ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΛΙΡΑ

Σε μεγάλη αύξηση των επιτοκίων της προχώρησε η κεντρική τράπεζα της Τουρκία, επιχειρώντας να στείλει σήμα στις αγορές ότι η χώρα αλλάζει οικονομική πολιτική. Τα τουρκικά επιτόκια «εκτοξεύθηκαν» κατά 475 μονάδες βάσης από το 10,25% στο 15%, στη μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων της τελευταίας 2ετίας. Ανοδικό ράλι της λίρας άνω του 1,8%.

Η διαφαινόμενη επικράτηση του Τζο Μπάιντεν στις αμερικανικές εκλογές οδηγεί την τουρκική λίρα σε νέα βουτιά. Η ισοτιμία του τουρκικού εθνικού νομίσματος βρίσκεται πλέον μια ανάσα από τις 8,6 λίρες έναντι του δολαρίου. Οι αναλυτές προεξοφλούν σημαντική αλλαγή στάσης του νέου προέδρου των ΗΠΑ απέναντι στον Ερντογάν.

Στα επίπεδα των 9 λιρών ανά δολάριο θα διαμορφωθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες η ισοτιμία για το τουρκικό νόμισμα, βλέπει η Commerzbank. Σύμφωνα με τον αναλυτή της τράπεζας, Tatha Ghose, “δεν υπάρχει κανένας λόγος η ιστοτιμία του τουρκικού νομίσματος να μην υπερβεί ένα επίπεδο όπως τις 9 λίρες ανά δολάριο τις επόμενες εβδομάδες”.

Μαζικό σφυροκόπημα δέχονται τουρκική λίρα και τουρκικές μετοχές στις συναλλαγές της Δευτέρας καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκαλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβάλουν κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος με το αμερικανικό έσπασε για πρώτη φορά στην ιστορία το ψυχολογικό όριο των 8 λιρών/δολάριο με την αβεβαιότητα να εκτινάσσεται στα ύψη.

Ένα νόμισμα που στις αρχές του 21ου αιώνα ήταν κοντά στην πλήρη ισοτιμία με το δολάριο έχει φτάσει να χάνει πάνω από το 80% της αξίας του. Υποχωρεί τους τελευταίους πέντε μήνες και 9 διαδοχικές εβδομάδες και πολλά θα κριθούν από τις επιλογές του Ερντογάν σε γεωπολιτικό επίπεδο λίγες ημέρες πριν τις αμερικανικές εκλογές. Όλο και πιο ορατός ο κίνδυνος κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εκτιμούν αναλυτές.

Αντίρροπες δυνάμεις συγκρούονται στην αγορά συναλλάγματος με επίκεντρο την ισοτιμία της τουρκικής λίρας με το δολάριο, μετά τη χθεσινή απόφαση-σοκ της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, κάτω από το επίπεδο του πληθωρισμού.

Μία πολύ επικίνδυνη βουτιά σημείωσε στις συναλλαγές της Πέμπτης η τουρκική λίρα καθώς η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (CBRT) απογοήτευσε τις αγορές διατηρώντας αμετάβλητα τα επιτόκια. Το τουρκικό νόμισμα έφτασε να χάνει έως και 2,5% έναντι του δολαρίου και διολίσθησε στις 7,9788 λίρες/δολάριο σε διάστημα λίγων λεπτών.

Η τουρκική λίρα υποχωρεί από το πρωί με την ισοτιμία της έναντι του δολαρίου να αγγίζει το 7,9582, που αποτελεί νέο ιστορικό χαμηλό, καθώς ο γεωπολιτικός κίνδυνος με τις ενέργειες της Άγκυρας αυξάνει τις πωλήσεις του τουρκικού νομίσματος.

Την ώρα που η τουρκική λίρα δείχνει έτοιμη να σπάσει το ψυχολογικό όριο των 8 λιρών/δολάριο και η οικονομία της Τουρκίας περνάει μία πολύ σοβαρή κρίση που γονατίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ειδικοί εκτιμούν ότι ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να πάει σε πρόωρες εκλογές. Διότι η προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι ο μοναδικός τρόπος βάσει του τουρκικού συντάγματος που ένας πρόεδρος επιτρέπεται να εκλεγεί για τρίτη διαδοχική θητεία.

Πρόσω ολοταχώς για το επίπεδο των 8 λιρών ανά δολάριο κινείται η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος έναντι του αμερικανικού καθώς επιδεινώνεται το κλίμα στις σχέσεις της Τουρκίας με ΗΠΑ και ΕΕ, μετά την απόφαση Ερντογάν να προχωρήσει σε δοκιμαστικές βολές των S-400 και να ανοίξει τα Βαρώσια στην Αμμόχωστο.

Λίγο κράτησε - για ακόμη μία φορά - η αποκλιμάκωση των πιέσεων που δέχεται η τουρκική λίρα στην αγορά συναλλάγματος καθώς οι κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη γεωπολιτική σκακιέρα προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Στις συναλλαγές της Τετάρτης το τουρκικό νόμισμα καταγράφει πτώση άνω του 0,8% και κινείται μια ανάσα από τις 7,86 λίρες/δολάριο. Νωρίτερα η ισοτιμία με το αμερικανικό νόμισμα είχε φτάσει στις 7,8685 λίρες/δολάριο, δηλαδή σε νέο ιστορικό χαμηλό.

Σημάδια ανάκαμψης έδειξε σήμερα η τουρκική λίρα μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι μειώνει τη φορολόγηση σε προθεσμιακές καταθέσεις σε εγχώριο νόμισμα.

Σε νέο χαμηλό επίπεδο - ρεκόρ υποχώρησε σήμερα η τουρκική λίρα, συνεχίζοντας μία σειρά τέτοιων ρεκόρ, εν μέσω ανησυχιών για αρνητικές αποδόσεις λόγω του υψηλού πληθωρισμού και για τα μειωμένα συναλλαγματικά διαθέσιμα της κεντρικής τράπεζας. Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος είxε φτάσει μέχρι και τις 7,69 λίρες ανά δολάριο.

Η κλεψύδρα αδειάζει για την τουρκική οικονομία και πολύ σύντομα ο Ερντογάν θα κληθεί να λάβει τολμηρές αποφάσεις, αν θέλει να αποφύγει ένα επεισόδιο αθέτησης πληρωμών που θα διώξει και τους τελευταίους επενδυτές από τη χώρα. Γιατί η Moody's χαρακτήρισε «απρόθυμο» ή «ανίκανο» τον Τούρκο πρόεδρο να αντιμετωπίσει την κρίση, τονίζοντας ότι οι εντάσεις με την Ελλάδα θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις αρνητικές εξελίξεις.

Την απόλυτη κυριαρχία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ό,τι αφορά την κατάρτιση της νομισματικής πολιτικής στην Τουρκία, βλέπουν οι επενδυτές και ρίχνουν την τουρκική λίρα στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών έναντι του δολαρίου και του ευρώ, προεξοφλώντας παράλληλα την απραξία της κεντρικής τράπεζας της χώρας σε ό,τι αφορά την αύξηση των επιτοκίων την ερχόμενη Πέμπτη.

Ένα βασικό όπλο έχει το τουρκικό καθεστώς. Να «μπολιάζει» την κοινή γνώμη με τεράστιες δόσεις εθνικιστικού οίστρου. Και μια κοινωνία που φτωχοποιείται γίνεται πιο επιρρεπής σε αφορμές, ικανές να της αποπροσανατολίσουν την προσοχή. Σήμερα ένα βαρέλι πετρελαίου κοστίζει στην Τουρκία 200% περισσότερο σε σχέση με το 2010, παρά την κατάρρευση της τιμής του λόγω της πανδημίας.

Επιπρόσθετα μέτρα για τη στήριξη της τουρκικής λίρας πρέπει να λάβει η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αν θέλει να σταματήσει την κατρακύλα του τουρκικού νομίσματος, σύμφωνα με όσα εκτιμά η ολλανδική τράπεζα ABN Amro, την ώρα που σήμερα το τουρκικό νόμισμα καταγράφει νέο ιστορικό χαμηλό στις 7,48 λίρες έναντι του δολαρίου.

Στις 7,4660 λίρες ανά δολάριο και στις 8,8353 λίρες ανά ευρώ διαμορφώνεται σήμερα το τουρκικό νόμισμα καταγράφοντας νέα ιστορικά χαμηλά καθώς η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (CBRT) επιβραδύνει τον ρυθμό της νομισματικής σύσφιξης, ήτοι των μέτρων που εφαρμόζονται για να περιοριστεί η κατρακύλα της τουρκικής λίρας.

Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζεται η υποχώρηση της τουρκικής λίρας που κατέγραψε χθες νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου και του ευρώ. Εφτασε κάποια στιγμή να υποχωρεί στις 7,45 λίρες ανά δολάριο και στις 8,7976 λίρες ανά ευρώ έναντι του ευρώ.

Κοντά στο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου βρέθηκε και πάλι σήμερα η τουρκική λίρα καθώς τα στοιχεία έδειξαν πως η οικονομία της Τουρκίας συρρικνώθηκε κατά 9,9%, σε ετήσια βάση το το β΄ τρίμηνο του 2020, ποσοστό που αποτελεί τη μεγαλύτερη ύφεση των δέκα τελευταίων ετών.