ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

Για περίπου 40 χρόνια, η παγκόσμια οικονομία είχε καταφέρει να λειτουργεί σε περιβάλλον πτωτικού ή χαμηλού πληθωρισμού, όμως τους τελευταίους 15 μήνες και κυρίως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τα πράγματα κινδυνεύουν να ξεφύγουν από κάθε έλεγχο και η ακρίβεια είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα νοικοκυριά. Οι συνέπειες για την ανάπτυξη των οικονομιών και τη σταθερότητα των κοινωνιών είναι δραματικές. Το ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει αυτή η περίοδος και πως θα είναι η ζωή μας μέχρι να βελτιωθούν οι συνθήκες…

Θα μπορούσε άραγε η κατάργηση ή αναστολή κάποιων δασμών που είχε επιβάλλει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στα κινεζικά προϊόντα να δώσει τέτοια ώθηση στην οικονομία, ώστε να απορροφήσει πλήρως τους κραδασμούς από τον πληθωρισμό, την παράλυση των εφοδιαστικών αλυσίδων και τις πιέσεις από τις αυξήσεις των επιτοκίων; Τι συμβαίνει με τις «πάσες» δηλώσεων μεταξύ ΗΠΑ και Πεκίνου όσον αφορά την Ταϊβάν, γιατί η Λαγκάρντ κατεβαίνει νωρίτερα στο γήπεδο και γιατί πολλοί αναλυτές «κουρεύουν» τις εκτιμήσεις τους για τις τιμές –στόχους;

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πιθανό να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου και θα μπορούσε να το αυξήσει περαιτέρω εάν ο πληθωρισμός σταθεροποιηθεί στο 2%, δήλωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ, σύμφωνα με το Reuters. «Εάν δούμε τον πληθωρισμό να σταθεροποιείται στο 2% μεσοπρόθεσμα, θα είναι σκόπιμη μια προοδευτική περαιτέρω ομαλοποίηση των επιτοκίων προς το ουδέτερο επιτόκιο», πρόσθεσε η Λαγκάρντ.

Μπορεί ο πληθωρισμός να προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία πυροδοτώντας την απώλεια αγοραστικής δύναμης όμως, για την αγορά ακινήτων λειτουργεί, σε μεγάλο βαθμό, ευεργετικά. Κι αυτό επειδή, σε περιόδους υψηλού και μακροχρόνιου πληθωρισμού, οι αποταμιευτές τείνουν να επιλέγουν τις επενδύσεις σε real estate με στόχο να προστατεύσουν τη ρευστότητά τους. Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι.

Ο καταιγισμός των αρνητικών νέων και ο φόβος για μια παγκόσμια σύρραξη Ανατολής και Δύσης οδηγούν τους επενδυτές ανά τον πλανήτη. Η κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς από πλευράς ψυχολογίας, κοινωνιολογίας και ανθρωπολογίας κρίνεται πλέον απαραίτητη, καθώς επηρεάζει τις επενδυτικές, επιχειρηματικές και πολιτικές αποφάσεις του ατόμου, των επιχειρήσεων και κατ' επέκταση ολόκληρης την οικονομίας.

Σύμφωνα με αναλυτές της Goldman Sachs, ο κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ τα επόμενα δύο χρόνια έχει αυξηθεί κατά 35%. Επιπλέον, τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συνεχίζουν να ανησυχούν τις αγορές. Πόσο πραγματικός είναι όμως ο κίνδυνος μιας ύφεσης; Και ποια είναι η πραγματική έκταση του πληθωρισμού που βλέπουμε; Στα όρια εκκίνησης bear market o S&P, απαιτείται άμεσα ανοδική αντίδραση.

Για ένα πράγμα μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε: Τα πράγματα θα γίνουν κάποτε καλύτερα, αλλά στο μεταξύ θα έχουν γίνει πολύ χειρότερα απ' ότι είναι σήμερα! Εκτός κι αν σταματήσει ο πόλεμος για κάποιον λόγο που δεν τον αντιλαμβανόμαστε αυτή τη στιγμή. Η πλάστιγγα, πάντως, γέρνει υπέρ της επιδείνωσης της κατάστασης. Αν αυτό επαληθευτεί, η καταστροφή στις αγορές θα είναι άνευ προηγουμένου. Γεγονός που θα προκαλέσει και μεγάλο θέμα πολιτικής διαχείρισης της κρίσης.

Θετικό πρόσημο για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη φέτος και το 2023 διατηρούν οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν, ωστόσο σε επίπεδο χαμηλότερο σε σχέση με τις χειμερινές προβλέψεις πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Με το βασικό σενάριο, το ΑΕΠ στην περιοχή προβλέπεται να αυξηθεί φέτος 2,7% και το επόμενο έτος 2,3% έναντι αύξησης 4% και 2,8%, αντίστοιχα.

Με συμπίεση του περιθωρίου κέρδους, προσφορές, hedging σε μη ευαλλοίωτα είδη, καθώς και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label) προσπαθούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ να τιθασεύσουν τις τιμές στα ράφια, ώστε ο αντίκτυπος των ανατιμήσεων και του πληθωρισμού για τους καταναλωτές να είναι ο ελάχιστος δυνατός. Ήδη, οι περισσότερες αλυσίδες έχουν προχωρήσει εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα στις πρακτικές αυτές προκειμένου να «κρατήσουν» τους καταναλωτές στα καταστήματα.

Την Πέμπτη 9 Ιουνίου τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ θα συνεδριάσουν στην Ολλανδία, σε μία συνάντηση που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς ο πληθωρισμός καλπάζει και η Κρ. Λαγκάρντ δέχεται πιέσεις να αναλάβει δράση. Οι αποφάσεις για την αύξηση των επιτοκίων και τον τερματισμό του QE θα ληφθούν στη… φωλιά των γερακιών, αφού ο Ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης, θεωρείται το πιο σκληροπυρηνικό μέλος των στελεχών της ΕΚΤ που τάσσονται υπέρ της ταχύτερης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.

Την πιθανότητα να υπάρχουν κερδισμένες επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους παρά τον μεγάλο πληθωρισμό, εξετάζει έρευνα της Τράπεζας Πειραιώς για την επίπτωση των τιμών ενέργειας και διατροφής στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η τράπεζα επισημαίνει ότι και κατά την περίοδο του 2008, οι τιμές της ενέργειας εκτινάχθηκαν αλλά πολλές επιχειρήσεις διατήρησαν την κερδοφορία τους, καθώς ήταν σε θέση να υπερασπίσουν τα περιθώρια κερδών τους ή να μετακυλήσουν το κόστος στους καταναλωτές και να μην έχουν απώλειες.

Αν μέχρι σήμερα είχαμε να ανησυχούμε για τις πολύ υψηλές τιμές των καυσίμων αλλά και τη μετακύλιση του ενεργειακού κόστους στα τρόφιμα, το επόμενο χρονικό διάστημα οι «πονοκέφαλοι» θα αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται. Πλέον στην αγορά έχει κυριαρχήσει η αντίληψη ότι «όλα πάνε πάνω» κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές πολύ δύσκολα θα υποχωρήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Μπορεί ο πληθωρισμός να πέσει κάτω από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η ΕΚΤ και η οικονομία να επανέλθει σε μία σχετική κανονικότητα μετά από αλλεπάλληλες κρίσεις; Ναι, είναι η απάντηση που δίνουν αναλυτές της Oxford Economics, προειδοποιώντας, ωστόσο, ότι καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής πόσω μάλλον όταν γίνεται υπό τις παρούσες πρωτοφανείς συνθήκες.

Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης στα 70 έτη εισηγούνται οικονομολόγοι, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού οι οποίες σχετίζονται με την αγορά εργασίας. Όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι αναλογούν σε όλο και λιγότερους εργαζόμενους, σημειώνει ο οικονομικός ερευνητής Γκούντερ Σναμπλ στην BILD και προτείνει - για να μετριαστεί η αύξηση των τιμών - να συνδεθεί η εργασία με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής.

Τα στοιχεία Απριλίου θα επιβεβαιώσουν ότι τα στελέχη της ΕΚΤ θα επιδιώξουν να αρχίσουν πολύ σύντομα τις αυξήσεις επιτοκίων. Αυτό αναφέρει σε έκθεσή της σήμερα Τετάρτη η Capital Economics, εκτιμώντας ότι η αύξηση των επιτοκίων τον ερχόμενο Ιούλιο είναι σχεδόν βέβαιη, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι πιθανότητες να δούμε μία αύξηση μεγαλύτερη των 25 μονάδων βάσης (ή 0,25%).

Το ποσοστό ανεργίας στη Βρετανία υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1974 τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, αλλά ο αυξανόμενος πληθωρισμός οδήγησε στη μεγαλύτερη ετήσια πτώση των πραγματικών αποδοχών εξαιρουμένων των μπόνους από το 2013, έδειξαν επίσημα στοιχεία την Τρίτη.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιο είναι το απαραίτητο επίπεδο πληθωρισμού ώστε να διατηρηθούν ψηλά οι αγορές; Γιατί η αγορά των ομολόγων γράφει τις χειρότερες αποδόσεις από το 1980; Μέχρι ποιο σημείο θα μπορούσε να «ξεχειλώσει» η πτώση στην αγορά των ομολόγων και γιατί οι παθητική διαχείριση κινδυνεύει να καταστεί «ξεπερασμένη μόδα;» Τι είναι ακριβώς τα ομόλογα TIPS και γιατί θα ακούμε ολοένα και περισσότερο συχνά για αυτά στο μέλλον; Ο πληθωρισμός έχει ήδη ξεκινήσει τις βαθύτερες εκείνες διεργασίες που οδηγούν σε ανατιμολόγηση όλων των περουσιακών στοιχείων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι μείωσε τις προβλέψεις της για την οικονομική ανάπτυξη για την ευρωζώνη το 2022 κατά 1,3 μονάδες στο 2,7% και αύξησε τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό κατά 3,5 μονάδες στο 6,1%, λόγω της σύρραξης και των οικονομικών της επιπλοκών.

Μήνας πολέμου αλλά και πληθωρισμού που είχε η χώρα να συναντήσει εδώ και 28 χρόνια ο Απρίλιος κάτι που σημαίνει ότι η σημερινή ανακοίνωση των στοιχείων εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο τετράμηνο –την ίδια ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα γνωστοποιεί τις επικαιροποιημένες της προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας- αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Η Κροατία σκοπεύει να γίνει το 20ό μέλος της ευρωζώνης σε περίπου ενάμιση χρόνο, αφού το κοινοβούλιο της χώρας ενέκρινε σήμερα το νομοσχέδιο για την εισαγωγή του κοινού νομίσματος από την 1η Ιανουαρίου 2023, μετέδωσε το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Hina.