Η σημασία της τριμερούς Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ

Η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο Ισραήλ για να συναντηθεί με τη νέα κυβέρνηση επιβεβαίωσε τις τάσεις ενίσχυσης των πολιτικών - στρατηγικών σχέσεων των δύο πλευρών. Η παρουσία της Κύπρου στο σχήμα τριμερούς συνεργασίας αποτελεί μία προσπάθεια επιμέρους αποτροπής της τουρκικής στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο, όσο κι κάθε μέρος διατηρεί τις δικές του στοχεύσεις.

Η υποδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Αναστασιάδη από τη νέα πολιτική ηγεσία του Ισραήλ αποτελεί το βασικό στοιχείο της τριμερούς συνόδου στα εδάφη της Ιερουσαλήμ. Ας μην ξεχνάμε πως η σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ ξεκίνησε επί προεδρίας Νετανιάχου, αν και επεκτάθηκε στο πολιτικό φάσμα των δύο χωρών.

Η οξεία σύγκρουση στο εσωτερικό του Ισραήλ με την εκτόπιση του Νετανιάχου και την αντικατάσταση από έναν πολυκομματικό σχηματισμό φαίνεται πως δεν επηρέασε την εξέλιξη των ελληνοισραηλινών σχέσεων. Άλλωστε το Ισραήλ διατείνεται πως όλες οι κυβερνήσεις τόσο της Ελλάδας όσο και του Ισραήλ αντιμετωπίζουν τις μεταξύ τους σχέσεις πέρα από τις διαιρέσεις των πολιτικών κομμάτων.

Η νέα κυβέρνηση του Ισραήλ, όπως φαίνεται από τον πρωθυπουργό Μπένετ έχει θέσει ως στόχο τη βελτίωση των σχέσεων με τη Δύση και ιδιαίτερα τον συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι θετικές αναφορές στις «Συμφωνίες του Αβραάμ» για την περιοχή, δηλαδή τις συμφωνίες ειρήνης με περιφερειακά αραβικά κράτη καθώς η ανάγκη ενίσχυσης των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σίγουρα θα ευχαρίστησε το Ισραήλ.

Η επέκταση των δεσμών σε άλλους τομείς διατηρεί τη σημασία του. Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε το θετικό παράδειγμα του Ισραήλ στην ανάγκη του διαρκούς εμβολιασμού εν μέσω της έξαρσης της πανδημίας. Τόσο ο Μητσοτάκης, όσο κι ο Αναστασιάδης και ο Μπένετ αναφέρθηκαν στο ζήτημα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή. Βέβαια, αν και στους στόχους υπάρχει σύγκλιση σε κομβικούς τομείς, όπως για παράδειγμα την αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών, η συμφωνία στον τομέα του φυσικού αερίου περισσότερο επίκαιρη.

Το ζήτημα του φυσικού αερίου αγγίζει βασική συνιστώσα της τριμερούς αυτής σχέσης, δηλαδή τον αναθεωρητισμό της Τουρκίας του Ερντογάν. Εκεί ακριβώς, η παρουσία της Κύπρου ενισχύει τη δομή αυτή της συμμαχίας. Κύπρος και Ελλάδα χρησιμοποίησαν την ευκαιρία ώστε να αναδείξουν τη στάση της Τουρκίας.

Παρά τις εντάσεις των τελευταίων ετών, το ερντογανικό καθεστώς έχει κάνει πολλές κινήσεις για να αναθερμάνει τη σχέση του με το Ισραήλ. Όπως φάνηκε από την αναδίπλωση του με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, όπως της Αιγύπτου, η Άγκυρα έχει αποφασίσει να προσεγγίσει κάθε δυνατό σύμμαχο, εν μέσω της νομισματικής κρίσης που εκτυλίσσεται στη χώρα.

Βέβαια, οι προσπάθειες επαναπροσέγγισης με το Ισραήλ έχουν ξεκινήσει εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο, δίχως ωστόσο να φαίνεται αμοιβαίο το ενδιαφέρον. Όπως φάνηκε και από τη σημερινή συνάντηση, στο Ισραήλ διατηρούν μία στάση αναμονής απέναντι στην Τουρκία, αποφεύγοντας τις εντάσεις αλλά και μην λησμονώντας της αναξιοπιστία του ερντογανικού καθεστώτος.