Η επίσκεψη του Ερντογάν στα κατεχόμενα, επιβεβαίωσε τη μετά Κραν Μοντάνα διαχρονική θέση της Τουρκίας να θέτει την αναγνώριση του ψευδοκράτους ως προϋπόθεση για την όποια λύση ακολουθήσει στο Κυπριακό.
Αυτή είναι μια θέση η οποία δεν μπορεί να γίνει δεκτή από τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα μέρη, όμως η Τουρκία έχει αποδείξει ότι έχει αντοχή στο χρόνο και μπορεί να υποστηρίξει μία άποψη μέχρι αυτή να αρχίσει να γίνεται κοινός τόπος και για τα υπόλοιπα μέρη. Το γεγονός αυτό πρέπει να μας προβληματίσει.
Προβληματικό επίσης σε σχέση με την Κύπρο είναι το άνοιγμα των Βαρωσίων κόντρα στα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, κάτι το οποίο δείχνει ότι η Τουρκία δεν έχει πρόβλημα να παρανομεί, να αγνοεί ψηφίσματα και να αγνοεί το Διεθνές Δίκαιο αν κρίνει ότι έτσι εξυπηρετούνται τα συμφέροντά της.
Και αυτό είναι ένα δίδαγμα και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και κυρίως για όσους δεν επιθυμούν τη λύση στα ελληνοτουρκικά στη λογική ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ μας. Θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε την όποια λύση, αλλά παρά μόνο μια λύση βιώσιμη, η οποία να μας ικανοποιεί, αλλά όσο η λύση αυτή επιμηκύνεται στο χρόνο η Άγκυρα θα κάνει σκέψεις για την προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων. Βέβαια, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά πάντως είναι σκέψη την οποία κάνει ακριβώς επειδή δεν έχει πρόβλημα να παρανομήσει για να δημιουργήσει νέες καταστάσεις.
Από εκεί και πέρα ο Ερντογάν είναι σε μία κατάσταση δύσκολη στο εσωτερικό γιατί πρέπει να πάρει κάποιες δυσάρεστες αποφάσεις για να μπορέσει να ανακάμψει η οικονομία. Είναι αναγκασμένος να συνεχίσει με αντιδημοφιλείς, αντιλαϊκές πολιτικές, τη στιγμή που σε περίπου εννέα μήνες από σήμερα έχει αυτοδιοικητικές εκλογές. Επομένως, ο Τούρκος πρόεδρος αντιλαμβάνεται ότι η πολιτική του ηγεμονία προϋποθέτει την εισροή «ζεστού» χρήματος με τη χρηματοδότηση της τουρκικής οικονομίας από τις χώρες του Κόλπου,πουλώντας «ασημικά» της χώρας του.
Από την άλλη όμως ο Ερντογάν καταλαβαίνει πως όσα χρήματα και να εξασφαλίσει μέσα από αυτές τις συμφωνίες, δεν είναι αρκετά για να μπορέσει να ξεπεράσει τα διαρθρωτικά προβλήματα που έχουν προκύψει στην οικονομία. Άρα, για το επόμενο χρονικό διάστημα είναι οπωσδήποτε υποχρεωμένος να δει με άλλο «μάτι» τη σχέση της Τουρκίας με τη Δύση και την Ελλάδα.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί για εμάς ένα παράθυρο ευκαιρίας το οποίο, εφόσον το αξιοποιήσουμε σωστά, μπορεί να προωθήσουμε τις θέσεις μας αποτελεσματικότερα απέναντι σε μια μαξιμαλιστική ατζέντα που μέχρι σήμερα έχει η Τουρκία και είναι διαχρονική.
Τέλος, υπάρχουν σε εξέλιξη οι διεργασίες για το ΝΑΤΟ. Το ζήτημα με τη Σουηδία, όσο και αν το αρνείται η Τουρκία, εκ των πραγμάτων ταυτίζεται με το ζήτημα των αμερικανικών F-16. Εξαρχής η υπόθεση των F-16 ήταν συνδεδεμένη με την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και απ' ό,τι φαίνεται οι δύο αυτές περιπτώσεις θα πάνε μαζί. Το ζήτημα των F-16 στο Κογκρέσο και το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Πάντως, το πράσινο φως που έδωσε η Τουρκία στη Σουηδία δε σημαίνει ότι άμεσα θα δούμε την επικύρωση ένταξης της σκανδιναβικής χώρας στο ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν θα περιμένει το Κογκρέσο και το Κογκρέσο τον Ερντογάν.
* Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδας, αναλυτής διεθνών θεμάτων του ΑΝΤ1, παρουσιάζει την εκπομπή «Η Ελλάδα στον κόσμο (της)», η οποία προβάλλεται από την πλατφόρμα ΑΝΤ1+
