Φοράει Adidas στο ράσο του ο παππούλης;

Του Αντώνη Πανούτσου

Το μακρινό 1985, το ΠΑΣΟΚ στα ντουζένια του διοργάνωνε τους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες Κλειστού Στίβου, στο ολοκαίνουργιο κλειστό Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Του οποίου ακόμα και το όνομα είχε προκαλέσει σάλο, αφού η ΝΔ κατηγορούσε το ΠΑΣΟΚ ότι στην κομμουνιστικοποίηση της χώρας είχε μεταφράσει ένα ανάλογο στάδιο της Βουλγαρίας. Το θέμα όμως των ημερών δεν ήταν το όνομα του σταδίου αλλά το όνομα της εταιρίας που έντυνε τους αθλητές και το σήμα της στα παπούτσια και τα ρούχα των αθλητών. Από το 1983 όταν διεξήχθησαν δύο μαραθώνιοι ταυτόχρονα, ο εμπορικός Golden Run και ο πούρος «1ος Λαϊκός Μαραθώνιος στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη» το ΠΑΣΟΚ έκανε ανηλεή πόλεμο ενάντια στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού. Η εκμετάλλευση του ανθρώπου στον άνθρωπο ή ακριβέστερα του παπουτσιού στον άνθρωπο έπρεπε να τελειώσει.

Το σωστό θα ήταν οι αθλητές να τρέξουν με αντάρτικες χλαίνες και αρβύλες. Το πιθανότερο όμως ήταν ότι θα υπήρχαν αντιδράσεις. Ο ΣΕΓΑΣ αποφάσισε μια μέση λύση. Οι αθλητές θα μπορούσαν να φοράνε τα ρούχα και τα παπούτσι της εταιρίας που τους έντυνε αλλά θα κάλυπταν τα σήματα με αυτοκόλλητες ταινίες. Κάτι που πράγματι έγινε. Μόνο που οι αθλητές της PUMA εμφανίστηκαν με τατουάζ του σήματος της εταιρίας σχεδιασμένο με χένα. Απόδειξη ότι αντεπαναστάτες υπάρχουν παντού.

Ο αγώνας ενάντια στην εμπορευματοποίηση έχει βαθιές τις ρίζες αλλά χρειάζεται λαϊκή επαγρύπνηση. Όπως από τις αγωνίστριες της ΕΛΜΕ Μαγνησίας που ζητούν την απόρριψη της χορηγίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη για την παροχή βασικού εξοπλισμού στα σχολικά εργαστήρια.

Κατ' αρχήν να τους δώσω έναν πόντο. Έχουν δίκιο όταν λένε ότι το κράτος και όχι οι ιδιώτες έχουν την ευθύνη για την λειτουργία των δημόσιων σχολίων. Το σημείο όμως που το δίκιο γίνεται μονομανία είναι όταν με το κράτος να αδυνατεί να παρέχει τον εξοπλισμό ζητάνε από το υπουργείο να μην επιτρέψει «στις εταιρείες να εισέρχονται στους χώρους των σχολείων με το πρόσχημα χορηγικών προγραμμάτων». Δηλαδή ότι είναι καλύτερο τα εργαστήρια να μην έχουν εξοπλισμό παρά να είναι χορηγία εταιρίας.  

Κατά πρώτον στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν μιλάμε για εταιρία αλλά για ίδρυμα. Κατά δεύτερον δεν μπορώ να φανταστώ κάποιο όφελος που θα έχει το Ίδρυμα Μποδοσάκη από την παρουσία του στους χώρους των σχολείων. Οι εταιρίες του δραστηριοποιούντο στην βιομηχανία, ο ίδιος πέθανε το 1979 και δεν γνωρίζω κάποιον απόγονο του που να παίζει ρόλο στην οικονομική ή πολιτική ζωή. Πόσο μάλλον να θέλει να βάλει τις εταιρίες στον χώρο των σχολείων.

Ένα λόγος της ανακοίνωσης την ΕΛΜΕ Μεσσηνίας είναι ότι το όνομα του Μποδοσάκη ήταν ανάθεμα για παλαιότερες γενιές κομουνιστών. Βοήθησε τον ελληνικό στρατό να έχει επάρκεια σε πυρομαχικά στον πόλεμο του '40 και αργότερα  δραστηριοποιήθηκε στην ανασυγκρότηση της Ελλάδας μετά τον εμφύλιο. Ο κύριος όμως κατά την γνώμη μου λόγος είναι η προβολή του ιδιωτικού τομέα σαν του σατανά. Από τον οποίο έρχονται όλα τα κακά αντίθετα με το κράτος από το οποίο οι πολίτες πρέπει να περιμένουν τα πάντα. Μια προσέγγιση στην καθημερινή ζωή που αμφισβητήθηκε στην Σοβιετική Ένωση μετά τον Χρουτσόφ αλλά που στην ελληνική εκπαίδευση δείχνει να κρατάει γερά. Όσο για την πραγματικότητα είναι απλή.

Την εποχή που του κρυφού σχολειού ο παππούλης μπορούσε πράγματι να κρατήσει τα παιδιά μακριά από τις εταιρίες και την εμπορευματοποίηση. «Βλέπεις στο ράσο του ο παππούλης να έχει κάποιο σήμα; Γιατί εσύ στην φουστανέλα σου πρέπει να έχεις Adidas;». Σήμερα όμως με το κινητό στο χέρι η προσπάθεια οι εταιρίες να μείνουν μακριά από το παιδί και το σχολείο είναι αστείες. Εκτός αν οι καθηγητές πιστεύουν ότι τα παιδιά αντιμετωπίζουν το σχολείο σαν τέμενος και θέλουν να το κρατήσουν άσπιλο. Οπότε ας ξεκινήσουν από το σβήσιμο των graffiti και μετά τα βάζουνε με το Ίδρυμα Μποδοσάκη.