Η έννοια της βιωσιμότητας για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών δεν αποτελεί απλώς έναν ακόμη εταιρικό στόχο. Ενσωματώνεται σε κάθε πτυχή της λειτουργίας του, από τη λήψη αποφάσεων μέχρι τις καθημερινές πρακτικές. Το αεροδρόμιο έχει υιοθετήσει πλήρως το πλαίσιο ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση), προσεγγίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από ένα ισορροπημένο επιχειρηματικό μοντέλο που συνδέει την οικονομική πρόοδο με την κοινωνική και περιβαλλοντική ευημερία.
Η στρατηγική αυτή αναθεωρείται τακτικά, προκειμένου να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των Ενδιαφερομένων Μερών, ήτοι εργαζομένων, συνεργατών, επιβατών, τοπικών κοινοτήτων και μετόχων. Σημειωτέον, ότι κάθε χρόνο, ο ΔΑΑ δημοσιεύει αναλυτικά τον οικονομικό και κοινωνικό του αντίκτυπο, αποδεικνύοντας με στοιχεία ότι η ανάπτυξη μπορεί να είναι υπεύθυνη και διαφανής.
Πρωτοπόρος στις χαμηλές εκπομπές άνθρακα
Η περιβαλλοντική διάσταση βρίσκεται στον πυρήνα της στρατηγικής του ΔΑΑ. Από το 2016, το αεροδρόμιο της Αθήνας είναι το πρώτο και μοναδικό στην Ελλάδα με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, ενώ συμμετέχει ενεργά στο εθελοντικό πρόγραμμα Airport Carbon Accreditation του Διεθνούς Συμβουλίου Αεροδρομίων Ευρώπης. Το 2019, με την πρωτοβουλία “Route 2025”, η εταιρεία δεσμεύτηκε να πετύχει μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα έως το 2025, πολύ πριν από τον ευρωπαϊκό στόχο του 2050.
Η μετάβαση αυτή δεν μένει στα χαρτιά. Το 2023, ο ΔΑΑ πιστοποιήθηκε στο στάδιο 4+ «Μετάβαση» του προγράμματος, που περιλαμβάνει όχι μόνο τις δικές του εκπομπές, αλλά και εκείνες τρίτων φορέων που δραστηριοποιούνται εντός του αεροδρομίου, από αεροπορικές εταιρείες μέχρι παρόχους επίγειας εξυπηρέτησης.
Η πράσινη ενέργεια που τροφοδοτεί την Αθήνα
Ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του αεροδρομίου στον τομέα της βιωσιμότητας είναι ο φωτοβολταϊκός σταθμός που ολοκληρώνεται εντός του έτους, ισχύος 35,5 MWp, ο οποίος διαθέτει και σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες συνολικής χωρητικότητας 82MWh (συνολική παραγωγή Φ/Β 51,5 MWp, μαζί με το Φ/Β του αερολιμένα των 16MWp που τέθηκε σε λειτουργία το 2023.
Παράλληλα, ολοκληρώνεται ο εξηλεκτρισμός μέρους του στόλου των οχημάτων του ΔΑΑ, αλλά και η αντικατάσταση της χρήσης φυσικού αερίου με αντλίες θερμότητας που θα λειτουργούν με καθαρή ηλεκτρική ενέργεια. Αυτός ο «οδικός χάρτης» είναι τμήμα του πρωτοποριακού στον ευρωπαϊκό κλάδο αεροδρομίων προγράμματος της εταιρείας για την επίτευξη του Net Zero.
Παράλληλα, ολοκληρώνεται ο εξηλεκτρισμός μέρους του στόλου των οχημάτων του ΔΑΑ, αλλά και η αντικατάσταση της χρήσης φυσικού αερίου με αντλίες θερμότητας που θα λειτουργούν με καθαρή ηλεκτρική ενέργεια.
Μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική
Η δέσμευση του ΔΑΑ αποτυπώνεται και στην αυστηρή Περιβαλλοντική Πολιτική που εφαρμόζει, η οποία καλύπτει όχι μόνο τις δραστηριότητες της εταιρείας, αλλά και των συνεργαζόμενων φορέων. Το αεροδρόμιο λειτουργεί με πιστοποιημένο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης κατά ISO 14001:2015, ενώ εφαρμόζει και το Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης ISO 50001.
Οι δράσεις εκτείνονται από την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα και των υπόγειων υδάτων, έως την προστασία της βιοποικιλότητας και τη μείωση του θορύβου. Ενδεικτικά, το ποσοστό ανακύκλωσης στο αεροδρόμιο ξεπερνά το 72%, έναντι μόλις 3% το 2001. Αυτό είναι ένα αποτέλεσμα που δείχνει πόσο μακριά έχει φτάσει η περιβαλλοντική συνείδηση της αεροδρομιακής κοινότητας.
Παράλληλα, μέσα από ευρωπαϊκά έργα όπως το STARGATE (SusTainable AiRports, the Green heArT of Europe), ο ΔΑΑ συμμετέχει στην ανάπτυξη μιας σειράς δράσεων και προγραμμάτων, όπως για παράδειγμα των «ψηφιακών διδύμων» (Digital Twins) για ενεργειακή απόδοση, εξηλεκτρισμό στόλου εταιρικών οχημάτων, αλλά και λύσεις logistics χαμηλών εκπομπών.
Ο άνθρωπος στο επίκεντρο
Η βιωσιμότητα για τον ΔΑΑ δεν σταματά στο περιβάλλον. Στο κοινωνικό πεδίο, το αεροδρόμιο επενδύει στη δημιουργία θετικού αποτυπώματος για την τοπική κοινωνία, στηρίζοντας πρωτοβουλίες εκπαίδευσης, εθελοντισμού και ενδυνάμωσης νέων. Το Σχέδιο Κοινωνικής Δέσμευσης επικεντρώνεται στη συνεργασία με τις κοινότητες της Ανατολικής Αττικής, προσφέροντας υποτροφίες, χρηματικά βραβεία και προγράμματα ευαισθητοποίησης.
Η συμβολή του στην οικονομία είναι εξίσου καθοριστική, καθώς κάθε χρόνο, ο ΔΑΑ αξιολογεί το αποτύπωμά του στο ΑΕΠ και στην απασχόληση, αποδεικνύοντας ότι η βιωσιμότητα και η ανάπτυξη μπορούν να συνυπάρξουν. Παράλληλα, μέσω συνεργασιών στον τομέα του τουρισμού, συμβάλλει στην ανάδειξη της Αθήνας ως βιώσιμου προορισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με στόχο μια τουριστική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
H συμβολή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στην ελληνική οικονομία
Όπως αναφέρει στη σχετική Έκθεση και το Διεθνές Συμβόυλιο Αεροδρομίων Ευρώπης (ACI EUROPE), με κάθε αύξηση 10% στην απευθείας διασυνδεσιμότητα επιτυγχάνεται αυτόματα +0,5% αύξηση στο AEΠ κατά κεφαλή, με σημαντικά κοινωνικά οφέλη (μείωση δείκτη της φτώχειας, αύξηση δεικτών πρόσβασης στην εκπαίδευση, γενικότερη ευημερία, κ.α.) γεγονός που αναδεικνύει τις ιδιαίτερα θετικές κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις της ανάπτυξης των αερομεταφορών στις εθνικές και τοπικές οικονομίες.
Σε αυτό το πλαίσιο, στην πρόσφατη παρουσίαση των επικαιροποιημένων αποτελεσμάτων της μελέτης του ΙΟΒΕ για τη συμβολή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στην τοπική και εθνική οικονομία και στην απασχόληση, αναδείχθηκε εκ νέου ο σημαντικός ρόλος που διαδραμάτισε ο αερολιμένας, με δυναμισμό και ανθεκτικότητα, στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας την περασμένη δεκαετία:
- Εξυπηρετώντας περίπου το 40% της αεροπορικής επιβατικής κίνησης της Ελλάδας διαχρονικά, ο ΔΑΑ έχει αποτελέσει βασικό επιταχυντή της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα και της ευρύτερης οικονομικής ανάπτυξης.
- Ως η βασικότερη πύλη για την εισροή ξένων επισκεπτών το οικονομικό σύστημα του ΔΑΑ προσφέρει σημαντική στήριξη στην ελληνική οικονομία.
- Το 3,8% του ΑΕΠ της χώρας (€8,6 δις) στηρίζεται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στη δραστηριότητα του οικονομικού συστήματος του ΔΑΑ.
- Σε όρους απασχόλησης, η συνολική επίδραση υπολογίζεται σε 214 χιλ. θέσεις εργασίας (4,2% της εγχώριας απασχόλησης).
- Η συνολική συνεισφορά στα έσοδα του Δημοσίου υπολογίζεται σε €2,7 δις.
Ένα αεροδρόμιο-πρότυπο για την Ελλάδα και την Ευρώπη
Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών αποδεικνύει ότι η ανάπτυξη μπορεί να είναι πράσινη, συμμετοχική και βιώσιμη. Η δέσμευση της εταιρείας αεροδρομίου μετά από το «ROUTE 2025», οι πρωτοβουλίες κοινωνικής ευθύνης και η κουλτούρα διαφάνειας, αλλά και η σημαντική συνεισφορά στην ελληνική κοινωνία και οικονομία, τον καθιστούν όχι μόνο κορυφαίο αεροπορικό κόμβο, αλλά και παράδειγμα σύγχρονης επιχειρηματικής ηθικής.
