Του Στέλιου Πέτσα

Η κυβέρνηση Τσίπρα, εγκλωβισμένη στα αδιέξοδά της αλλάζει τις θέσεις της κάθε εβδομάδα, επιτείνει δραματικά τη σύγχυση, πολλαπλασιάζει την αβεβαιότητα και κρατά καθηλωμένη την οικονομία. Τα κυβερνητικά αδιέξοδα, όμως, δεν μπορεί να κρατούν όμηρο τη χώρα. Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να απεγκλωβιστεί η Πατρίδα από αυτά: Πολιτική αλλαγή τώρα!

1^ο Αδιέξοδο - “success story”: Η κυβέρνηση Τσίπρα προσπαθούσε από το Φθινόπωρο του 2015 να οικοδομήσει ένα «success story» στην οικονομία. Σύμφωνα με το κυβερνητικό «αφήγημα», η πρώτη αξιολόγηση του 3^ου Μνημονίου θα έκλεινε γρήγορα, τα capital controls θα αίρονταν μέχρι την άνοιξη του 2016 και η οικονομία θα ανασταίνονταν το Πάσχα. Τίποτα από αυτά δεν έγινε. Η πρώτη αξιολόγηση του 3^ου Μνημονίου έκλεισε σήμερα. 14 μήνες μετά την ψήφιση του 3^ου Μνημονίου! Η έλλειψη εμπιστοσύνης και ρευστότητας που προκάλεσε αυτή η καθυστέρηση, έφεραν ύφεση (0,95% το α' εξάμηνο του 2016), αποπληθωρισμό (-1%,  Ιούλιος), υψηλή ανεργία (23,2%, Ιούλιος), πολλαπλασιασμό των «λουκέτων» (+33,4%, 9μηνο 2016) και εκτόξευση των ακάλυπτων επιταγών (574 εκατ. ευρώ μέχρι τον Αύγουστο 2016, έναντι 208 εκατ. ευρώ όλο το 2015). Και δυστυχώς, παρά τις αισιόδοξες προβλέψεις του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού για ισχυρή ανάπτυξη 2,7%, έστω από το 2017, όλα τα νεότερα στοιχεία δεν στηρίζουν αυτή την αισιοδοξία.

Χαρακτηριστικές είναι οι εισπράξεις από τον τουρισμό, οι οποίες κατέρρευσαν φέτος τον Αύγουστο κατά 9,2%, έναντι του αντίστοιχου περυσινού μήνα, παρά την αύξηση των αφίξεων. Αναλογιστείτε τί θα συμβεί στην ιδιωτική κατανάλωση όταν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις γονατίζουν από τα μέτρα των 9 δις ευρώ περικοπής μισθών και συντάξεων και αύξησης φόρων και εισφορών που επέβαλλε η κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες του 2016 και το 2017 …

2^ο Αδιέξοδο – «χρέος»: Αφού το “success story” τελείωσε νωρίς, ο κ. Τσίπρας το εγκατέλειψε. Στις 13 Οκτωβρίου 2016, στο 2^ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας άλλαξε θέση στα γκολπόστ. Το “success story”, λέει τώρα, δεν θα έρθει από μόνο του ως συμπιεσμένο ελατήριο, όπως υποστήριζε μέχρι χθες, αλλά ως επακόλουθο της οριστικής ρύθμισης για το χρέος. Μόνο που και αυτή η στροφή ήταν, όπως έχει πει και ο κ. Τσίπρας, 360^ο. Δηλαδή τον επιστρέφει στο ίδιο αδιέξοδο σημείο. Και αυτό γιατί στο Eurogroup της 24^ης Μαΐου 2016 η κυβέρνησή του ήταν αυτή η οποία συνυπέγραψε ότι το θέμα του χρέους θα αντιμετωπιστεί μετά τη λήξη του 3^ου Μνημονίου, το 2018. Δηλαδή τον Μάιο ο κ. Τσίπρας συμφωνεί να ξανασυζητηθεί το θέμα μετά από δύο χρόνια, αλλά τον Οκτώβριο λέει ότι θέλει να το συζητήσει ξανά σε … ένα μήνα. Πόση σοβαρότητα δείχνουν όλα αυτά το αφήνουμε στους πολίτες να το κρίνουν.

3^ο Αδιέξοδο – «ποσοτική χαλάρωση»: Αφού έσπευσαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, με πρώτους τους κ.κ. Ντάισελμπλουμ και Σόιμπλε, να υπενθυμίσουν στον κ. Τσίπρα ότι όλοι μαζί συμφώνησαν να συζητηθεί το θέμα του χρέους μετά το 2018, ο κ. Τσίπρας μετέβαλε, ξανά, τη θέση του. Στις 23 Οκτωβρίου 2016, τόνισε ότι θεωρεί ως αναγκαία προϋπόθεση για τη γρήγορη επιστροφή της χώρας στις αγορές, την υπαγωγή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (“QE”) της ΕΚΤ. Αλλά η υπαγωγή στο “QE” υπακούει σε προϋποθέσεις. Υπενθυμίζεται ότι, για να συμμετέχουν τα ομόλογα μιας χώρας στο “QE” πρέπει να έχουν ελάχιστη διαβάθμιση BBB, ή η χώρα να συμμετέχει σε Πρόγραμμα Προσαρμογής. Για την Ελλάδα ισχύει το δεύτερο. Επιπλέον, απαιτείται: (α) θετική αξιολόγηση στα πλαίσια του Προγράμματος και (β) η ΕΚΤ να μην κατέχει ήδη ποσοστό που να ξεπερνά το 33% του διαπραγματεύσιμου χρέους της εν λόγω χώρας. Επιπλέον, ειδικά για την Ελλάδα, προστέθηκε η προϋπόθεση να υπάρχει θετική Έκθεση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Στην περίπτωση της Ελλάδας πληρείται η προϋπόθεση (β) καθώς η ΕΚΤ, ήδη από τον Μάρτιο, κατέχει το 28% περίπου του διαπραγματεύσιμου ελληνικού χρέους. Αλλά η κυβέρνηση, αντί να αδράξει την ευκαιρία, κωλυσιέργησε για πολλούς μήνες να κλείσει την πρώτη αξιολόγηση, μόλις ξεκίνησε τη δεύτερη και μετέθεσε την ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους για μετά το 2018. Ακόμη και να προχωρήσει γρήγορα η δεύτερη αξιολόγηση, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει πως θα κρίνει η ΕΚΤ τη βιωσιμότητα του χρέους, ιδίως όταν όχι μόνο το ΔΝΤ, αλλά και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας ζητά προκαταβολικά να ρυθμιστεί το χρέος για να καταστεί μακροπρόθεσμα βιώσιμο. Άρα, σήμερα δεν είναι κ. Τσίπρα; Μάλλον, έρχεται η επόμενη στροφή του κ. Τσίπρα\ …

Επομένως, η θέση του κ. Τσίπρα για συμμετοχή της Ελλάδας στο “QE”, αν και θα ήταν ευπρόσδεκτη από όλους τους Έλληνες, με αυτόν στην κυβέρνηση καταντάει απλή ευχή. Καθώς ούτε το ζήτημα του χρέους έχει ρυθμιστεί, ούτε η υλοποίηση των Προγράμματος προχωράει σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Πέραν αυτών, θυμίζουμε ότι, μέχρι πριν από λίγους μήνες, σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον ΣΚΑΙ, ο. κ. Τσίπρας δεν θεωρούσε καλή ιδέα την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές. Και για αυτό μάλιστα υπερασπιζόταν το 3ο Μνημόνιο, λέγοντας ότι εάν βγαίναμε στις αγορές, αυτές θα μας δάνειζαν με επιτόκιο 5%, όταν ο δανεισμός από το Μνημόνιο κοστίζει κάτω από 1% … Είπαμε όμως. Οι στροφές του κ. Τσίπρα είναι 360^ο, δηλαδή γύρω από τον εαυτό του. Μόνη σταθερά ότι επιστρέφει στο ίδιο σημείο. Που είναι αδιέξοδο…

Η χώρα όμως δεν μπορεί να παραμένει εγκλωβισμένη στα κυβερνητικά αδιέξοδα. Χρειάζεται πολιτική αλλαγή τώρα.

* Ο κ. Στέλιος Πέτσας είναι Σύμβουλος Δημοσιονομικής Πολιτικής του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κ. Μητσοτάκη.