Η ενεργειακή κούρσα, η Ρωσία και η νέα κυβέρνηση στη Γερμανία

Η ενεργειακή κούρσα, η Ρωσία και η νέα κυβέρνηση στη Γερμανία

Ενώ ο Τζο Μπάιντεν ανήλθε στην προεδρία των ΗΠΑ με βασικό στόχο να βελτιώσει τις σχέσεις των Αμερικανών με τους Ευρωπαίους, ήρθε σχεδόν άμεσα σε σύγκρουση με τη Γερμανία. Αιτία της πρώτης τους διαμάχης ήταν η Ρωσία και ο αγωγός Nord Stream 2, που θα ένωνε ενεργειακά ακόμα περισσότερο Βερολίνο, Βρυξέλλες και Κρεμλίνο. Μπορεί ο Λευκός Οίκος να υποχώρησε στο τέλος, αναβάλλοντας τις κυρώσεις στις γερμανικές εταιρίες που εμπλέκονταν στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, ωστόσο η σημασία που αποδίδει σε αυτόν έγινε σαφής.

Πριν αλέκτωρ λαλήσει τρις, οι ΗΠΑ μπορούν να τονίζουν πως επιβεβαιώνονται. Προφανώς προσπαθώντας να εκμεταλλευθεί την αύξηση των τιμών παγκοσμίως, λόγω των ελλείψεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, ο Βλάντιμιρ Πούτιν πιέζει για την επιτάχυνση του Nord Stream 2. Ο Ρώσος πρόεδρος είχε φροντίσει να δείξει τις διαθέσεις του, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης του με τον Ταγίπ Ερντογάν, τονίζοντας πως η Τουρκία μπορεί να αισθάνεται ασφαλείς ενόψει του δύσκολου χειμώνα, δεσμεύοντας ποσότητες φυσικού αερίου προς το μέρος του. Από τότε, είχε δείξει πως στοχεύει στην Ευρώπη.

Το θέμα για το Κρεμλίνο βέβαια δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ και η στήριξη που δίνουν στην Ουκρανία, ένα θέμα βασικής προτεραιότητας. Είναι πολύ πιθανό η σύνθεση της νέας γερμανικής κυβέρνησης να μην συμπεριλαμβάνει τους Χριστιανοδημοκράτες, με τους οποίους είχαν βρει ένα τρόπο συνεννόησης. Παρά την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία ο Βλάντιμιρ Πούτιν είχε προχωρήσει πολλά ζητήματα στον τομέα της ενέργειας, οι επίγονοι της θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τον βηματισμό της.

Αντίθετα, κατά πάσα πιθανότητα η νέα κυβέρνηση θα βασίζεται στους Πρασίνους, που έχουν σηκώσει λάβαρο εναντίον της συνεργασίας με καθεστώτα που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Ρωσία φυσικά εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία, καθώς, εκτός των άλλων, η συμπεριφορά του καθεστώτος προς τον αντικαθεστωτικό Αλεξέι Ναβάλνι έχει εγείρει μεγάλες αντιδράσεις στη Δύση.

Προς επίρρωση αυτού, η επικεφαλής των Πρασίνων και υποψήφια καγκελάριος του κόμματος, Αναλένα Μπέρμποκ, τάχθηκε εναντίον της χορήγησης άδειας λειτουργίας στον Nord Stream 2, λόγω του ρωσικού μονοπωλίου που θα δημιουργηθεί, καθώς το καθεστώς ουσιαστικά ελέγχει την εταιρία λειτουργίας του αγωγού. Η Μπέρμποκ επιπρόσθετα ανέδειξε πως το Κρεμλίνο καθυστερεί σκοπίμως την αποστολή φυσικού αερίου, ώστε να πιέσει για την επιτάχυνση της λειτουργίας του αγωγού Nord Stream 2.

Ταυτόχρονα, βέβαια η Γερμανία, έχοντας αποκλείσει την πυρηνική ενέργεια, αυξάνει την ενεργειακή εξάρτηση τους προς το φυσικό αέριο. Ακόμα και στην περίπτωση των Πρασίνων και της καθοριστικής επιρροής τους στην επόμενη γερμανική κυβέρνηση, θα δυσκολευτούν ιδιαίτερα να υποστηρίξουν την απεξάρτηση από το φυσικό αέριο, καθώς προγραμματικά έχουν δεσμευθεί για τη μείωση της χρήσης πετρελαίου και λιγνίτη. Δεδομένης της αδυναμίας να καλυφθεί η προσφορά από άλλες εναλλακτικές μορφές ενέργειας, το φυσικό αέριο φαντάζει η λύση ανάγκης για το επόμενο διάστημα.

Ενδεχομένως πάντως η προοπτική της κυβερνητικής αλλαγής στη Γερμανία αλλά και η δραστηριοποίηση της Δύσης εναντίον των πρακτικών της Ρωσίας να έχει θορυβήσει τη Μόσχα. Σε κάθε περίπτωση όμως, η παρούσα συγκυρία, όπου η παγκόσμια οικονομία προσπαθεί να απορροφήσει το σοκ της πανδημίας, η ένταση στην καρδιά της Ευρώπης αυξάνει τους γεωπολιτικούς κινδύνους παγκοσμίως.