ΑΕΠ

Οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν δικαιολογημένα έχουν αναθεωρηθεί επί τα χείρω σε σύγκριση με τις χειμερινές προβλέψεις, καθώς στο μεσοδιάστημα ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία και η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις του και τον υψηλότερο πληθωρισμό των τελευταίων δεκαετιών. Για την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις της Κομισιόν, αν και συνοδεύονται από αρκετή - έως υπερβολική - δόση αβεβαιότητας, κρύβουν ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Ο τουρισμός δεν μπορεί να νικήσει τον πληθωρισμό, δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο όλων των νοικοκυριών και επιχειρήσεων της χώρας. Μπορεί όμως να αποτρέψει την ύφεση και να δώσει στην Ελλάδα την ευκαιρία να ξεκινήσει το επίσης πολύ δύσκολο 2023 από καλύτερη θέση. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καλύτερους όρους βιωσιμότητας του χρέους, ζητήματα κρίσιμα για το πως θα κινηθεί η πραγματική οικονομία τα επόμενα χρόνια. Η αισιοδοξία για τα τουριστικά έσοδα και οι προκλήσεις.

Η ουκρανική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 45% φέτος, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της χώρα Σέρχι Μαρτσένκο, προσθέτοντας ότι η κυβέρνησή του δεσμεύεται στην πλήρη εξυπηρέτηση του χρέους της.

Ο Απρίλιος ήταν ένας αρνητικός μήνας για τις αγορές συνολικά, με ακόμα χειρότερη απόδοση για τις αγορές κρυπτονομισμάτων. Ο S&P υποχώρησε σχεδόν κατά 9% και ο NASDAQ κατά περίπου 13%, καθιστώντας τον Απρίλιο του 2022 τον χειρότερο μήνα για τις αγορές από τον Οκτώβριο του 2008. Το BTC υποχώρησε κατά 18% την ίδια περίοδο. Αυτό που θα εξετάσουμε, είναι εάν ο Μάιος μπορεί να είναι διαφορετικός από το συνηθισμένο στις αγορές «Sell in May and go away».

Ενώ η ύφεση στην Ευρώπη ξεκινά από την Ιταλία, στη Γερμανία οι βιομηχανίες περιγράφουν μία κατάσταση που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ ξανά. Μικρά και μεγάλα εργοστάσια στο Ντίσελντορφ και σε άλλες πόλεις δεν βρίσκουν ή δεν θέλουν να πληρώσουν τόσο υψηλές τιμές για τις πρώτες ύλες, τα μέταλλα και την ενέργεια που χρειάζονται. Ο πληθωρισμός στα προϊόντα που φεύγουν από τα εργοστάσια είναι το υψηλότερο επίπεδο από το 1949 και πολλοί είναι έτοιμοι θα διακόψουν την παραγωγή.

Η αύξηση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης στο πρώτο τρίμηνο του 2022 ήταν χαμηλότερη από το αναμενόμενο, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έπληξε την οικονομική δραστηριότητα. Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat, το ΑΕΠ αυξήθηκε 0,2% σε τριμηνιαία βάση και 5% σε ετήσια βάση από 4,7% στο προηγούμενο τρίμηνο. Οικονομολόγοι που είχαν ερωτηθεί από το Reuters ανέμεναν τριμηνιαία αύξηση 0,3%.

Το δυναμισμό της αμερικανικής οικονομίας, παρά την αναμενόμενη μείωση του ΑΕΠ και την επιβράδυνση της ανάπτυξης, αναμένεται να αναδείξουν τα στοιχεία που θα ανακοινωθούν σήμερα Πέμπτη, σύμφωνα με δηλώσεις υψηλόβαθμου αξιωματούχου της κυβέρνησης Τζο Μπάιντεν.

Από το κακό στο χειρότερο πηγαίνουν οι οικονομικές προβλέψεις καθώς δεν λένε να τελειώσουν οι επί τα χείρω αναθεωρήσεις. Οι προβλέψεις που θα δούμε στο προσεχές διάστημα θα κάνουν λόγο για ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ κοντά στο 2% και για πληθωρισμό που θα διατηρηθεί άνω του 8% σχεδόν έως τον Οκτώβριο. Γιατί η ακρίβεια δεν θα σταματήσει ακόμα και αν ο πληθωρισμός υποχωρήσει προς το 3% το 2023.

«Δεδομένου του σημερινού ευμετάβλητου περιβάλλοντος στις κεφαλαιαγορές και λόγω της ευνοϊκής δομής του ελληνικού χαρτοφυλακίου χρέους και των υψηλών ταμειακών διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου, η δραστηριότητα έκδοσης και διαχείρισης για το 2022 θα είναι ευέλικτη σε όλες τις πτυχές της, τόσο από την άποψη του χρόνου πρόσβασης στις αγορές όσο και ως προς τον όγκο των εκδόσεων, τις διάρκειες, κ.λπ». Αυτό ανέφερε ο επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στην ομιλία του στο συνέδριο του Capital Link στην Νέα Υόρκη.

H έξαρση της  αβεβαιότητας λόγω του εκρηκτικού μείγματος της πολεμικής σύρραξης και του υψηλού πληθωρισμού, επηρεάζει σίγουρα επενδυτές, καταναλωτές αλλά και αναλυτές που μειώνουν τις εκτιμήσεις τους για τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ για το τρέχον έτος. Όμως υπάρχουν και θετικές εξελίξεις που επηρεάζουν το χρηματιστήριο και ενδεχομένως προεξοφλούνται, το οποίο μετά τα χαμηλά του Μαρτίου συνεχίζει την πτήση του. [ Διαγράμματα ]

Καταστροφικές οικονομικές προβλέψεις για την Ουκρανία, εξαιτίας της ρωσικής εισβολής, προβλέπει η Παγκόσμια Τράπεζα, προειδοποιώντας με επιδείνωση της κατάστασης, σε περίπτωση που παραταθεί η ένοπλη σύρραξη. Για το ΑΕΠ της χώρας η Τράπεζα προβλέπει μείωσή του σχεδόν κατά το ήμισυ (45,1%) για φέτος.

Με τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται στο 8,9% τον Μάρτιο σε υψηλό 26 ετών, εύλογα αυξάνεται ο προβληματισμός για την πορεία της οικονομίας, καθώς οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων αχρήστευσαν κάθε προηγούμενη πρόβλεψη για την ανάπτυξη. Η σημαντικότερη επίπτωση για την πραγματική οικονομία είναι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο αλλά επικεντρώνεται στην Ευρώπη, η οικονομία της οποίας επηρεάζεται περισσότερο από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.

Η οικονομία της Ουκρανίας αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 20% φέτος εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας, η οποία θα δει με τη σειρά της το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 10%, σύμφωνα με προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα. Πριν από τον πόλεμο, η ΕΤΑΑ προέβλεπε ανάπτυξη 3,5% στην Ουκρανία και 3% στη Ρωσία.

Οι εισαγωγές τον Ιανουάριο του 2022 εκτινάχθηκαν σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Και αυτό δεν οφείλεται μόνο στις τιμές των καυσίμων αλλά συνολικά των προϊόντων. Διότι το έλλειμμα των καυσίμων εκτινάχθηκε τον Ιανουάριο στο 1 δισ. ευρώ και το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου στα τρία δισ. ευρώ.

Αύριο 24 Μαρτίου συμπληρώνεται ένας μήνας από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι πρώτες εκτιμήσεις για τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου είναι τουλάχιστον αποθαρρυντικές. Μέσα σε μόλις τέσσερις εβδομάδες οι προβλέψεις για την ανάπτυξη υποβαθμίζονται κατά περίπου 2 ποσοστιαίες μονάδες και αυτό στο βασικό σενάριο, χωρίς δηλαδή να αξιολογείται πιθανή περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου και των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία με μπόλικη δόση αισχροκέρδειας, εξελίσσεται το φαινόμενο του πληθωρισμού, με κίνδυνο η κατάσταση να ξεφύγει εκτός ελέγχου, θυμίζοντας μεγάλες κρίσεις του παρελθόντος. Η τελική μέτρηση για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη το μήνα Φεβρουάριο ήταν πολύ πιο απογοητευτική απ' ότι δείχνει η κατά 0,1% επιτάχυνση, με τα επιμέρους στοιχεία να υποδεικνύουν ότι η ακρίβεια έχει ακόμη δρόμο πριν φτάσει στο αποκορύφωμά της.

Καλπάζουσα ακρίβεια σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, τρομακτικό ενεργειακό κόστος και ακραία αβεβαιότητα με πιθανό ακόμη και το ενδεχόμενο γενικευμένου πολέμου που θα ξεπεράσει τα σύνορα της Ουκρανίας. Σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, έρχεται να προστεθεί ένας… φόρος που απειλεί με ύφεση ξανά την οικονομία.

Θετικές παραμένουν μακροπρόθεσμα οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία παρά την αβεβαιότητα που επικρατεί, καθώς διαμορφώνονται συνθήκες για αλλαγή του προτύπου της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να προέλθει σε μεγαλύτερο βαθμό από τις επενδύσεις. Το ζήτημα βεβαίως είναι, ότι αν δεν υπήρχε η κρίση η ελληνική οικονομία ήταν «στημένη» για να επιτύχει ανάπτυξη 5% το 2022, ποσοστό το οποίο θα αποδυναμωθεί σε κάποιο βαθμό τώρα από το σοκ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τι αναφέρει έκθεση της Alpha Bank.

Με πολύ έντονο τρόπο θα αποτυπωθεί η ενεργειακή κρίση και η πολεμική σύρραξη στο προϊόν της χώρας κατά το πρώτο τρίμηνο καθώς το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αναμένεται να εκτιναχθεί σε πρωτοφανή επίπεδα. Με το φυσικό αέριο πάνω από τα 200 ευρώ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και το πετρέλαιο στην περιοχή των 130 δολαρίων το βαρέλι, το μηνιαίο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο είναι πιθανό να ξεπεράσει ακόμη και το 1,5 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση.

H κατηγορηματική δήλωση του πρωθυπουργού στη χθεσινή τηλεοπτική του συνέντευξη στον Alpha ότι θα κοπεί «επιταγή ακρίβειας» για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες «υποχρεώνει» το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να εντοπίσει δημοσιονομικό χώρο τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ μέσα στον Μάρτιο προκειμένου να καταβληθεί ποσό της τάξεως των 200 ευρώ σε περίπου ένα εκατομμύριο δικαιούχους.