Μύθοι για τον αντισημιτισμό

Μύθοι για τον αντισημιτισμό

* Γράφει ο Mate Hajba

Οι φυλετικές διακρίσεις, το μίσος έναντι διαφόρων ομάδων και ο αντισημιτισμός τροφοδοτούνται από ψευδείς πεποιθήσεις. Οι θεωρίες συνομωσίας, η παραπληροφόρηση και οι προκαταλήψεις συμβάλλουν στη διάδοση του αντισημιτισμού και είναι σημαντικό να τις διαψεύδουμε. Να λοιπόν πέντε διαδεδομένες πεποιθήσεις που δεν ισχύουν:

Ο αντισημιτισμός δεν αποτελεί πια πρόβλημα

Ο αντισημιτισμός είναι ξεκάθαρα παρών στην κοινωνία μας και δεν πρόκειται να απαλλαγούμε απ’ αυτόν στο ορατό μέλλον. Σύμφωνα με μια έρευνα του FRA που διεξήχθη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2018 μεταξύ ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως Εβραίοι «απλώς και μόνο το να είναι κάποιος Εβραίος αυξάνει την πιθανότητα να βρεθεί αντιμέτωπος με μια σταθερή ροή προσβολών που εκφράζονται με διάφορες μορφές, όπου κι αν πάει, ό,τι κι αν διαβάσει και με οποιονδήποτε συναναστραφεί».

Ακόμη, μια Ειδική Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου σχετικά με τις προσλήψεις του αντισημιτισμού που διεξήχθη το 2018 στον πληθυσμό των κρατών-μελών της ΕΕ βρήκε πως το 50% των Ευρωπαίων θεωρούν τον αντισημιτισμό πρόβλημα στη χώρα τους.

Μια έρευνα του ADL για τον αντισημιτισμό αποκαλύπτει ότι το 24% των κατοίκων της Δυτικής Ευρώπης, το 34% της Ανατολικής Ευρώπης και το 19% της Αμερικής έχουν αντισημιτικές στάσεις. Το μεγαλύτερο ποσοστό, 74% καταγράφεται στη Μέσα Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Στην Ευρώπη, τα μεγαλύτερα σχετικά ποσοστά εντοπίζονται στην Ουγγαρία με 42%, την Ουκρανία με 46% και την Πολωνία με 48%.

Το μέγεθος του εβραϊκού πληθυσμού

Οι άνθρωποι ανά τον κόσμο συνήθως υπερεκτιμούν το μέγεθος του εβραϊκού πληθυσμού. Οι Ούγγροι το κάνουν αυτό εντονότερα, με το ένα τέταρτο των απαντησάντων να εκτιμά ότι το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι Εβραίοι. Η αλήθεια όμως είναι ότι το ποσοστό των Εβραίων στον παγκόσμιο πληθυσμό είναι περίπου 0,2%. Μόνο το Ισραήλ έχει εβραϊκό πληθυσμό που υπερβαίνει το 2% του γενικού.

Ακόμη, τα κριτήρια του να είναι κανείς Εβραίος δεν είναι ξεκάθαρα. Κάποιοι είναι πολιτισμικώς Εβραίοι, κάποιοι ακολουθούν την εβραϊκή πίστη. Κάποιος είναι Εβραίος είτε αν έχει γεννηθεί Εβραίος είτε αν έχει προσηλυτιστεί στον Ιουδαισμό. Η πρώτη κατηγορία είναι γνωστή ως «εθνικώς Εβραίοι» και οι περισσότεροι Εβραίοι θεωρούν πως κάποιος είναι εθνικώς Εβραίος αν η μητέρα του ήταν Εβραία, μολονότι δεν πρόκειται για έναν κανόνα που ισχύει για όλους τους Εβραίους.

Ο αντισημιτισμός όμως δεν στοχοποιεί μόνο τους Εβραίους, αλλά και εκείνους που οι μισαλλόδοξοι πιστεύουν πως είναι Εβραίοι. Σύμφωνα με τον IHRA «ο αντισημιτισμός είναι μια συγκεκριμένη πρόσληψη των Εβραίων που μπορεί να εκφράζεται ως μίσος εναντίον τους. Οι ρητορικές και φυσικές εκφάνσεις του αντισημιτισμού στρέφονται εναντίον Εβραίων ή μη Εβραίων ατόμων και/ή της περιουσίας τους, εναντίον θεσμών και θρησκευτικών εγκαταστάσεων της εβραϊκής κοινότητας».

Η εβραϊκή επιρροή

Η υπερεκτίμηση του εβραϊκού πληθυσμού συνοδεύεται με την υπερεκτίμηση της επιρροής των Εβραίων. Μια έρευνα του CNN αποκάλυψε ότι σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, το 28% του πληθυσμού πιστεύει ότι οι Εβραίοι έχουν υπερβολική επιρροή στους τομείς της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

Ο μύθος ότι οι Εβραίοι επιδιώκουν τον έλεγχο επί των τραπεζών και των μέσων ενημέρωσης εμφανίστηκε στα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών που δημοσιεύθηκαν στη Ρωσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Το βιβλίο αυτό περιγράφει το πώς οι Εβραίοι ηγέτες συναντιούνται κρυφά στο εβραϊκό κοιμητήριο της Πράγας και συνωμοτούν για την κυριαρχία του κόσμου. Είναι εντελώς κατασκευασμένο και αντιγράφει έργα μυθοπλασίας.

Η ψευδής εικόνα ότι οι Εβραίοι κυρίως εργάζονται στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι ακόμη παλαιότερη και προέρχεται από τον μύθο ότι οι Εβραίοι εργάζονταν ως τοκογλύφοι κατά τον Μεσαίωνα.

Ο αντισημιτισμός είναι ένα ακροδεξιό φαινόμενο

Όταν μιλάμε για τον αντισημιτισμό, οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται νεοναζί τραμπούκους. Αυτό δεν ισχύει. Ο αντισημιτισμός μπορεί να είναι και είναι παρών σε όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος και είναι κατάδηλος τόσο στην ακροδεξιά, όσο και στην άκρα αριστερά.

Ο ακροαριστερός αντισημιτισμός είναι ήδη ορατός στα έργα του Καρλ Μαρξ (ο οποίος γεννήθηκε Εβραίος). Στο δοκίμιό του «Περί του Εβραϊκού Ζητήματος» του 1843, γράφει: «Ποια είναι η κοσμική βάση του Ιουδαϊσμού; Η πρακτική ανάγκη, το ιδιοτελές συμφέρον. Ποια είναι η επίγεια θρησκεία του Εβραίου; Η μεταπρασία. Ποιος είναι ο επίγειος θεός του; Το χρήμα. Το χρήμα είναι ο ζηλόφθων θεός του Ισραήλ, ενώπιον του οποίου κανείς άλλος θεός δεν μπορεί να υπάρξει».

Το στερεότυπο ότι οι Εβραίοι είναι πλούσιοι και φιλάργυροι και ότι διαφθείρουν μη Εβραίους είναι μια σημαντική παράμετρος του ακροαριστερού αντισημιτισμού. Η Σοβιετική Ένωση είχε μια μακρά πορεία αντισημιτισμού, συχνά υπό τον μανδύα του αντισιωνισμού ή του αντικοσμοπολιτισμού.

Το σοβιετικό καθεστώς συχνά υποδαύλιζε αντισημιτικά αισθήματα που οδήγησαν στη δολοφονία Εβραίων. Το πιο πρόσφατο και γνωστό περιστατικό ακροαριστερού αντισημιτισμού στην Ευρώπη ήταν του πρώην ηγέτη του βρετανικού Εργατικού Κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν,
υπό την ηγεσία του οποίου ο αντισημιτισμός εντάθηκε στο κόμμα.

Το Ισλάμ είναι ιστορικά αντισημιτικό

Το Ισλάμ έχει σήμερα ένα πρόβλημα αντισημιτισμού. Οι πιο αντισημιτικές περιοχές είναι η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική, τα μέρη προέλευσης πολλών από τους μετανάστες στην Ευρώπη. Ακόμη και πριν την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης το 2015, η Ευρώπη είδε μια
αύξηση στα αντισημιτικά περιστατικά από ανθρώπους αραβικού και μουσουλμανικού υποβάθρου.

Οι αντισημιτικές στάσεις μεταξύ των Μουσουλμάνων στην Ευρώπη είναι επίσης υψηλότερες απ’ ό,τι μεταξύ του γενικού πληθυσμού. Μια μελέτη όμως καταδεικνύει ότι οι νέοι μεταναστεύσαντες στη Δυτική Ευρώπη κλίνουν περισσότερο προς τη δημοκρατία και την ειρηνική διαβίωση, και ότι το προσφυγικό κύμα δεν είναι ο κύριος παράγοντας της αύξησης των αντισημιτικών περιστατικών, αλλά η ακροδεξιά.

Με τον αντισημιτισμό σε έξαρση σε πολλές ισλαμικές χώρες μπορεί να εκπλήσσει το γεγονός ότι οι Εβραίοι και οι Μουσουλμάνοι δεν είχαν πάντοτε μια τόσο κακή σχέση. Παρά κάποιες αντισημιτικές βιαιότητες κατά την προέλαση του ισλάμ στον Μεσαίωνα, πολλοί Εβραίοι έζησαν στις κατεκτημένες περιοχές και τους επιτρεπόταν να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, μολονότι δεν αντιμετωπίζονταν με ισονομία.

Οι συνθήκες ζωής των Εβραίων υπό τη μουσουλμανική κυριαρχία είναι το θέμα μιας έντονης διαμάχης, αλλά ο σύγχρονος αντισημιτισμός στις ισλαμικές χώρες είναι ένα σχετικά νέο φαινόμενο.

Σήμερα, ο αντισημιτισμός είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, και οι παρανοήσεις ως προς τους Εβραίους γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από την άκρα αριστερά, την ακροδεξιά, καθώς και τους λαϊκιστές. Είναι σημαντικό να αντιδράσουμε σ’ αυτό. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για το τι μπορείτε να κάνετε διαβάζοντας τον Οδηγό του Free Market Foundation.

*Ο Mate Hajba είναι διευθυντής του Free Market Foundation, μιας ουγγρικής δεξαμενής σκέψης προσηλωμένης στις κλασικές φιλελεύθερες αξίες όπως η ελεύθερη αγορά, οι ατομικές ελευθερίας και η ανεκτικότητα.

**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 31 Μαρτίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.