Πώς η Κίνα εξόργισε την «ήσυχη» Σουηδία

Πώς η Κίνα εξόργισε την «ήσυχη» Σουηδία

Η είδηση ότι οι σουηδικές ρυθμιστικές αρχές απαγόρευσαν τη χρήση τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού από τις κινεζικές Huawei και ZTE στο δίκτυο 5G της χώρας, αποτελεί την τελευταία απόδειξη της διαρκώς επιδεινούμενης σχέσης ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Η Σουηδική Αρχή Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών (PTS) ανέφερε ότι ο καθορισμός των όρων της άδειας έρχεται ύστερα από εκτιμήσεις των Σουηδικών Ενόπλων Δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας.

Με αφορμή το γεγονός αυτό, η σουηδική υπηρεσία ασφάλειας χαρακτήρισε για μια ακόμα φορά την Κίνα "μια από τις μεγαλύτερες απειλές σε βάρος της χώρας". 

Εδώ και αρκετά χρόνια η Σουηδία να είχε αναπτύξει στενές εμπορικές σχέσεις με την Κίνα με πλέον χαρακτηριστική την εξαγορά της γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας Volvo Cars από την Geely Motors, ενώ είχαν συναφθεί δεκάδες συμφωνίες αδελφοποίησης ανάμεσα σε πόλεις των δύο χωρών.

Όμως αυτά ανήκουν στο παρελθόν, καθώς το 2015 ο Γκουι Μινχαι εξαφανίστηκε ενώ είχε επισκεφθεί το εξοχικό του στην Ταϊλάνδη. Αργότερα επανεμφανίστηκε στην κινεζική κρατική τηλεόραση, ομολογώντας ένα υποτιθέμενο τροχαίο στο οποίο είχε εμπλακεί μεθυσμένος περισσότερο από μια δεκαετία νωρίτερα. Η καταδίκη του Γκούι, ο οποίος γεννήθηκε στην ανατολική Κίνα αλλά πολιτογραφήθηκε Σουηδός στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δημιούργησε ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες, με την Κίνα να προειδοποιεί δημοσίως τη Σουηδία να μην παρεμβαίνει στην υπόθεση. 

Ο Γκουι εργαζόταν για τον εκδοτικό οίκο Mighty Current στο Χονγκ Κονγκ. Εκμεταλλευόμενος τις ελευθερίες τις οποίες χαίρει η ημι-αυτόνομη κινεζική περιοχή ο εκδοτικός οίκος εξέδιδε βιβλία με πικάντικες ιστορίες για την προσωπική ζωή Κινέζων αξιωματούχων, τα οποία ήταν απαγορευμένα στην ηπειρωτική Κίνα. Ανάμεσα στους αξιωματούχους ήταν και ο πρόεδρος Σι. Ο Γκούι και τέσσερις άλλοι συνάδελφοί του εξαφανίστηκαν μεταξύ του Οκτωβρίου και του Δεκεμβρίου του 2015. Όλοι τελικά αφέθηκαν ελεύθεροι εκτός από εκείνον.

Το 2018, μάλιστα το Πεκίνο έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Σουηδία για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μετά από μια διαφωνία μεταξύ τριών Κινέζων τουριστών και ενός ξενώνα τύπου hostel στη Στοκχόλμη σχετικά με την κράτηση του δωματίου. Η Κίνα εξέδωσε τόσο ανακοίνωση ζητώντας τη σουηδική συγγνώμη όσο και προειδοποιητική ταξιδιωτική οδηγία στην οποία αναφέρεται ότι "τρεις Κινέζοι κακοποιήθηκαν βαναύσως" από τη σουηδική αστυνομία.

Αφορμή πάντως για την σκληρή γλώσσα του Πεκίνου ήταν το γεγονός ότι εκείνη την εποχή, ο Δαλάι Λάμα, η θρησκευτική κεφαλή τού υπό κινεζική κατοχή Θιβέτ είχε βρεθεί στην Σουηδία μιλώντας μεταξύ άλλων και για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Όταν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη στις 29 Μαΐου 2020 - την επόμενη ημέρα από την οποία η Κίνα ενέκρινε τον νόμο περί εθνικής ασφάλειας στο Χονγκ Κονγκ - μόνο ένα κράτος μέλος ρώτησε εάν οι Βρυξέλλες θα έπρεπε τουλάχιστον να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στο Πεκίνο: η Σουηδία.

Με φόντο τα παραπάνω, το Γκέτεμποργκ, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Σουηδίας, ακύρωσε τη συμφωνία φιλίας της πόλης με τη Σαγκάη, η οποία υπεγράφη για πρώτη φορά πριν από 34 χρόνια. Αρκετές άλλες πόλεις, η Λινκεπινγκ και η Βαστερας έχουν επίσης τερματίσει τις σχέσεις τους με κινεζικές πόλεις. Παράλληλα όμως η Σουηδία έχει κλείσει όλα τα Ινστιτούτα Κομφούκιου, ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την κινεζική κυβέρνηση και ιδρύει κέντρα κινεζικής γλώσσας και πολιτισμού σε ξένα πανεπιστήμια, το οποίο έχει μεταξύ άλλων βρεθεί και στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον.