Η εθνοκάθαρση στην Τουρκία απαιτεί αντιμετώπιση

Η εθνοκάθαρση στην Τουρκία απαιτεί αντιμετώπιση

Του Michael Rubin

Κάθε Απρίλιο, οι Τούρκοι διπλωμάτες και τα φιλοτουρκικά μέλη στο αμερικανικό Κογκρέσο (Congressional Turkey Caucus) σπεύδουν να αποτρέψουν την έγκριση ενός ψηφίσματος που θα αναγνωρίζει ως γενοκτονία τη σφαγή των Αρμενίων που διέπραξαν οι Οθωμανοί κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι αντιτίθεται σε οποιοδήποτε ψήφισμα αποδίδει ευθύνες στην Τουρκία, τόσο επειδή η Δημοκρατία της Τουρκίας δεν ιδρύθηκε επισήμως παρά μόνο το 1923, όσο και ισχυριζόμενοι πως ό,τι συνέβη δεν ήταν εσκεμμένο, αλλά συνέβη μέσα στην ομίχλη του πολέμου. Άλλοι Τούρκοι ιστορικοί και πολιτικοί υποστηρίζουν ότι στα στοιχεία πάνω στα οποία στηρίζονται οι ιστορικοί που υποστηρίζουν ότι έγινε γενοκτονία είναι διογκωμένα, αν όχι ψευδή.

Αυτό που δεν είναι εμφανές σ' αυτή τη διαμάχη για το τι συνέβη πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, είναι το τι συμβαίνει σήμερα: η Τουρκία έχει αναλάβει και συνεχίζει να αναλαμβάνει εκστρατείες εθνοκάθαρσης, και συστηματικά καταστρέφει νεκροταφεία και πολιτιστικά τεκμήρια σε περιοχές όπου αναλαμβάνει δράση ο τουρκικός στρατός προκειμένου να “τουρκοποιήσει” εκ των υστέρων την ιστορία κάθε περιοχής.

Αναλογιστείτε το παράδειγμα της Κύπρου: οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Κύπρο το 1974 για να εμποδίσουν την προσάρτηση της νήσου από την Ελλάδα. Η εθνικιστική ελληνική χούντα που οργάνωσε πραξικόπημα στην Κύπρο και σχεδίαζε την προσάρτηση της νησιωτικής αυτής χώρας κατέρρευσε όμως λίγο μετά, και η Ελλάδα υιοθέτησε τη δημοκρατία. Κάθε λόγος που είχε η Τουρκία να έχει υπό στρατιωτική κατοχή 3.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα Κυπριακού εδάφους, εξανεμίστηκε.

Οι τουρκικές δυνάμεις όμως δεν αποχώρησαν. Εκδίωξαν βιαίως τους εθνικώς Έλληνες και Χριστιανούς από τη ζώνη που κατέλαβαν και σύμφωνα με το κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών “πάνω από 500 ελληνορθόδοξες εκκλησίες, παρεκκλήσια και μοναστήρια που βρίσκονται σε πόλεις και χωριά των κατεχομένων έχουν λεηλατηθεί, σκοπίμως βανδαλιστεί και σε κάποιες περιπτώσεις καταστραφεί”. Ο Τούρκος δημοσιογράφος Uzay Bulut έχει καταγράψει περισσότερες περιπτώσεις, όπως και ο Έλληνας δημοσιογράφος Νίκος Καμπούρης.

Μετά, υπάρχει το Αφρίν, η περιοχή της Συρίας στην οποία εισέβαλε η Τουρκία πριν από 11 μήνες και όπου συστηματικά εκκαθαρίζει έκτοτε τόσο τους Κούρδους όσο και την κουρδική κληρονομιά.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη κατέστρεψαν τον τάφο του Αγίου Μάρωνος και τον ναό του Αγίου Ιουλιανού, ένα μνημείο της UNESCO. Ακόμη τουρκικές δυνάμεις αποκαθήλωσαν ένα άγαλμα του σιδηρουργού Κάβα, ενός θρυλικού ήρωα της κουρδικής πρωτοχρονιάς μόλις απέκτησαν τον έλεγχο του κέντρου του Αφρίν. Η εσκεμμένη καταστροφή πολιτικής κληρονομιάς είναι ένα αδίκημα που επισύρει τη δίωξη όσων τη διέταξαν.

Κάτοικοι της περιοχής έχουν ακόμη καταγράψει σε βίντεο τη συστηματική καταστροφή νεκροταφείων. Τα κίνητρα αυτής της πράξης είναι απλά: Το καθεστώς Ερντογάν και τα τουρκικά μέσα που αυτό ελέγχει επαναλαμβάνουν συνεχώς ότι οι Κούρδοι και οι Χριστιανοί εγκαταστάθηκαν πρόσφατα στο Αφριν, καταπατώντας βασικά αραβικό έδαφος. Τα νεκροταφεία που μετρούν δεκαετίες ή αιώνες ιστορίας διαψεύδουν αυτή την αφήγηση. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι ο μόνος που καταστρέφει συστηματικά νεκροταφεία. Όταν ο Μουαμάρ Καντάφι απέκτησε τον έλεγχο της Λιβύης το 1969 διέταξε την καταστροφή όλων των εβραϊκών νεκροταφείων και την εκταφή όλων των Ευρωπαίων ταφέντων. Ομοίως, ο Ιρακινός δικτάτορας Σαντάμ Χουσεΐν κατέστρεψε τους τάφους τόσο των Κούρδων, όσο και των Σιιτών. Το γεγονός ότι ο Ερντογάν ανήκει σ' αυτή τη χορεία, αποτελεί όνειδος τόσο για τους Τούρκους, όσο και για τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ.

Ακόμη και εντός της Τουρκίας διαγράφεται πολιτιστική κληρονομιά. Το φράγμα Ιλισού, που εγκαινιάστηκε μέσα στο 2018, έχει αρχίσει να πλημμυρίζει την αρχαία πόλη του Χασανκεϊφ, η οποία σύμφωνα με τους αρχαιολόγους κατοικείται αδιαλείπτως εδώ και 10.000 χρόνια. Δυστυχώς για τους αρχαιολόγους και τους Κούρδους, η πόλη βρίσκεται στο τουρκικό στόχαστρο καθώς τους τελευταίους αιώνες κατοικείται κυρίως από Κούρδους. Ο Ερντογάν παίζει άλλα παιχνίδια στην περιοχή. Ενώ παραπονιέται για την πίεση που δημιουργεί στην Τουρκία η προσφυγική κρίση της Συρίας, την ίδια ώρα προσφέρει στους Σύριους Σουνίτες υπηκοότητα αν εγκατασταθούν σε παραδοσιακά αλεβίτικα χωριά στην Χατάι ή σε κουρδικές πόλεις στην νοτιοανατολική Ανατολία. Στην πράξη, η αλλαγή των δημογραφικών δεδομένων καθώς και η άρνηση και η διαγραφή της ιστορίας έχουν καταστεί γνώμονες δράσης στην Τουρκία του Ερντογάν.

Τι σημαίνει αυτό για τους Αμερικανούς νομοθέτες; Είναι καλός και σημαντικός ο διάλογος σχετικά με τη γενοκτονία των Αρμενίων, αλλά είναι εξίσου σημαντικό τα φιλοτουρκικά μέλη του Κογκρέσου που παρέχουν κάλυψη στην Τουρκία να κατανοήσουν σε τι ακριβώς παρέχουν κάλυψη. Το μοτίβο της διεξαγόμενης σήμερα ενθοκάθαρσης των Κούρδων και των Χριστιανών της Συρίας από την Τουρκία είναι σαφές και η Τουρκία σήμερα απειλεί ότι τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.

Αυτό που χρειάζεται είναι να αναγνωρίσουμε τις δράσεις της Τουρκίας και τις ευθύνες της για την καταστροφή μνημείων ελληνικής, κουρδικής και χριστιανικής κληρονομιάς. Στην περίπτωση της Κύπρου, είναι ώρα να αναγνωρίσουμε ότι οποιοσδήποτε συμβιβασμός αναγνωρίσει ομοσπονδιακό ρόλο για την τουρκοκυπριακή κυβέρνηση θα νομιμοποιήσει ουσιαστικά την εθνοκάθαρση που αυτή διέπραξε και συνεχίζει να διαπράττει. Σε ό,τι αφορά τη Συρία, ήδη εδώ και καιρό θα έπρεπε να κατανοήσουμε ότι κίνητρο του Ερντογάν δεν είναι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, αλλά ο ρατσισμός και το θρησκευτικό μίσος. Συνεπώς είναι κομβικό να αναγνωρίσουμε ότι ο Ερντογάν δεν να θεωρείται από εμάς εταίρος, αλλά ένας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς του 21ου αιώνα.


--

Ο Michael Rubin είναι πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, με κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα τη Μέση Ανατολή, την Τουρκία, το Ιράν και τη διπλωματία.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 13 Δεκεμβρίου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute (ΑΕΙ) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.