Πέθανε ο Ρώσος ζωγράφος που έκανε γκράφιτι στο Τείχος του Βερολίνου

Πέθανε ο Ρώσος ζωγράφος που έκανε γκράφιτι στο Τείχος του Βερολίνου

Γνωστός για το γκράφιτί του κατά του ολοκληρωτισμού, στο Τείχος του Βερολίνου, είναι ο Ρώσος ζωγράφος Ντμίτρι Βρούμπελ, ο οποίος άφησε προχθές την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 62 ετών.

Το γκράφιτι είχε τη σημείωση «Κύριε: βοήθησε με να επιζήσω ανάμεσα σ' αυτή την θανατηφόρο αγάπη», απεικόνιζε τον ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, Λεονίντ Μπρέζνιεφ, να φιλά στο στόμα τον τότε ηγέτη της Ανατολικής Γερμανίας, Έριχ Χόνεκερ, και είχε ζωγραφιστεί από την πλευρά του ανατολικού Βερολίνου, προτού το Τείχος γκρεμιστεί.

Η πρόταση να ζωγραφίσει ο Βρούμπελ στο Τείχος του Βερολίνου έγινε από τον γκαλερίστα Αλεξάντρ Μπροντόφσκι, στις αρχές του 1990. Από πολλούς γνωστούς του ζωγράφου, η πρόταση χαρακτηρίστηκε «βλακώδης», καθώς σε περίπου ένα με δύο μήνες το Τείχος του Βερολίνου θα γκρεμιζόταν. Γι' αυτό και του πρότειναν να κάνει εκθέσεις σε γκαλερί στο Δυτικό Βερολίνο, άποψη που ο Βρούμπελ δεν ασπάστηκε και εν τέλει πήγε στην Ανατολική Γερμανία.

Στο σημείο του Τείχους όπου θα ζωγράφιζε υπήρχε ένα φορτηγό με χρώματα, ενώ σε μερικά σημεία είχαν κάποιοι καλλιτέχνες ζωγραφίσει τα έργα τους. Το σημείο εκείνο άρχισαν να το αποκαλούν East Side Gallery (γκαλερί της ανατολικής πλευράς).

Πηγή: Shutterstock

O Ρώσος φιλόσοφος και φίλος του Ντμίτρι Βρούμπελ, Αλεξάντρ Μαρόζοφ, αναφερόμενος στο γκράφιτι, γράφει στην εφημερίδα Novaya Gazeta Europe, ότι «το δημιούργημά του αυτό αναφέρεται σχεδόν καθημερινά ως εισαγωγική εικονογράφηση σε κείμενα που αναφέρονται στην κατάρρευση του "ανατολικού μπλοκ" και την ιστορία της νεότερης ΕΣΣΔ. Η απεικόνιση αυτή έγινε το πιο μαζικό σύμβολο της "σοβιετοποίησης" και της απαλλαγής από αυτήν».

Η φράση κάτω από το γκράφιτι

Δεν θα έμενε ασχολίαστη η φράση «Κύριε: βοήθησε με να επιζήσω ανάμεσα σ’ αυτή την θανατηφόρο αγάπη», που ο Βρούμπελ έγραψε κάτω από το γκράφιτι. Σύμφωνα με τον Μαρόζοφ, αν και η προέλευσή της είναι άγνωστη, θυμίζει ρήση από τη Βίβλο.

«Η απεικόνιση αυτή αρχικά εκλαμβάνονταν ως μια σατιρική απεικόνιση. Στον κόσμο τα φλογερά αυτά φιλιά προκαλούσαν ανάμικτα συναισθήματα. Ήταν αυτονόητο ότι συνιστούσαν μια επίδειξη"αγάπης". Όλοι το καταλάβαιναν. Όμως τι σήμαινε στην περίπτωση αυτή η "αγάπη"; Ήταν δημοσίως εκφραζόμενα αδελφικά συναισθήματα στα οποία δίνονταν έμφαση, επικαλύπτοντας τις ροές της βίας, της γενικής θλίψης, προσδίδοντας ταυτόχρονα κάποιον τρόπο κοινής συνύπαρξης. Οπτικά ενσάρκωναν την ιδέα της "αδελφότητας", αλλά ο κόσμος ήταν δομημένος κατά τέτοιο τρόπο, που σ’ αυτόν υπήρχε ο "Μεγάλος αδερφός". Και αυτός ήταν ο Μπρέζνιεφ», αναφέρει ο Μαρόζοφ και συνεχίζει: «Οι ιστορικοί της πολιτικής ιστορίας λένε ότι ο Μπρέζνιεφ, όταν του ζήτησαν να λύσει το ζήτημα της Τσεχοσλοβακίας, είπε: "Αγαπώ τον Σάσα (τον Αλεξάντρ Ντούπτσεκ- σ.σ)". Τον οποίο αγαπούσε αναμφίβολα. Αλλά αυτό "δεν τον εμπόδισε"» (να εισβάλει στην Τσεχοσλοβακία το 1968-σ.σ).

Εκείνο το οποίο φαίνεται να απασχολούσε τον Βρούμπελ τρεις εβδομάδες πριν βρεθεί στο νοσοκομείο σε κωματώδη κατάσταση, ήταν οι φωτογραφίες του Ντμίτρι Κοζάτσκι. Αυτό αποκαλύπτει ο Μαρόζοφ στην Novaya Gazeta-Europe, σημειώνοντας: «Ο Βρούπελ έκλαιγε κυριολεκτικά όταν μιλούσε για τον πόλεμο, γι' αυτές τις φωτογραφίες, με ποιο καλλιτεχνικό τρόπο τραβήχτηκαν. Ήθελε να κάνει μια έκθεση VR (εικονικής πραγματικότητας) με αυτές τις φωτογραφίες, πώς να κάνει ένα μουσείο για την Μπούτσα με την βοήθεια των τεχνολογιών VR. Αναζητούσε τρόπους για να ενδυναμώσει τις οπτικές μαρτυρίες του πολέμου με λογοτεχνικές ρήσεις. Για τον ίδιο μια ευθεία γραμμή πέρασε μετά από 30 χρόνια ανάμεσα στο "θανατηφόρο φιλί" στο Τείχος του Βερολίνου και αυτή τη βία που ξεδίπλωσαν τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία το 2022».