Κατά τη διάρκεια της δύσκολης και επώδυνης περιόδου που είχε βιώσει τα τελευταία χρόνια το τραπεζικό σύστημα, ο όρος «stress test», έμοιαζε με ένα καμπανάκι κινδύνου που ενεργοποιούσε ερωτηματικά και ενστάσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια, τη ρευστότητα, τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα των συστημικών τραπεζών.
Άλλωστε, τα «stress tests», των οποίων η επίσημη ονομασία είναι «Ασκήσεις Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων», αποτελούν στην ουσία δοκιμασίες των τραπεζών απέναντι σε ένα δύσκολο μακροοικονομικό περιβάλλον, όπως για παράδειγμα είναι ένα παρατεταμένο υφεσιακό σοκ, που έχει επιπτώσεις σε κομβικά θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα των τραπεζών και σε εξειδικευμένους δείκτες, που αποτελούν σημεία αναφοράς για τις εποπτικές αρχές.
Τα φετινά «stress tests», είχαν ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα διότι οδηγούν τις τράπεζες στη δυνατότητα διανομής μερισμάτων και στη δυνατότητα επαναγοράς των ιδίων μετοχών τους. Αμφότερες οι κινήσεις θα ευνοήσουν τους μετόχους των τραπεζών, που έχουν ταλαιπωρηθεί όλα αυτά χρόνια. Πλέον τα «stress tests» δεν αποτελούν πηγή κινδύνου, αλλά επιβράβευση μιας επίπονης και συστηματικής προσπάθειας των τραπεζικών διοικήσεων να επαναφέρουν το τραπεζικό σύστημα στη θέση που του αρμόζει. Από την απαξίωση, την αγωνία και τι συνεχείς κεφαλαιακές «ενέσεις», στην δυναμική ανάπτυξη και την υγιή κερδοφορία.
Όσον αφορά στους κεφαλαιακούς δείκτες, όπως αυτοί έχουν καθοριστεί στη «Βασιλεία ΙΙΙ», οι αποδόσεις των συστημικών τραπεζών είναι εντυπωσιακές. Ο δείκτης «FL CET1» βρίσκεται για την Εθνική Τράπεζα στο 16,5%, για την Eurobank στο 15,5%, για την Alpha Bank στο 12,8% και για τη Τράπεζα Πειραιώς στο 12,2%.
Στο δυσμενές σενάριο των «stress tests» ο «FL CET1» για την Εθνική Τράπεζα υποχωρεί στο 14,48%, για την Eurobank στο 12,16%, για την Τράπεζα Πειραιώς στο 9,12% και για την Alpha Bank στο 8,86%.
Με βάση τα «stress tests» οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες βρέθηκαν στις 15 καλύτερες θέσεις, ανάμεσα σε 70 διαφορετικές ευρωπαϊκές τράπεζες. Ειδικότερα, η Εθνική Τράπεζα με βάση τα αποτελέσματα, συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στις 6 καλύτερες τράπεζες που εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τα αποτελέσματα των «stress tests» μαζί με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας, θα οδηγήσουν σε αναβάθμιση και των επιμέρους αξιολογήσεων των τραπεζών από τους βασικότερους οίκους αξιολόγησης όπως η Standard & Poor’s, η Moody’s και η Fitch. Και αυτό θα ενεργοποιήσει νέες εντολές αγοράς τραπεζικών μετοχών από το εξωτερικό.
Σήμερα, η Εθνική Τράπεζα, η Eurobank και η Alpha Bank αξιολογούνται με BB- από την S&P και η Τράπεζα Πειραιώς με Β+. Η Moody’s αξιολογεί με Ba3 την Εθνική Τράπεζα, με Ba2 την Alpha Bank και με Ba3 την Τράπεζα Πειραιώς.
Πέραν της κεφαλαιακής επάρκειας για την οποία δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αναβαλλόμενη φορολογία, η προσοχή των τραπεζών, εστιάζεται και στην πορεία των κόκκινων δανείων. Διότι ο συνδυασμός επίμονου πληθωρισμού και υψηλών επιτοκίων, μπορεί να οδηγήσει σε αθέτηση υποχρεώσεων από την πλευρά των δανειοληπτών. Τέλος, οριακά ερωτηματικά υπάρχουν σχετικά με τους ρυθμούς αύξησης των χρηματοδοτήσεων προς την πραγματική οικονομία, που είναι και το «core business» του τραπεζικού συστήματος.
Συμπερασματικά, τα επιτυχή αποτελέσματα των stress tests των τεσσάρων συστημικών τραπεζών παραμέρισαν και τους τελευταίους φόβους των επενδυτών, σχετικά με την κεφαλαιακή τους κατάσταση. Τώρα πλέον όλα εξαρτώνται από την αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας. Αφού ως γνωστόν το τραπεζικό σύστημα είναι η «καρδιά» της οικονομικής ανάπτυξης.
Οι τιμές - στόχοι που δίνουν για τις ελληνικές τράπεζες οι μεγαλύτεροι επενδυτικοί οίκοι του εξωτερικού, συνεχώς και αυξάνονται. Το ίδιο αυξάνεται και το εντοπισμένο στις τραπεζικές μετοχές, αγοραστικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να συγχέουμε την υγιή κατάσταση των τραπεζικών ισολογισμών, με υπερβολικές προσδοκίες και ακραία κερδοσκοπικά σενάρια.
