Η νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή προκαλεί έντονη αναστάτωση στις διεθνείς αγορές, με τις τιμές του πετρελαίου να παρουσιάζουν απότομη άνοδο, τις τιμές των ναύλων να εκτοξεύονται και τον κίνδυνο γενικευμένης ενεργειακής κρίσης να επανέρχεται στο προσκήνιο. Η πιθανότητα εμπλοκής του Ιράν και το ενδεχόμενο αποκλεισμού του Στενού του Ορμούζ έχουν σημάνει παγκόσμιο συναγερμό.
Αύξηση στις τιμές και ρεκόρ στους ναύλους
Η τιμή του Brent, του βασικού παγκόσμιου δείκτη αναφοράς, διαμορφώθηκε στα 77,01 δολάρια το βαρέλι την Παρασκευή, ενώ το αμερικανικό WTI στα 73,84 δολάρια. Από την έναρξη της σύγκρουσης στις 13 Ιουνίου, οι τιμές έχουν ήδη αυξηθεί κατά 10%-11%. Σύμφωνα με τον αναλυτή της SEB, Ole Hvalbye, αναμένεται περαιτέρω άνοδος 3 έως 5 δολαρίων ανά βαρέλι μόλις ανοίξουν ξανά οι αγορές.
Παράλληλα, οι τιμές ναύλωσης πετρελαιοφόρων για τη διαδρομή μέσω του Στενού του Ορμούζ έχουν υπερδιπλασιαστεί. Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η ημερήσια τιμή ναύλωσης VLCC (Very Large Crude Carrier) από τον Περσικό Κόλπο προς την Κίνα εκτινάχθηκε από τα 20.000 δολάρια σε πάνω από 47.600 δολάρια μέσα σε λίγες ημέρες.
Αύξηση και στα ασφάλιστρα – Πιέσεις στους πλοιοκτήτες
Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν επίσης αυξήσει τα ασφάλιστρα κατά περίπου 60% για τα πλοία που περνούν από το Στενό του Ορμούζ. Για ένα πλοίο αξίας 100 εκατ. δολαρίων, το κόστος ασφάλισης έχει εκτοξευθεί από 125.000 σε 200.000 δολάρια, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το κόστος μεταφοράς ανά βαρέλι έχει υπερδιπλασιαστεί – από 0,25 δολάρια στα 0,70-0,80 δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Xclusiv Shipbrokers που επικαλείται η Safety4Sea.
Το «κλειδί» του Ορμούζ και οι προβλέψεις για τις τιμές
Το Στενό του Ορμούζ αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια, καθώς καθημερινά περνούν από εκεί περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου – σχεδόν το 1/5 της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Αναλυτές εκτιμούν πως, σε περίπτωση στρατιωτικής εμπλοκής που οδηγήσει σε αποκλεισμό του Πορθμού, οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να φτάσουν τα 90 δολάρια, σύμφωνα με τη Citi, ή ακόμα και τα 120-130 δολάρια, σύμφωνα με τη JP Morgan. Πρόκειται για ένα σενάριο που, εάν επιβεβαιωθεί, θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στον πληθωρισμό, στα δημόσια οικονομικά των χωρών που εξαρτώνται από εισαγωγές ενέργειας, αλλά και στις μεταφορές και τον τουρισμό.
Το Ιράν, ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός του ΟΠΕΚ, εξάγει περίπου 3,3 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως – ποσότητα που και οι περισσότεροι αναλυτές εντός και εκτός συνόρων εκτιμούν ότι εάν αφαιρεθεί από την παγκόσμια προσφορά, θα δημιουργήσει σοβαρό κενό στην αγορά.
