Το ξέπλυμα  τρισ. δολαρίων, ο γαμπρός του Ερντογάν και το λαθρεμπόριο χρυσού
FinCen Files

Το ξέπλυμα τρισ. δολαρίων, ο γαμπρός του Ερντογάν και το λαθρεμπόριο χρυσού

«Δόση» Τουρκίας έχουν όπως φαίνεται τα FinCEN Files τη νέα διαρροή απόρρητων εγγράφων που περιλαμβάνει περισσότερες από 2.100 αναφορές ύποπτης δραστηριότητας οι οποίες υποβλήθηκαν στο Δίκτυο Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων (Financial Crimes Enforcement Network – FinCEN) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, αφού γίνεται αναφορά στον Ρέζα Ζαράμπ, τον λαθρέμπορο χρυσού που είχε συλληφθεί τον Μάρτιο του 2016 από το FBI στο Μαϊάμι με την κατηγορία της συνωμοσίας για το σπάσιμο των κυρώσεων του Ιράν.

Σημειωτέον ότι ο Ζαράμπ ο οποίος μετά την σύλληψή του ήλθε σε συμφωνία συνεργασίας με την αμερικανική δικαιοσύνη έχει εδώ και χρόνια εμπλέξει ευθέως στις καταθέσεις που έχει κάνει για την υπόθεση της Halkbank τον γαμπρό του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαιράκ. 

Όπως αποκαλύπτεται στα FinCEN Files, ίχνη από τα χρήματα του δικτύου του Ζαράμπ εντοπίστηκαν και σε άλλες τράπεζες, πέραν της "αμαρτωλής" Halkbank. Μόνο η βρετανική Standard Chartered Bank επεξεργάστηκε 37.533 συναλλαγές του δικτύου Ζαράμπ συνολικού ύψους 5,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω του καταστήματος της Νέας Υόρκης μεταξύ 2007 και 2016. 

Όπως φαίνεται στα στοιχεία, παρά το γεγονός ότι ο Ζαράμπ είχε συλληφθεί και φυλακιστεί το 2013 στην Τουρκία, δεν σταμάτησε την τράπεζα από το να κάνει δουλειές μαζί του. Το 2016, ενώ ήταν γνωστό ότι οι ΗΠΑ τον κατηγορούν για συνομωσία για το σπάσιμο των κυρώσεων του Ιράν από τα τέλη του προηγούμενου έτους, η Standard Chartered συνέχιζε να τον εξυπηρετεί: ενέκρινε 715 συναλλαγές συνολικού ύψους 133,1 εκατομμυρίων δολαρίων. 

Την ίδια χρονιά υπάλληλοι της τράπεζας εντόπισαν 124 εταιρείες που συνδέονται με το Ζαράμπ, και οι οποίες, όπως ανέφεραν «μπορεί να ήταν μέρος του σχεδίου “πετρέλαιο για χρυσό”». Μάλιστα, σε μία από τις αναφορές ύποπτης δραστηριότητας που υποβλήθηκε από την ίδια την τράπεζα στα τέλη του 2016 (ο Ζαράμπ είχε συλληφθεί από τις αμερικανικές αρχές τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς) αναφέρεται ότι ο ίδιος χρέωνε 8% για τις υπηρεσίες του. 

Το σκάνδαλο που έγινε γνωστό το 2013 ως «πετρέλαιο για χρυσό» αφορούσε τα έσοδα που είχε το Ιράν από πωλήσεις πετρελαίου στην Τουρκία, με αντάλλαγμα χρήματα από πωλήσεις χρυσού. Ο Ζαράμπ αγόραζε χρυσό όπου μπορούσε, άνθρωποι του δικτύου του τον μετέφεραν με βαλίτσες στο Ντουμπάι και μεγάλο μέρος των χρημάτων από τις πωλήσεις έμπαιναν σε ειδικό λογαριασμό της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, η οποία κατηγορείται από τις αμερικανικές αρχές ότι συμμετείχε ενεργά στο κόλπο, μεταφέροντάς τα στον λογαριασμό του Ζαράμπ. 

Σημειώνεται ότι η υπόθεση Ζαραμπ βρέθηκε και στο επίκεντρο των πιο εντυπωσιακών αποκαλύψεων στο νέο βιβλίο του Τζον Μπόλτον του πρώην συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με τον Μπόλτον, ο Τραμπ είχε πει στον Ερντογάν ότι θα φρόντιζε τα πράγματα, εξηγώντας ότι οι εισαγγελείς της Νότιας Περιφέρειας της (Νέας Υόρκης) δεν ήταν δικοί του, αλλά του Ομπάμα - πρόβλημα που θα λυνόταν όταν θα αντικαθιστούνταν από δικούς του.

Ο Μπόλτον λέει ότι προειδοποίησε τον Γενικό Εισαγγελέα Γουιλιαμ Μπάρ τον Απρίλιο του 2019 ότι οι επανειλημμένες προσπάθειες του Τραμπ να βοηθήσει τον Ερντογάν έδειχναν "την τάση του, στην ουσία, να κάνει προσωπικές χαρές στους δικτάτορες που του άρεσαν".