' ευκαιρί? μι?ς ?λλης συζητήσεως πο? ε?χομεν μ? τ?ν ?πουργ?ν Παιδείας, προκύπτει ?τι ?ξ ?πόψεως ?ριθμο? φοιτώντων ε?ς τ?ς ?νωτάτας σχολάς, συμβαδίζομεν πρ?ς τ?ς πλέον προηγμένας χώρας. ?πομένως, παρ' ?τι ?χομεν τ?ν ?ντύπωσιν ?τι ε?ς τ? ?νώτερα ?κπαιδευτικ? ?δρύματα ?χομεν περιωρισμένην ?νάπτυξιν, ?π? το?ς ?ριθμο?ς α?το?ς φαίνεται ?τι α?τ? δ?ν ε?ναι τόσον ?κριβ?ς δεδομένου, ?τι τ? Κράτος ?χει τ?ν ε?χέρειαν ν? σχεδιάζ? τ?ν ?νάπτυξιν, ?που θεωρε?ται ?τι ε?ναι ?ναγκα?ον ν? ?ναπτυχθ? περαιτέρω ?ξ ?πόψεως μορφωτικ?ς στάθμης κα? ?ριθμο? ?κείνων ο? ?πο?οι θ? ?ναλάβωσι τ?ν ?κπαίδευσιν τ?ν ?λλων. Θ? δημιουργηθο?ν ?σως προβλήματα, τ? ?πο?α δ?ν θ? μπορέσωμεν ν? ξεπεράσωμεν. ?δ? ?χομεν ?νάγκην μεγάλου ?ριθμο? καθηγητ?ν δι? τ?ς ?παρχούσας σχολ?ς κα? ?ντιμετωπίζεται παρ? τ?ν ?ρμοδίων πρόβλημα ?πιλογ?ς τ?ν καταλλήλων ο? ?πο?οι θ? μπορέσουν ν? ?κπληρώσουν τ? καθήκοντα το? ?κπαιδευτικο? ε?ς τ? ?νώτατα ?κπαιδευτικ? ?δρύματα. Μήπως ??ν ?νοίξωμεν το?ς ?σκο?ς το? Α?όλου πρ?ς τ?ν ?διωτικ?ν ?κπαίδευσιν μ? τ?ν ?φισταμένην ?ντονον τάσιν ?λων ν? λάβουν ?να δίπλωμα, θ? δημιουργηθ? ?να πολυπληθ?ς ?πιστημονικ?ν προλεταρι?τον, ? ?πέρμετρος διόγκωσις το? ?ποίου θ? ?χ? δυσμενε?ς κοινωνικ?ς ?πιπτώσεις, συνεπεί? τ?ν ?φισταμένων σήμερον ?ντικειμενικ?ν ?δυναμι?ν ?πορροφήσεώς των πρ?ς το?ς αντιστοίχους κλάδους τ?ς παραγωγ?ς κα? τ?ς ?πιστήμης.
I. ΧΟΛΕΒΑΣ (?π. ?μπ. Ναυτιλίας): ?γινε τ? πείραμα α?τ? μ? τ?ς ?νωτέρας βιομηχανικ?ς Σχολ?ς κα? ?πέτυχε παταγωδ?ς.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): Νομίζω, ?τι δ?ν πρέπει ν? ?μιλ?μεν περ? το? ?νοίγματος τ?ς ?νωτάτης ?κπαιδεύσεως πρ?ς το?ς ?διώτας.
Πρέπει ν? δεχθ?μεν τ?ς νομιμοποιήσεις τ?ν ?νωτέρων Σχολ?ν, δι? ν? καλύψωμεν κα? τ? ?γχος τ?ν φοιτώντων ε?ς α?τάς.
Θ· ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (?π. Παιδείας): Κα? ε?ς τ? ?ξωτερικ?ν δ?ν ε?ναι ?πολύτως ?διωτικα? α? τεχνικα? Σχολαί. Ε?ναι κοινοτικα? ? συντηρο?νται ?π? οργανώσεων, ?λλ? τ? πτυχία των δ?ν ε?ναι καθόλου ?σότιμα.
I. ΕΥΛΑΜΠΙΟΣ (?φ. Συντ.): Ε?ς τ?ν ?μερικ?ν τ? καλύτερα πανεπιστήμια ε?ναι τ? ?διωτικ? κα? τ? χειρότερα τ? κρατικά.
I. ΡΟΔΙΝΟΣ-ΟΡΛΑΝΔΟΣ (?ναπλ. ?π. Συντ.): Συμφων? ε?ς α?τ?ν τ?ν ?ρχήν, ?λλ? θ? ?θελα ν? ?πιστήσω τ?ν προσοχήν σας ?π? το? ?ξ?ς: Ε?ναι ?νδεχόμενον α?ριον ? ?ξέλιξις τ?ν ε?ρωπαϊκ?ν χωρ?ν ν? δημιουργήσ? τ?ν ε?ρωπαϊκ?ν κοινότητα ? ?ποία ν? δημιουργήσ? ε?ρωπαϊκ?ν πανεπιστήμιον ε?ς τ?ν ?λλάδα. Τί θ? γίν? ε?ς τ?ν περίπτωσιν α?τήν; ?ποκλείεται;
Α. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ (?π. Ο?κ.): Ε?ς τ?ν Βηρυτ?ν δ?ν ?πάρχει Πανεπιστήμιον;
I. ΧΟΛΕΒΑΣ (?π. ?μπ. Ναυτιλίας): Θ? λειτουργήσ? ?ς ΝΠΔΔ ε?ς τ?ν ?λλάδα.
Α. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ (?π. Ο?κ.): Τ? ?μερικανικ?ν Κολλέγιον ?μπορε? ν? ?ξελιχθ? ε?ς Πανεπιστήμιον;
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): Τ? θέμα ε?ναι ?ν θ? τ? ?πιτρέψωμεν ? ?χι.
Γ. ΓΕΩΡΓΑΚΕΛΟΣ (?φ. ?μπ.): Τ? Κολλέγιον Θηλέων ?χει ?δρύσει κάτι τέτοιο.
Θ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (?π. Παιδείας): ?κπαιδεύει κοινωνικο?ς λειτουργούς, γραμματε?ς κλπ.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): Ν? ?φήσωμεν μόνον τ?ν ?νωτέραν ?κπαίδευσιν ?νοικτ?ν ε?ς τ?ν ?διωτικ?ν πρωτοβουλίαν κα? ν? ?φήσωμεν τ?ν ?νωτάτην, ?ς ?χει, ?π' ε?θύν? το? Κράτους.
I. ΕΥΛΑΜΠΙΟΣ (?φ. Συντ.): ? ?νωτέρα ε?ναι δίκοπο μαχαίρι, διότι ?πάρχουν α? τεχνικα? κα? λοιπα? σχολα? ε?δικεύσεως α? ?πο?αι ?ποτελο?ν συνήθως α?σχος.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Πρ. Κυβ.): Ε?ναι θέμα ?ργανώσεως, ?ποπτείας κα? παρεμβάσεως το? Κράτους.
Θ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (?π. Παιδ.): ?ν ?ποκατασταθο?ν ?π? τ?ς δημοσίας τεχνικ?ς σχολ?ς θ? λυθ? τ? πρόβλημα. Α?τ?ς ε?ναι ? καλύτερος τρόπος θεραπείας.
?πουργικ?ν Συμβούλιον, Προεδρία: Γεωργίου Παπαδοπούλου, ?στενογραφημένα Πρακτικ? το? νέου Συντάγματος 1968, ?κ το? ?θνικο? Τυπογραφείου, ?ν ?θήναις 1969
Το βιβλίο του Τάσου Αβραντίνη μόλις κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία, σε έκδοση της Athens Review of Books. Προλογίζει ο Θάνος Βερέμης.
Θ.Μ.
