Η δημοκρατία, η ελευθερία και η νομιμότητα εξαρτώνται από τη διαρκή μας επαγρύπνηση

Η δημοκρατία, η ελευθερία και η νομιμότητα εξαρτώνται από τη διαρκή μας επαγρύπνηση

Των Tom Palmer και Casey Pifer

Όλοι μας πήραμε πρόσφατα ένα μάθημα ως προς τη σημασία της νομοκρατίας και το πόσο ευάλωτοι έναντι των έκνομων επιθέσεων είναι οι πολιτικοί θεσμοί του περιορισμένου, δημοκρατικού κράτους που διασφαλίζουν την ελευθερία μας. Οι συγκλονιστικές και έκνομες ενέργειες που έλαβαν χώρα στην πόλη της Ουάσιγκτον αποτέλεσαν για πολλούς μια κλήση αφύπνισης. Μας υπενθύμισαν επίσης ότι κανένα έθνος δεν εξαιρείται από τους πειρασμούς της εξουσίας ή από τους κινδύνους της βίας του όχλου και του λαϊκισμού. 

Στο Atlas Network παραμένουμε αμετακίνητοι ως προς την υποστήριξή μας στη νομοκρατία και τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Αυτός είναι ο πυρήνας της αποστολής μας. Το να είναι κανείς “εναντίον της κυβέρνησης” δεν ταυτίζεται με το να είναι “υπέρ της ελευθερίας”.

Αντιτιθέμεθα λοιπόν στην επηρμένη, απεριόριστη εξουσία και υπερασπιζόμαστε το περιορισμένο κράτος - το κράτος που περιορίζεται στις θεμελιώδεις λειτουργίες που καθιστούν την ελευθερία εφικτή.

Ο ιδρυτής του Atlas Network, Sir Anthony Fisher, πολέμησε εναντίον του εθνικοσοσιαλισμού και του φασισμού κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δημιούργησε το δίκτυό μας για να διασφαλίσει ότι ο φρικτός πόλεμος από τον οποίο ο ίδιος είχε επιβιώσει, και που πήρε τη ζωή του αδερφού του, δεν θα επαναληφθεί, και ότι οι μέλλουσες γενιές θα γλιτώσουν από τη φρίκη της αχαλίνωτης κρατικής εξουσίας και της βίας.

O Άντονι Φίσερ επεδίωξε να διασφαλίσει την ελευθερία μέσω της δημοκρατικής διακυβέρνησης που περιορίζεται από τη νομοκρατία. Η ισχύς της ανάλυσης του Φρίντριχ Χάγιεκ το 1944 περί της εξουσίας, του πολέμου, του κρατισμού, της ανομίας και της υποτέλειας ώθησαν τον Άντονι Φίσερ να ιδρύσει το Institute of Economic Affairs στο Ηνωμένο Βασίλειο, να ενθαρρύνει την ίδρυση άλλων οργανισμών ανά τον κόσμο, και στη συνέχεια να ιδρύσει το Atlas Network. Αυτές οι ιδέες είναι το ίδιο επίκαιρες σήμερα όσο ήταν και το 1944.

Η φιλελεύθερη δημοκρατία με “σαφώς περιορισμένες εξουσίες” είναι το πλαίσιο εντός του οποίου διασφαλίζουμε την ελευθερία μας, και ως τέτοιο, αποτελεί θεμελιώδη δέσμευση του δικτύου μας. (Αξίζει να διαβάσει κανείς ξανά τον Δρόμο Προς τη Δουλεία, καθώς η επικαιρότητά του ξεπερνά τις συγκεκριμένες διαμάχες της εποχής του).

Ο Δημοσθένης τον 4ο αιώνα π.Χ. διακήρυξε τη σημασία των άρρητων κανόνων που καθιστούν εφικτή την ελευθερία απευθυνόμενος στους Αθηναίους δικαστές:

“Την στιγμή που θα τελειώσει η συνεδρίαση αυτού του δικαστηρίου, καθένας από σας θα περπατήσει προς το σπίτι του, άλλος πιο γρήγορα κι άλλος πιο αργά, χωρίς άγχος, χωρίς να κοιτάτε πίσω από την πλάτη σας, χωρίς να φοβάστε αν θα συναντήσετε τυχαία κάποιον φίλο ή εχθρό, κάποιον μεγαλόσωμο ή μικρόσωμο, δυνατό ή αδύναμο άνδρα, ή οτιδήποτε άλλο.

Και γιατί αυτό; Γιατί κατά βάθος γνωρίζετε, και είστε βέβαιοι, και έχετε μάθει να εμπιστεύεστε την πολιτεία, ότι κανείς δεν θα σας αρπάξει, δεν θα σας προσβάλει ή θα σας χτυπήσει. Αυτό οφείλεται στην ισχύ των νόμων.

Και ποια είναι η ισχύ των νόμων; Αν κάποιος από σας αδικηθεί και βάλει τις φωνές, μήπως οι νόμοι θα τρέξουν να τον προστέξουν και να τον βοηθήσουν; Όχι: οι νόμοι δεν είναι παρά γραπτά κείμενα, ανίκανα για κάτι τέτοιο.

Πού λοιπόν έγκειται η ισχύς τους; Σε σας τους ίδιους, αρκεί να τους υποστηρίζετε και να τους κάνετε πανίσχυρους ώστε να βοηθούν όποιον τους χρειάζεται. Οι νόμοι λοιπόν γίνονται ισχυροί μέσα από σας, και εσείς μέσα από τους νόμους”.

Υπάρχουν διδάγματα σε όσα βιώσαμε. Μαθαίνουμε από την εμπειρία και μελετάμε τα μαθήματα της ιστορίας για να προσανατολιστούμε στην πορεία μας προς το μέλλον και για να διασφαλίσουμε για όλους, σε έναν κόσμο επισφάλειας και αβεβαιότητας, την ελευθερία, την ειρήνη και την ευημερία υπό δημοκρατική διακυβέρνηση που περιορίζεται από τη νομοκρατία. Αυτή η νομοκρατία συντηρείται από άγραφους κανόνες.

Αυτούς τους άγραφους κανόνες της ελευθερίας και της δημοκρατικής διακυβέρνησης οφείλουμε να τους συντηρούμε, να τους τρέφουμε, να τους μεταδίδουμε και να τους υπερασπιζόμαστε. Οι θεσμοί που διασφαλίζουν την ελευθερία μας εύκολα διαλύονται και πολύ, πολύ δύσκολα οικοδομούνται εκ νέου. Κανείς δεν θα πρέπει να είναι ξανά τόσο αφελής ώστε να πιστέψει ότι “αυτό δεν μπορεί να συμβεί εδώ” αφού το απαγορεύουν οι γραπτοί νόμοι.

Η δημοκρατία, η ελευθερία και η νομιμότητα βασίζονται σε άγραφους κανόνες, ανάμεσα στους οποίους και τον κανόνα της διαρκούς επαγρύπνησης - πάντα, παντού, και για πάντα. Οι νόμοι γίνονται ισχυροί μέσα από μας, και εμείς γινόμαστε ισχυροί μέσα από τους νόμους.

--

Ο Tom Palmer είναι εκτελεστικός αντιπρόεδρος υπεύθυνος διεθνών προγραμμάτων και επικεφαλής της έδρας George M. Yeager για την προαγωγή της ελευθερίας στο Atlas Network. Η Casey Pifer είναι διευθύντρια θεσμικών σχέσεων στο Atlas Network.

Η ανοιχτή επιστολή δημοσιεύθηκε ως άρθρο στα αγγλικά στις 12 Ιανουαρίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.