Γιατί οι παραλλαγές Ο4 και Ο5 φέρνουν πιο κοντά την τέταρτη δόση

Αν κανείς συγκρίνει τις δύο χρονιές η πορεία μοιάζει προδιαγεγραμμένη και η εμφάνιση του  6ου κύματος μέσα στο κατακαλόκαιρο αναζωπυρώνει τους φόβους των επιστημόνων για νέες μεταλλάξεις που μπορεί να αναδυθούν έως το φθινόπωρο. Αυτές οι εύλογες ανησυχίες σε Ευρώπη και Αμερική ανεβάζουν ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων την διεύρυνση των ηλικιακών ορίων για τη χορήγηση της τέταρτης δόσης, ώστε να προστατευτούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι ευπαθείς.

«Η υποπαραλλαγή Όμικρον 5 είναι ένας εντελώς νέος κορονοϊός και προκαλεί πολλές λοιμώξεις και επαναλοιμώξεις με τους ασθενείς να παρουσιάζουν υψηλό πυρετό και μεγάλη καταβολή δυνάμεων», επισημαίνει ο Γιώργος Παυλάκης, επικεφαλής ερευνητής του Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας για τον Καρκίνο των ΗΠΑ, τονίζοντας παράλληλα πως κάποιοι ασθενείς νοσούν σοβαρά και πως μέσα στην κοινωνία υπάρχουν άνθρωποι  με πολύ ευάλωτη υγεία που δεν μπορούμε να τους προστατέψουμε επαρκώς.

Οι επαναλοιμώξεις αυξάνονται διαρκώς-ήδη στην Ελλάδα ξεπερνούν το 10% σε κάθε ημερήσια καταγραφή κρουσμάτων-και συχνά νοσούν για δεύτερη  και τρίτη φορά οι ίδιοι άνθρωποι, παρότι έχουν κάποια φυσική ανοσία από τις προηγούμενες λοιμώξεις. Ο Γιώργος Παυλάκης επισημαίνει επίσης ότι με την Όμικρον 5 βλέπουμε να νοσούν συχνά οι πολυεμβολιασμένοι-δηλαδή οι άνθρωποι που έχουν κάνει και τις δύο αναμνηστικές δόσεις, κάτι που συνέβαινε σπάνια με τις προηγούμενες μεταλλάξεις.

Στη λοίμωξη με τις μεταλλάξεις Όμικρον 4 και την Όμικρον 5, οι ασθενείς κάνουν  υψηλούς πυρετούς που φτάνουν και τους 39οC και τους 40oC και παράλληλα παραπονιούνται για δυνατούς πονοκεφάλους που διαρκούν ημέρες ενώ επίσης δεν μπορούν να πάρουν τα πόδια τους, από την κούραση  που νιώθουν. «Η κούραση είναι τόσο έντονη που δεν μπορούν να σηκωθούν από το κρεβάτι τα πρώτα 24ωρα» επισημαίνει ο καθηγητής πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης, προσθέτοντας πως η μεγάλη αύξηση των λοιμώξεων με τις νέες υποπαραλλαγές έχει φέρνει ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων το ενδεχόμενο να χαμηλώσουν τα όρια ηλικίας για τον εμβολιασμό των ενηλίκων, ώστε να προστατευθούν περισσότερα άτομα λαμβάνοντας την 4η δόση.

Ήδη στις ΗΠΑ, όπου άναψε το πράσινο φως για την χορήγηση των mRNA covid εμβολίων για τα νήπια  κάτω των 5 ετών και τα βρέφη συζητιέται εντόνως να γίνει σύσταση σε όλα τα άτομα άνω των 50 ετών να προβούν στην 4η δόση. Εντός των συνόρων ο γενικός γραμματέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, επισημαίνει ότι θα μπορούσαν οι άνθρωποι ηλικίας 60 ετών και άνω να συζητήσουν με τον γιατρό τους και να κάνουν την 4η δόση, χωρίς φυσικά να υπάρχει καμιά υποχρεωτικότητα, σε αυτό το πεδίο. Η ισχυρή σύσταση για τη διενέργεια της 4ης δόσης παραμένει για τους άνω των 65 ετών, καθώς σε όλα τα κράτη υπάρχουν ηλικιακοί περιορισμοί για τη χορήγηση της 4ης δόσης.

Παράλληλα, όλοι οι επιστήμονες της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων απευθύνουν έκκληση στους πολίτες που δεν έχουν κάνει τις αναμνηστικές δόσεις να κάνουν και την τρίτη δόση και την τέταρτη δόση-όσοι είναι δικαιούχοι, με τον καθηγητή πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Στέλιο Λουκίδη, πρόεδρο της  Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας να εξηγεί ότι από όλες τις δόσεις των εμβολίων αυτή που αποδείχθηκε στην πράξη πιο πολύτιμη από όλες ήταν η 3η δόση. Η διεύρυνση των ηλικιακών κριτηρίων για την διενέργεια της 2ης κατά σειρά αναμνηστικής δόσης είναι ένα ενδεχόμενο που μελετάται από την επιστημονική κοινότητα καθώς μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι θα έχουμε το φθινόπωρο εγκεκριμένο επικαιροποιημένο εμβόλιο που θα εμπεριέχει και τα στελέχη Όμικρον οπότε θα προστατεύει και έναντι αυτών.

Όλοι ελπίζουμε ότι το επικαιροποιημένο εμβόλιο, που θα χορηγείται μια φορά ετησίως, θα είναι έτοιμο εγκαίρως, αλλά δεν το ξέρουμε. Για την ώρα η φαρμακοβιομηχανία που προηγείται σε αυτή την κούρσα, με το μοναδικό εμβόλιο που προστατεύει και έναντι της Όμικρον είναι η Moderna. Και ο φόβος των ειδικών είναι ένας: Πως μέχρι να γίνει διαθέσιμο το νέας γενιάς εμβόλιο, θα έχει αναδυθεί μια άλλη  πιο επικίνδυνη μετάλλαξη-που θα αποτελεί πάλι έναν νέο κορονοϊό- και θα βιώσουμε το ίδιο  έργο με το ίδιο σενάριο από την αρχή.