Μας έκανε σοφότερους η συνέντευξη τύπου της Κριστίν Λαγκάρντ για το πότε θα ολοκληρωθούν οι μειώσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας; Όχι. Μάθαμε αν θα αποχωρήσει πρόωρα η Λαγκάρντ με προορισμό το Νταβός και το Παγκόσμιο Οικονομικών Φόρουμ; Περίπου. Η ίδια δήλωσε αποφασισμένη να ολοκληρώσει τόσο την αποστολή της, όσο και τη θητεία της που λήγει το 2027. Φωτιά όπως και καπνός σε αυτή την ιστορία υπάρχει και όλα δείχνουν ότι οριστικές εξελίξεις για το μέλλον της επικεφαλής της ΕΚΤ θα υπάρξουν μετά το καλοκαίρι.
Κι όμως, με μία δεύτερη ανάγνωση οι χθεσινές δηλώσεις της Λαγκάρντ ξεκαθαρίζουν κάπως το τοπίο. Όσο μπορεί δηλαδή να ξεκαθαρίσει στην εποχή που ζούμε. Διότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια τους δασμούς που τελικά θα επιβληθούν και τις επιπτώσεις για την οικονομία της Ευρωζώνης. Όσο υψηλότεροι είναι οι δασμοί, τόσο θα δυσκολεύουν οι συνθήκες για τους Ευρωπαίους εξαγωγείς και θα πυροδοτούνται αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία.
Τι θα δούμε, λοιπόν, στην πορεία; Τα επιτόκια μειώθηκαν όπως ήταν αναμενόμενο κατά 0,25% (ή 25 μονάδες βάσης) και η Λαγκάρντ δείχνει να αμφιταλαντεύεται. Μεταξύ μίας επιφυλακτικής και υπομονετικής στρατηγικής με φόντο την αβεβαιότητα που κυριαρχεί διεθνώς και μίας πιο επιθετικής προσέγγισης που περιλαμβάνει νέες μειώσεις επιτοκίων, τώρα που οι πληθωριστικές πιέσεις εξασθενούν, προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη. Γι’ αυτό άλλωστε τόνισε ότι ο κύκλος νομισματικής χαλάρωσης «σχεδόν ολοκληρώθηκε».
Πιθανότατα θα ακολουθήσει την πρώτη επιλογή, υπό τις ασφυκτικές πιέσεις των «γερακιών» του διοικητικού συμβουλίου που αντιτίθενται στο σενάριο των επιθετικών μειώσεων (ήδη ένα μέλος του δ.σ. καταψήφισε τη χθεσινή μείωση). Με το επιτόκιο αναφοράς στο 2%, υπογράμμισε η Λαγκάρντ, πιστεύουμε ότι είμαστε σε πολύ καλή θέση να αντιμετωπίσουμε τις αβέβαιες συνθήκες που έρχονται. Που σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε νέα μείωση τον Ιούλιο.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, η οικονομία της Ευρωζώνης αδυνατεί να ανακάμψει δυναμικά με το ΑΕΠ να προβλέπεται ότι θα μεγεθυνθεί με ρυθμό 0,9% φέτος και 1,1% το 2026. Η αύξηση των δαπανών για την άμυνα και για έργα υποδομών σε επίπεδο ΕΕ αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την ανάπτυξη, κάτι ωστόσο που θα φανεί μετά το 2026. Αυτή τη στιγμή, πάντως, η Λαγκάρντ έχει στο μυαλό της άλλη μία μείωση για να κλείσει ο υφιστάμενος κύκλος της νομισματικής χαλάρωσης.
Μία νέα μεγάλη αναταραχή που δεν μπορεί να προβλεφθεί σήμερα θα μπορούσε να αλλάξει τα σχέδια των μελών του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ. Και επειδή ζούμε σε μία εποχή που η αβεβαιότητα τείνει να εξελιχθεί σε νέα νόρμα, μόνο δεδομένο δεν πρέπει να θεωρείται ότι οι μειώσεις θα σταματήσουν εδώ.
Τα επιτόκια είναι πολύ πιθανό να παραμείνουν στο τρέχον επίπεδο, ήτοι στο 2% για το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, στην περίπτωση που όλα κυλήσουν ομαλά στο εξής και οι επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου αποδειχθούν διαχειρίσιμες. Είναι εξίσου πιθανό, ωστόσο, να δούμε μία ακόμη μείωση. Όχι, στη συνεδρίαση του Ιουλίου αλλά τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο και πάντα αφού ληφθούν υπόψη οι οικονομικές εξελίξεις και τα δεδομένα της στιγμής.
Σύμφωνα με τα πονταρίσματα των επενδυτών στην αγορά ομολόγων, οι πιθανότητες μείωσης του επιτοκίου αναφοράς στο 1,75% τον ερχόμενο Σεπτέμβριο ξεπερνούν το 50%. Το πιθανότερο σενάριο προβλέπει ότι το 2025 θα κλείσει με μία ακόμη μείωση, είτε αυτή γίνει τον Ιούλιο είτε κάποια άλλη στιγμή στο β’ εξάμηνο. Το εν λόγω σενάριο συνυπογράφει και η Capital Economics, η οποία προβλέπει μία ακόμη μείωση στο β’ εξάμηνο, υπογραμμίζοντας ότι είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο επιπλέον μειώσεων λόγω των αβέβαιων προοπτικών. Σημειώνεται ότι ενώ το α’ τρίμηνο του 2025 ήταν ισχυρό σε επίπεδο ανάπτυξης του ΑΕΠ, η ΕΚΤ προειδοποιεί ότι οι προοπτικές της Ευρωζώνης για το υπόλοιπο του έτους είναι «ασθενέστερες».
