Γιώργος Σταυρόπουλος: Γιατί παραιτήθηκα από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Γιώργος Σταυρόπουλος: Γιατί παραιτήθηκα από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Θέμα προσπάθειας πολιτικής χειραγώγησης της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θέτει ο Γιώργος Σταύροπουλος, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου μετά την προσπάθεια της κυβέρνησης να αλλάξει τη σύνθεσή της. Μιλώντας στο liberal.gr επισημαίνει ακόμη ότι όταν η Πολιτεία δεν σέβεται τα ανεξάρτητα όργανα γίνεται επικίνδυνη και για την ίδια τη Δημοκρατία και αναφέρει πως η στάση του Δ. Τζανακόπουλου υπήρξε υποτιμητική έναντι του θεσμού, αλλά και αποκαλυπτική του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίστηκε ο θεσμός και το προσωπικό της επιτροπής

Σύμφωνα με τον κ. Σταυρόπουλο οι κυβερνήσεις όταν αγνοούν την ΕΕΔΑ την προσβάλλουν και η τελευταία ρύθμιση που προωθήθηκε από την κυβέρνηση άλλαζε τη σύνθεσή της πολλαπλασιάζοντας ψήφους για συγκεκριμένους εκπροσώπους όπως αυτοί των ΛΟΑΤΚΙ και των Ρομά.

«Οι γυναίκες (η πλειοψηφία του πληθυσμού) αλλά και οι ανάπηροι διαθέτουν μια μόνο ψήφο ! Μπροστά σε μια τέτοια εξέλιξη, μετά από σωρεία εκδηλώσεων αδιαφορίας προς την ΕΕΔΑ, θεώρησα ότι έπρεπε να παραιτηθώ» δηλώνει και προσθέτει πως «το να επιχειρείται πολιτική χειραγώγηση της ΕΕΔΑ με αυτές τις ενέργειες είναι πολύ πιθανό. Η ανεξαρτησία ενοχλεί πολλούς και, οπωσδήποτε, την εκτελεστική εξουσία».

Ιδιαίτερα αιχμηρός είναι και για τον Δημήτρη Τζανακόπουλο. «Η στάση του Υπουργού» υπογραμμίζει «κατά τη διαδικασία στη Βουλή υπήρξε όχι μόνο υποτιμητική έναντι του θεσμού, αλλά και αποκαλυπτική του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται το ρόλο της ΕΕΔΑ και του προσωπικού της».

Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα

- Κύριε Σταυρόπουλε, ποια ήταν η αιτία που προκάλεσε την παραίτησή σας από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου; H κα Χριστοδουλοπούλου δήλωσε ότι είχε λήξει η θητεία σας. Προέκυψε θέμα πολιτικής χειραγώγησης της Επιτροπής;

Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) είναι ο ανεξάρτητος εθνικός κρατικός θεσμός του οποίου σκοπός είναι  η υπεράσπιση και η προώθηση  των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ενώ αποτελεί και το σύμβουλο της Πολιτείας  γνωμοδοτώντας σε νομοσχέδια, εκδίδοντας δηλώσεις και ανακοινώσεις, αλλά  και συντάσσοντας εμπεριστατωμένες εκθέσεις. Έχει συσταθεί σύμφωνα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε. και λειτουργεί σύμφωνα με τις Αρχές των Παρισίων.

Οι τελευταίες  αναγνωρίζουν  μεν στην Κυβέρνηση σχετική  νομοθετική πρωτοβουλία, αλλά επιτάσσουν παράλληλα την αγαστή συνεργασία με την οικεία Εθνική Επιτροπή. Δυστυχώς οι Κυβερνήσεις μάλλον αδιαφορούν για τα προβλήματα της ΕΕΔΑ, όταν δεν την αγνοούν ή  όταν την προσβάλλουν. Η τελευταία ρύθμιση  όχι μόνο δεν τέθηκε ποτέ υπόψη της ΕΕΔΑ, αλλά επιπλέον αποκρούστηκε ρητά από αυτήν. Αλλά και  ίδια η ουσία της νέας  ρύθμισης παραβιάζει κάθε αρχή ισότητας, αφού αναγνωρίζει πενταπλή ψήφο στους ΛΟΑΤΚΙ και  τριπλή στους Ρομά, απλή  δε μόνο ψήφο σε κάθε Ανεξάρτητη Αρχή, σε κάθε μεγάλη συνδικαλιστική οργάνωση, σε κάθε  ΜΚΟ, σε κάθε κόμμα που εκπροσωπείται στη Βουλή κλπ.

Οι γυναίκες (η πλειοψηφία του πληθυσμού) αλλά και οι ανάπηροι διαθέτουν   μια μόνο ψήφο ! Μπροστά σε μια τέτοια εξέλιξη, μετά από  σωρεία εκδηλώσεων αδιαφορίας προς την ΕΕΔΑ, θεώρησα ότι έπρεπε να παραιτηθώ. Το γεγονός ότι η εν γένει συμπεριφορά  του κ. Δ. Τζανακόπουλου έλαβε χώρα σε χρόνο που η θητεία μου είχε παραταθεί εκ του νόμου, επειδή ο Πρωθυπουργός δεν υπέγραφε για ένα περίπου χρόνο, χωρίς λόγο, το διορισμό των μελών της νέας θητείας  και αυτή η παράταση έληγε λίγο πριν τις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου Προεδρείου, ομολογώ ότι αδυνατώ να καταλάβω τι σημασία έχει, πολύ περισσότερο όταν δεν  είμαι υποψήφιος Πρόεδρος , μετά από όλα αυτά, για τη νέα θητεία. Το να επιχειρείται πολιτική χειραγώγηση της ΕΕΔΑ με αυτές τις ενέργειες είναι πολύ πιθανό. Η ανεξαρτησία ενοχλεί πολλούς και, οπωσδήποτε, την εκτελεστική εξουσία.

- Πώς δικαιολογείται μία κυβέρνηση που θεωρητικά επιδεικνύει μεγάλο ενδιαφέρον για τα ανθρώπινα δικαιώματα να αδιαφορεί ως εκτελεστική εξουσία για την ΕΕΔΑ;

Η  εκάστοτε εκτελεστική  εξουσία  έχει την τάση να υπερβαίνει τις αρμοδιότητές της και  να μη σέβεται ούτε τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας. Χαρακτηρίζεται συχνά από αλαζονεία, λειτουργεί αυταρχικά και αυτάρεσκα. Αδιαφορεί για την ίδια τη νομοθετική εξουσία  και καταφρονεί τελευταία, όλο και πιο συχνά, τη δικαστική εξουσία, ενώ δε σέβεται, με διάφορους τρόπους, τα ανεξάρτητα όργανα της Πολιτείας. Σε μια Πολιτεία όμως χωρίς θεσμικά αντίβαρα η υπερτροφία της εκτελεστικής εξουσίας γίνεται επικίνδυνη για την ίδια τη Δημοκρατία. Η εκάστοτε πλειοψηφία της Βουλής δε συνιστά κοινοβουλευτική δικτατορία. Τούτο όμως δεν είναι  κατανοητό από ορισμένους.

Σημασία δεν έχουν οι δηλώσεις των υπευθύνων  αλλά τα έργα τους. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου  έχει δικαιώσει το λόγο ύπαρξής της μέσα στο χρόνο. Υπήρξε ο έγκυρος σύμβουλος της Πολιτείας που με επιστημοσύνη και θάρρος προειδοποιούσε ή ασκούσε  καλόπιστη κριτική. Πρόβαλε, δίδαξε, υπερασπίστηκε τα δικαιώματα του ανθρώπου  με πλήθος εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε αναγνώριση του έργου της,  η Υποεπιτροπή διαπίστευσης των εθνικών θεσμών που λειτουργεί στα πλαίσια του ΟΗΕ  χορηγούσε πάντα , κατά τους περιοδικούς ελέγχους της, στην ΕΕΔΑ τον ανώτερο βαθμό διαπίστευσης (βαθμό Α), σε αναγνώριση της ανεξαρτησίας και του σημαντικού έργου της.

- Μετά την παραίτησή σας και την ανάδειξη νέου προεδρείου, τι μέλει γενέσθαι με την ΕΕΔΑ; Θα μπορέσει να ανταποκριθεί στον ρόλο της;

Το νέο Προεδρείο της  Εθνικής Επιτροπής  για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου  θα συνεχίσει το έργο του προηγούμενου. Θέλω να ελπίζω ότι θα κινηθεί στα ίδια πλαίσια    ανεξάρτητης και ακομμάτιστης πορείας  μέσα στα οποία η ΕΕΔΑ δρα διαχρονικά, υπερασπιζόμενο τα δικαιώματα του ανθρώπου  έναντι του οποιουδήποτε τα επιβουλεύεται . Ο δρόμος όμως δεν θα είναι εύκολος. Πρέπει πρώτα  να υπάρξει  μεγάλη προσπάθεια για την τροποποίηση της πρόσφατης  πιο  πάνω ρύθμισης. Παράλληλα, πρέπει   να αυξηθεί σημαντικά ο προϋπολογισμός της ΕΕΔΑ, να αυξηθούν οι θέσεις του προσωπικού της, να υπάρξει,  γενικότερα,   μια διαφορετική οργάνωση  και  διοίκηση της Εθνικής Επιτροπής, να λυθεί το στεγαστικό της πρόβλημα κλπ.

- Ο κος Τζανακόπουλος, στη Βουλή, έθεσε και ζήτημα ιδεολογικής ταυτότητας των μελών της Επιτροπής. Αναρωτιέμαι αν είναι ζήτημα ιδεολογίας η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η στάση του Υπουργού κ. Δ. Τζανακόπουλου κατά τη διαδικασία στη Βουλή  υπήρξε όχι μόνο υποτιμητική έναντι του θεσμού, αλλά και αποκαλυπτική του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται το ρόλο της ΕΕΔΑ και του προσωπικού της. Στην αρχή   ανέφερε ότι υπάρχει πολιτική διαφωνία (ποια;) με την ΕΕΔΑ και στη συνέχεια σημείωσε ότι έχει διαφορετική δικαιωματική προσέγγιση σε σχέση με εκείνη της Εθνικής Επιτροπής, γιατί αυτός (και όχι η ΕΕΔΑ) τάσσεται υπέρ της εκπροσώπησης των ίδιων των υφισταμένων τις προσβολές των δικαιωμάτων τους προσώπων  και όχι υπέρ της προβολής των εν λόγω προσβολών  από τρίτους.

Ο ισχυρισμός όμως αυτός, πέραν του ότι προσβάλλει το σημαντικότατο έργο των κυριότερων  μη κυβερνητικών οργανώσεων  της χώρας, είναι και  αναληθής. Η ΕΕΔΑ ουδέποτε διατύπωσε μια τέτοια άποψη, πολύ περισσότερο που  ήδη στους κόλπους της   περιλαμβάνονται εκπρόσωποι του γυναικείου κινήματος, των εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, των Ρομά, των αναπήρων κλπ. Η Εθνική Επιτροπή  αντιτάχθηκε μόνο στην προφανώς άδικη και αντιδημοκρατική διεύρυνσή της με πολλά σωματεία Ρομά και πολλά σωματεία ΛΟΑΤΚΙ.

Εκπληκτική είναι, τέλος, η αιτιολογία της άρνησης του Υπουργού να προβλεφθούν  ως μόνιμες ή ως θέσεις αορίστου χρόνου οι θέσεις του αξιόλογου  επιστημονικού προσωπικού της ΕΕΔΑ, για το λόγο ότι το υπηρετούν προσωπικό έχει «συγκεκριμένες αντιλήψεις και θεάσεις »(;). Δηλαδή ο Υπουργός μεταβάλλεται αναρμοδίως σε κριτή  της ικανότητας (μήπως και των φρονημάτων :) των υπαλλήλων της. Περισσεύει το  όποιο άλλο σχόλιο.