Της Χλόης Άννας Βλασσοπούλου*
Oι σχολιασμοί των αποτελεσμάτων των γαλλικών προεδρικών εκλογών στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης περιλαμβάνουν συχνά απλουστεύσεις και δημιουργούν σύγχυση σε όποιους προσπαθούν να κατανοήσουν την γαλλική πολιτική σκηνή. Τρεις παρατηρήσεις έρχονται και επανέρχονται στις συζητήσεις, διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα.
- Τα δύο κόμματα εξουσίας καταβαραθρώθηκαν. Ορθό, όμως η καταβαράθρωση του δεξιού κόμματος οφείλεται στη συγκυρία αποκάλυψης των σκανδάλων Φιγιόν μερικές εβδομάδες πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών. Πολλοί μετριοπαθείς δεξιοί που θα ψήφιζαν τον υποψήφιο του κόμματόςτους, μετατοπίστηκαν προς τον Μακρόν ο οποίος αναδείχθηκε ως ο πιο κοντινός ιδεολογικά υποψήφιος. Για να το πούμε διαφορετικά, ο Μακρόν προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο λόγω της ενδοκομματικής κρίσης που προέκυψε μετά την απονομιμοποίηση του δεξιού υποψηφίου και όχι γιατί ήταν η πρώτη επιλογή των γάλλων ψηφοφόρων.
Εάν η στρατηγική της Λε Πεν να διχάσει το δεξιό κόμμα, συγκεντρώνοντας στελέχη και ψηφοφόρους του για να στηρίξουν την εκλογή της ως προέδρου της δημοκρατίας, δεν πετύχει, είναι πιθανό το δεξιό κόμμα να ανασυσταθεί εντός των πέντε εβδομάδων που απομένουν έως τις βουλευτικές εκλογές και να επικρατήσει ως κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
- Ο Μακρόν είναι αντισυστημικός. Ο Μακρόν δεν είναι αντισυστημικός. Δεν αναζητά ρήξη με την Ευρώπη και τις διεθνείς χρηματαγορές. Δεν στηρίζει μία σκληρή γραμμή στη μεταναστευτική πολιτική. Αντίθετα προτείνει επαναδιαπραγμάτευση του Κανονισμού του Δουβλίνου που εμποδίζει την ισοκατανομή των προσφύγων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πολιτική του τοποθέτηση εκφράζει ένα μίγμα παραδοσιακών δεξιών και αριστερών αρχών και όχι απόρριψής τους: νεοφιλελεύθερη διαχείρισης της οικονομίας και προστασία του κοινωνικού κράτους.
- H Λε Πεν και ο Μελανσόν εκφράζουν αντισυστημική ψήφο. Ορθό, αλλά ούτε οι δύο υποψήφιοι, ούτε οι ψηφοφόροι τους πρέπει να ταυτίζονται. Η Λε Πεν προτείνει δημοψήφισμα και έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μελανσόν, πιο ασαφής, προτείνει επαναδιαπραγμάτευση των ευρωπαϊκών συνθηκών και επανίδρυση μιας άλλης Ευρώπης. Η Λε Πεν αναπτύσσει ένα ξενοφοβικό λόγο. Ο Μελανσόν, και πάλι πιο ασαφής, προτείνει την αποφυγή μεταναστευτικών ροών σε συνεργασία με τις χώρες αποστολής μεταναστών.
Οι ψηφοφόροι της Λε Πεν αποτελούνται κατά πλειοψηφία από φτωχοποιημένους και χαμηλής μόρφωσης πολίτες που εκφράζουν εθνικιστική στάση και απέχθεια προς τους μετανάστες. Οι ψηφοφόροι του Μελανσόν αποτελούνται σε μεγάλο ποσοστό από αστούς, νέους, υψηλής μόρφωσης που οραματίζονται μία Ευρώπη των λαών και εκφράζουν συμπόνια προς τους μετανάστες. Βέβαια οι δύο υποψήφιοι διεκδικούν ένα ποσοστό κοινών ψηφοφόρων (πρόσφατη δημοσκόπηση του Ifop έδειξε πως 16% των ψηφοφόρων του Μελανσόν θα ψηφίσει Λε Πεν στον δεύτερο γύρο). Εξ ου και η ασάφεια στον προεκλογικό λόγο του Μελανσόν αλλά και η αδυναμία του να στηρίξει τον Μακρόν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
*Καθηγήτρια πολιτικών επιστημών, Πανεπιστήμιο Picardie J. Verne, Γαλλία
