ΥΦΕΣΗ

Η μεταποιητική δραστηριότητα επιβραδύνεται από την Ασία έως την Ευρώπη καθώς οι περιορισμοί για την COVID-19 στην Κίνα και η εισβολή στην Ουκρανία διαταράσσουν τις εφοδιαστικές αλυσίδες, ενώ ο αυξανόμενος κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ θέτει νέα απειλή για την παγκόσμια οικονομία.

Γεμάτη από «χρησμούς» που θέλουν τα χειρότερα να έρχονται πολύ πιο γρήγορα και επιθετικά, είναι η τρέχουσα εβδομάδα, καθώς όλα δείχνουν ότι ο πλανήτης πρέπει να μάθει να ζει για καιρό με συνεχείς ανατιμήσεις και ακρίβεια, ενώ σύντομα εκτιμάται ότι θα παγιωθεί και η οικονομική στασιμότητα. Την ίδια ώρα, τα… φαντάσματα της ύφεσης και του στασιμοπληθωρισμού προμηνύουν ένα χρηματιστηριακό χειμώνα που θα διαρκέσει έως και 5 χρόνια.

Η ακρίβεια είναι εδώ και ροκανίζει τα διαθέσιμα εισοδήματα και αυτό δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς. Από τα καύσιμα μέχρι το λεγόμενο καλάθι της νοικοκυράς, οι ανατιμήσεις είναι σχεδόν καθημερινές, τις νιώθουν όλοι οι πολίτες στην τσέπη τους και προκαλούν οικονομικό ντόμινο. Ενώ όμως πληθαίνουν οι προειδοποιήσεις για ύφεση στην Ευρώπη, η Ελλάδα έχει δύο άσους στο μανίκι της που την κάνουν να ξεχωρίζει το 2022, ξεπερνώντας παραδοσιακά μεγαθήρια όπως η Γερμανία και η Γαλλία.

Αντιμέτωπη με την απειλή της ύφεσης βρίσκεται η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης καθώς ο ήδη υψηλός πληθωρισμός και ο κίνδυνος διακοπής των παραδόσεων ρωσικού φυσικού αερίου, δημιουργούν ένα τοξικό κοκτέιλ για την οικονομία. Ήδη η BDI αναθεώρησε επί τα χείρω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας το 2022, εκτιμώντας πως το γερμανικό ΑΕΠ θα «τρέξει» με ρυθμό 1,5% στο σύνολο του 2022.

Συντονισμένες ή όχι πριν από τη σύνοδο του G7 αργότερα αυτόν τον μήνα, οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες επιταχύνουν τις αυξήσεις επιτοκίων, ενώ παράλληλα αποστραγγίζουν την τεράστια λίμνη ρευστότητας που στριφογυρίζει στις αγορές, ενισχύοντας τα νομίσματά τους για να συγκρατήσουν τον εισαγόμενο πληθωρισμό. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς σκληροπυρηνικός μονεταριστής για να αντιληφθεί ότι το μέγεθος της επιχείρησης αυτής θα επηρεάσει τις αγορές ομολόγων και μετοχών το επόμενο διάστημα.

Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε σήμερα ότι δεν είναι «αναπόφευκτη» η ύφεση στη χώρα, λίγες ημέρες αφότου η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα αύξησε τα διατραπεζικά επιτόκια. Όταν ρωτήθηκε για τους δασμούς που επέβαλε η προηγούμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στα κινεζικά προϊόντα, η υπουργός είπε ότι κάποιοι από αυτούς δεν εξυπηρετούν «κανέναν στρατηγικό σκοπό» και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τους επανεξετάζει, ως έναν τρόπο για να μειωθεί ο πληθωρισμός.

Ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι η ύφεση «δεν είναι αναπόφευκτη» και εμφανίστηκε πεπεισμένος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο αποσπάσματα της συνέντευξης που παραχώρησε ο αμερικανός πρόεδρος στο Associated Press.

Ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Μαξίμ Ρεσέτνικοφ δήλωσε σήμερα ότι το τρέχον οικονομικό έτος η ύφεση στη Ρωσία θα είναι σημαντικά λιγότερο βαθιά σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις. «Μπορούμε να πούμε ότι ο πληθωρισμός (στη Ρωσία) θα πρέπει σαφώς να είναι πιο χαμηλός από τις εκτιμήσεις», δήλωσε ο Ρεσέτνικοφ.

Η οικονομία της Γαλλίας θα αποφύγει την περαιτέρω ύφεση κατά το τρέχον τρίμηνο μετά τη συρρίκνωση τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, ανακοίνωσε την Τρίτη η κεντρική τράπεζα της χώρας. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα έχει ανάπτυξη περίπου 0,25% το τρέχον τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, όταν συρρικνώθηκε κατά 0,2%, δήλωσε η Τράπεζα της Γαλλίας, αναθεωρώντας οριακά την εκτίμηση του δεύτερου τριμήνου από 0,2% τον περασμένο μήνα.

Ανάπτυξη μόλις 0,9% σε ετήσια βάση για το ΑΕΠ των ΗΠΑ αποτυπώνει ο δείκτης GDPNow της Atlanta Fed, σημάδι ότι η αμερικανική οικονομία ξεμένει από καύσιμα για να μην διολισθήσει σε ύφεση. Τα στοιχεία της Τρίτης, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες εκδόσεις, οδήγησαν στην υποβάθμιση του μοντέλου που προέβλεπε ανάπτυξη 1,3% μέχρι την 1η Ιουνίου, σε 0,9%.

Η Παγκόσμια Τράπεζα αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες, στο 2,9% για το 2022, από 5,7% το 2021, προειδοποιώντας ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει διευρύνει τη ζημιά από την πανδημία της Covid-19, και πολλές χώρες αντιμετωπίζουν τώρα κίνδυνο ύφεσης αλλά και στασιμοπληθωρισμού.

Μετά από μια από τις χειρότερες χρηματιστηριακές εκκινήσεις εδώ και δεκαετίες, φέτος η αγορά φαίνεται να έχει προσδεθεί για επερχόμενη καταιγίδα. Μπορεί η καλοκαιρινή σεζόν να μετριάζει τις άμεσες πιέσεις στην ενέργεια, αλλά παραμένει η αβεβαιότητα με το τι θα γίνει στην Ευρώπη τον ερχόμενο χειμώνα αν σταματήσουν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Όλα θα εξαρτηθούν από το αν αποφύγουμε μια ύφεση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και από το αν η FED καταφέρει να συγκρατήσει τον πληθωρισμό, χωρίς να υπερφρενάρει την ανάπτυξη. Οι αγορές θα περιμένουν με τα νεύρα τεντωμένα.

Στην αρχή μιας θεμελιώδους αλλαγής βρίσκονται οι παγκόσμιες αγορές, μετά από μια περίοδο που χαρακτηρίστηκε από τα χαμηλά επιτόκια και το φτηνό εταιρικό χρέος, δήλωσε ο συμπρόεδρος της Morgan Stanley, Τεντ Πικ. Σύμφωνα με τον ίδιο είναι ο συνδυασμός της πανδημίας, του πολέμου, του πληθωρισμού, που σηματοδοτεί την αλλαγή «παραδείγματος» στις αγορές.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο επικεφαλής της Fed αποφάσισαν να συναντηθούν, ύστερα από πολύ καιρό. Δεν χρειάζεται να μας πουν ακριβώς τι συζήτησαν, το καταλαβαίνουμε μόνοι μας. Θα καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός χωρίς να προκληθεί ύφεση στην οικονομία; Αυτό απασχολεί και τις αγορές, οι οποίες ελπίζουν πως κάποια πρώτα σημάδια συγκράτησης του πληθωρισμού θα είναι αρκετά για να μαλακώσουν τις άγριες διαθέσεις του Πάουελ.

Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας ανέφερε ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και συγκεκριμένα ο αντίκτυπός του στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, αλλά και η διαθεσιμότητα των λιπασμάτων, μπορούν να προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση. Παράλληλα, σημείωσε ότι οι οικονομίες της Ουκρανίας και της Ρωσίας αναμένεται να συρρικνωθούν σημαντικά, ενώ η Ευρώπη, η Κίνα και οι ΗΠΑ βλέπουν βραδύτερη ανάπτυξη.

Σύμφωνα με αναλυτές της Goldman Sachs, ο κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ τα επόμενα δύο χρόνια έχει αυξηθεί κατά 35%. Επιπλέον, τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συνεχίζουν να ανησυχούν τις αγορές. Πόσο πραγματικός είναι όμως ο κίνδυνος μιας ύφεσης; Και ποια είναι η πραγματική έκταση του πληθωρισμού που βλέπουμε; Στα όρια εκκίνησης bear market o S&P, απαιτείται άμεσα ανοδική αντίδραση.

Οι προειδοποιήσεις από Πάουελ και Γέλεν για τη μεταβλητότητα στις αγορές και την πιθανότητα ύφεσης υποδεικνύουν ότι ο ορίζοντας είναι γεμάτος μαύρα σύννεφα για οικονομία και αγορές. Για τα τεχνολογικά μεγαθήρια η καταιγίδα έχει ήδη ξεκινήσει. Η Apple έχασε τα σκήπτρα της μεγαλύτερης σε αξία εταιρείας από την Saudi Aramco, ενώ Microsoft, Google και Amazon παραπαίουν. Η μεγάλη τους πτώση θα μπορούσε να παίξει το ρόλο ενός πρόδρομου δείκτη ύφεσης.

Μέσα στο τελευταίο τρίμηνο 7 στις 10 επιχειρήσεις στην Αμερική προχώρησαν σε αυξήσεις τιμών, ενώ 1 στις 2 δηλώνουν ότι ετοιμάζουν νέες ανατιμήσεις το επόμενο τρίμηνο. Από τη μικρότερη έως τη μεγαλύτερη, οι επιχειρήσεις πιστεύουν ότι τους παίρνει να συνεχίσουν τις αυξήσεις, που σημαίνει ότι η μείωση του πληθωρισμού στο 2% είναι… όνειρο απατηλό.

Ενώ η ύφεση στην Ευρώπη ξεκινά από την Ιταλία, στη Γερμανία οι βιομηχανίες περιγράφουν μία κατάσταση που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ ξανά. Μικρά και μεγάλα εργοστάσια στο Ντίσελντορφ και σε άλλες πόλεις δεν βρίσκουν ή δεν θέλουν να πληρώσουν τόσο υψηλές τιμές για τις πρώτες ύλες, τα μέταλλα και την ενέργεια που χρειάζονται. Ο πληθωρισμός στα προϊόντα που φεύγουν από τα εργοστάσια είναι το υψηλότερο επίπεδο από το 1949 και πολλοί είναι έτοιμοι θα διακόψουν την παραγωγή.

Oι πιθανότητες ύφεσης στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Κίνα αυξάνονται με τους επενδυτές να αποτυπώνουν τις ανησυχίες τους στους μεγάλους δείκτες μετοχών και ομολόγων. Το μήνυμα που έστειλε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον ότι οι πληρωμές ρωσικού αερίου σε ρούβλια συνιστούν παραβίαση των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και ότι δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές  επιτείνει τις ανησυχίες ίσως και λόγω της «ασάφειας» που διέκριναν διεθνείς αναλυτές. Πτώση για φυσικό αέριο. Διαγράμματα.