Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αν υπήρχε ένα πράγμα που οι αγορές ήλπιζαν να μη συμβεί μέσα στο 2020 αυτό ήταν η κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων, αφού καθ? όλη τη διάρκεια του περασμένου έτους οι εστίες αβεβαιότητας πολλαπλασιάζονταν. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ιράν παρέμειναν τεταμένες σε έναν σκιώδη πόλεμο με φόντο τα πυρηνικά και η αμερικανική επίθεση στη Βαγδάτη μέσω της οποίας εξοντώθηκε ο Ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί είναι η χειρότερη δυνατή εξέλιξη για τον επενδυτικό κόσμο.Β Β Β
Μέσα σε λίγες ώρες το θετικό κλίμα άλλαξε δραματικά και οι πρώτες αντιδράσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για ένα έτος με απρόβλεπτα σκαμπανεβάσματα στην ψυχολογία. Ανεξάρτητα από το αν το χτύπημα αποτελεί μία κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ που ο ίδιος πιστεύει ότι θα τον βοηθήσει να επανεκλεγεί τον ερχόμενο Νοέμβριο ή πραγματική… επίδειξη προθέσεων, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα το ντόμινο που θα ακολουθήσει, σε μία χρονιά που η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο πανικός που προκάλεσε το αμερικανικό χτύπημα φάνηκε σχεδόν ακαριαία στις τιμές του πετρελαίου με το Brent να αγγίζει τα 70 δολάρια και το WTI τα 64 δολάρια. Μέσα σε λίγη ώρα οι τιμές του «μαύρου χρυσού» εκτινάχθηκαν σε ποσοστό σχεδόν 5% (από τα 66,3 στα 69,5 το Brent) καθώς υπήρξαν ανησυχίες για περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών, ακόμη και για τον κίνδυνο πολέμου. Όπως πολύ εύστοχα έγραψαν οι FT, «ακόμη και αν η σύγκρουση αποφευχθεί, η ένταση θα εξαπλώσει περισσότερες σπίθες σε μια περιοχή βαθιά πληγωμένη από τον πόλεμο και την αναταραχή και θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών του πετρελαίου».
Πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει το πετρέλαιο; Αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη και στην περίπτωση που δεν οδηγηθούμε σε πλήρη κλιμάκωση της έντασης το πετρέλαιο θα μπορούσε να ξεπεράσει το επίπεδο των 80 δολαρίων. Και αυτό γιατί ένα από τα πιθανά σενάρια είναι να υπάρξουν επιθετικές ενέργειες ως αντίποινα, κυρίως στην περιοχή του Ιράκ, οι οποίες θα πλήξουν πετρελαιοπηγές, και το Ιράν να συνεχίσει να εμποδίζει τη μεταφορά πετρελαίου από τον Περσικό.
Και μόνο το γεγονός ότι το #WWIII κατέκλυσε το twitter αρκεί για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος των ανησυχιών. Βέβαια, οι πιο ειδικοί όπως οι αναλυτές του Eurasia Group, δεν πιστεύουν ότι ο Σουλεϊμανί θα αποδειχθεί νέος… Φραγκίσκος Φερδινάνδος. Πολύ μεγαλύτερες ήταν οι ανησυχίες του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν το πετρέλαιο κατέγραψε τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο στην ιστορία – κατά 8 δολάρια - μετά την επίθεση με drones στις εγκαταστάσεις της Aramco. Τότε, οι εκτιμήσεις για το πετρέλαιο κυμαίνονται από απαισιόδοξες έως καταστροφικές, όμως μέσα σε λίγες ημέρες οι τιμές επανήλθαν και αργότερα μέσα στο έτος η Aramco κατάφερε να υλοποιήσει και την ιστορική IPO.
Συνεπώς, χρειάζεται ψυχραιμία για να εκτιμηθεί η κατάσταση, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επενδυτικό επίπεδο. Η είδηση, πάντως, ανάγκασε τους επενδυτές να αναζητήσουν ασφαλή καταφύγια, με αποτέλεσμα να πληγούν οι μετοχές σε ολόκληρο τον κόσμο και να ωφεληθούν ο χρυσός, τα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης, το αμερικανικό 10ετές και το ιαπωνικό γεν. Ο χρυσός βρήκε ευκαιρία να επιστρέψει στα υψηλά έξι ετών που «κατέκτησε» τον περασμένο Σεπτέμβριο ενώ η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση σε διάστημα ενός μήνα. Μεγάλες εισροές κεφαλαίων δέχθηκαν και τα ομόλογα της Ευρωζώνης με την απόδοση του γερμανικού 10ετούς να υποχωρεί στο -0,3%, ενώ η Ελβετία είδε την απόδοση του 50ετούς της ομολόγου να πέφτει από το -0,09 στο -0,2%.
Φωτογραφία: APImages
