Ο Τσίπρας, η διαχείριση της ήττας και οι «δανεικές» ψήφοι

Ο Τσίπρας, η διαχείριση της ήττας και οι «δανεικές» ψήφοι

Το ενδεχόμενο απώλειας τμήματος των δανεικών ψήφων που έχει λάβει την τελευταία δεκαετία, με αποκορύφωμα τις εκλογές του 2015 και του 2019 προκαλεί αγωνία στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ με τον Αλέξη Τσίπρα να δείχνει πλέον ότι ασχολείται, κυρίως, με τη διαχείριση της ήττας στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις μετατρέποντας το κόμμα σε αρχηγικό (και σε επίπεδο καταστατικής λειτουργίας) και ξεκαθαρίζοντας λογαριασμούς με παλαιά κομματικά στελέχη και τάσεις που ομνύουν στην ριζοσπαστικοποίηση.

Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχουν δελφίνοι. Δύσκολα θα βρεθεί πρόσωπο για να κοντράρει στα ίσα τον Αλέξη Τσίπρα. Υπάρχουν όμως πρόσωπα, παλαιά στελέχη με ερείσματα στα κινηματικού τύπου συστήματα που μπορούν να αποδομούν το προφίλ του αφενός, να δημιουργούν την αίσθηση ότι βρίσκεται υπό επιτροπεία αφετέρου. Και αυτό ενοχλεί τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος μετά τις επόμενες εκλογές, όποτε και αν αυτές γίνουν, θα έχει στην πλάτη του τέσσερις ίσως και πέντε (αν όντως οδηγηθεί η χώρα σε διπλές εκλογές εξαιτίας της απλής αναλογικής που ο ίδιος ψήφισε).

Και παρότι είναι το πρόσωπο που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ από το κόμμα του 3% στις καρέκλες της εξουσίας οι νέες ήττες δημιουργούν συνθήκες ανασφάλειας όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για τα στελέχη ίσως και για πολλούς ψηφοφόρους, που θα βλέπουν το ενδεχόμενο επιστροφής σε κυβερνητικά και άλλα πόστα να απομακρύνεται. Πολύ δε περισσότερο καθίσταται ένα τέτοιο ενδεχόμενο ανησυχητικό λόγω της επανεμφάνισης στο προσκήνιο ενός κόμματος που δύναται να διεκδικήσει τον επαναπατρισμό των... δανεικών, προς την Κουμουνδούρου, ψήφων.

Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται να υπόσχεται σήμερα τα ίδια που υποσχέθηκε το βράδυ της Κυριακής των εκλογών του 2019, όταν μιλούσε για μετασχηματισμό του κόμματος αφήνοντας να εννοηθεί ότι έλαβε το μήνυμα. Επιχειρεί να πείσει 2,5 χρόνια μετά, έχοντας αναλώσει χρόνο σε μια αντιπολιτευτική τακτική που δεν έχει οδηγήσει πουθενά (παρά μόνο στην απώλεια ποσοστών, όπως τουλάχιστον καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις) αδυνατώντας μάλιστα να αρθρώσει έναν τεκμηριωμένο προγραμματικό λόγο, ότι θα κάνει πράξη τις δεσμεύσεις του.

Η αναγνώριση από τον ίδιο ότι το κόμμα του είναι δεύτερο στις προτιμήσεις, καθώς και ότι παρά τη φθορά της κυβέρνησης δεν κερδίζει σε επίπεδο ποσοστών έρχεται σε αντίθεση με το αίτημά του για πρόωρες εκλογές, επιβεβαιώνοντας πως αποτελεί απλά ένα αφήγημα που συνδέεται με την προσπάθεια συσπείρωσης και συγκράτησης ψηφοφόρων που ήδη γυρνούν την πλάτη κινούμενοι προς την πλευρά του ΚΙΝΑΛ και του Νίκου Ανδρουλάκη.

Η στιχομυθία από τη συνέντευξη που παραχώρησε την Πέμπτη στον τηλεοπτικό σταθμό Κόντρα είναι χαρακτηριστική:

«Γ. ΣΙΑΔΗΜΑΣ: Επειδή αναφερθήκατε για όργανα κόμματος, απλώς να θέσω ένα ερώτημα: Επειδή από την αρχή της συζήτησης, το είπατε κι εσείς, ουσιαστικά λέτε εκλογές, να φύγει αυτή η κυβέρνηση, περιγράφετε κατ’ εσάς ποια είναι τα λάθη που κάνει και γιατί πρέπει να στηθούν αυτές οι κάλπες, στις δημοσκοπήσεις όμως φαίνεται ότι δεν καταγράφεται αυτή η φθορά που περιγράφετε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εγώ νομίζω ότι αν ήμουν στο Μέγαρο Μαξίμου θα είχε χτυπήσει καμπανάκι με τα δημοσκοπικά ευρήματα των τελευταίων ημερών. Ο κ. Μητσοτάκης πριν από ενάμιση χρόνο ήταν στο 42% και τώρα έχει πάει στο 26%, 27%, 28% σε κάποιες μετρήσεις.

Γ. ΣΙΑΔΗΜΑΣ: Υπήρξε και 32%, πάνω από 30%.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Στην αναγωγή.

Γ. ΣΙΑΔΗΜΑΣ: Ναι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η πρόθεση ψήφου μετράει.

Γ. ΣΙΑΔΗΜΑΣ: Και ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί, υπάρχει μια διαφορά 8 μονάδες, 9 μονάδες, 10 μονάδες...

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να θυμάστε, κ. Σιαδήμα, ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων, στις εκλογές -δεν θα σας πω για το 2015, ούτε για το 2012 ούτε για το δημοψήφισμα- θα σας πω για το 2019 ότι έδιναν στον ΣΥΡΙΖΑ ότι θα πάρει 24% και πήρε 32%. Έπεσαν έξω κατά μέσο όρο 7 μονάδες. Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν έχει μια ιδιαιτερότητα ως κόμμα και δεν θέλω να αφήσω μια αιχμή στις δημοσκοπήσεις τώρα. Γι' αυτές που θέλω να αφήσω αιχμή, το λέω ευθέως, κάναμε και Εξεταστική Επιτροπή, γιατί υπάρχει αυτό το φαινόμενο.

Αλλά πιστεύω ότι είναι καταγεγραμμένο, ένα φαινόμενο υποεκπροσώπησης της δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ στις μετρήσεις, το οποίο ίσως έχει να κάνει με το γεγονός ότι πολλοί ψηφοφόροι, ακόμα, και είναι ένα θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, δεν αισθάνονται ότι έχουν ταυτιστεί, ότι έχουν την πολιτική ταυτότητα του κόμματος, αλλά το ψηφίζουν εδώ και μια δεκαετία διαδοχικά σε όλες τις εκλογές αναμετρήσεις. Από το 2012 και μετά, το 1/3 των ψηφοφόρων ψηφίζει τον ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτό λοιπόν που θα είχε αξία να δούμε κ. Σιαδήμα σ' αυτή τη φάση που βρισκόμαστε, είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, είναι τις τάσεις. Και οι τάσεις δείχνουν ότι είναι τάσεις πτωτικές για το κυβερνών κόμμα, φθοράς, ραγδαίας φθοράς και τάσεις, η αλήθεια είναι, ότι ανοδικές για το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά είναι τάσεις μείωσης της ψαλίδας στις δημοσκοπικές μετρήσεις.

Β. ΣΚΟΥΡΗΣ: Λόγω πτώσης όμως του κόμματος που κυβερνά, όχι λόγω ανόδου δικής σας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι, αλήθεια είναι αυτό. Και γι' αυτό νομίζω όμως ότι υπάρχουν απαντήσεις και υπάρχει και η επιλογή μας να προχωρήσουμε το επόμενο διάστημα στις διαδικασίες εκείνες που θα κάνουν ακόμα πιο αποτελεσματικό το κόμμα μας για να διασφαλίσουμε μια μεγάλη νίκη στις επόμενες εκλογές».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά επιβεβαίωσε πως η όποια μείωση της διαφοράς, που σημειωτέον παραμένει διψήφια και δεν αποτρέπει μια αυτοδύναμη κυβέρνηση στις αναγωγές που οι δημοσκοπικές εταιρείες καταγράφουν, οφείλεται στη φθορά της κυβερνώσας παράταξης και όχι στην ανάκαμψη του ιδίου και του κόμματός του. Υποστήριξε δε πως τώρα θα γίνουν οι διαδικασίες που θα κάνουν πιο αποτελεσματικό το κόμμα για να νικήσει στις επόμενες εκλογές.

Καλείται όμως παράλληλα να αντιμετωπίσει και τα εσωκομματικά προβλήματα και τις αντιδράσεις που ήδη καταγράφονται μετά τις ανακοινώσεις του για εκλογής αρχηγού από τη βάση. Ήδη ο Νίκος Φίλης έδωσε το στίγμα, μιλώντας στον πληθυντικό, αναφορικά με το ότι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές οι αλλαγές που αλλοιώνουν την ιδεολογική βάση λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ.

Με λίγα λόγια οδεύει σε ένα συνέδριο εσωκομματικών ξεκαθαρισμάτων, με κόντρες μεταξύ τάσεων αλλά και στελεχών που θα γίνει στις αρχές Απριλίου ενώ ζητά εκλογές τώρα δηλώνοντας έτοιμος να κυβερνήσει και να σώσει τη χώρα.

Γιατί όμως το κάνει αυτό; Δεν είναι ούτε από άγνοια για τις εσωτερικές διαφωνίες ούτε από υποεκτίμηση τυχόν δυσμενών εξελίξεων στην περίπτωση που τεθεί θέμα πρόωρων εκλογών εντός έτους. Ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει πως θα ηττηθεί, ότι δεν υπάρχει προοπτική νίκης. Η περιχαράκωση της δικής του επόμενης ημέρας είναι το βασικό του μέλημα. Δημιουργεί εκείνες τις συνθήκες που θα του επιτρέψουν να ρίξει τις ευθύνες της ήττας στο κόμμα και στα στελέχη του.

Η απάντησή στο ερώτημα τι θα κάνει αν ηττηθεί ενδεικτική. Δεν απάντησε σχετικά με το πρόσωπό του όπως έκανε τον Ιούνιο του 2019, όταν μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Star σημείωνε ότι: «Δεν πιστεύω ούτε ένα στο εκατομμύριο ότι θα χάσω τις εθνικές», αλλά για τον ΣΥΡΙΖΑ συνολικά. Αντιθέτως σημείωσε τα εξής:

«Β. Σκουρής: Αν χάσει τις εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν θα χάσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ κ. Σκουρή. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις εκλογές γιατί πάντοτε ήταν και παραμένει τέκνο της ανάγκης. Και γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποδείξει ότι μπορεί στα δύσκολα να τα βγάζει πέρα και να προστατεύει τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Θα τις κερδίσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ.

Β. ΣΚΟΥΡΗΣ: Την υποθετική περίπτωση.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις εκλογές. Κάντε αυτό το ερώτημα στον κ. Μητσοτάκη που κατά πάσα πιθανότητα θα τις χάσει και που έχει και πολλούς δελφίνους να διεκδικούν τη θέση του».

Με απλά λόγια αν χάσει θα χάσει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ίδιος δεν θα έχει προβλήματα αφού δεν έχει δελφίνους, δημιουργώντας ενδεχομένως και τις προϋποθέσεις να μην υπάρχουν, αν έλθει εκείνη η στιγμή. Άλλωστε η επανεκλογή του, αυτή τη φορά από τη βάση, θα είναι το όπλο του έναντι τυχόν αμφισβητήσεων μετά τις επόμενες εκλογές.

Σε κάθε περίπτωση ο Αλέξης Τσίπρας κινείται με το βλέμμα στον Νίκο Ανδρουλάκη. Το ενδεχόμενο μια συνεργασίας στην κεντροαριστερά πολυκατοικία δεν τον προβληματίζει, άλλωστε το επιδιώκει. Τον προβληματίζουν όμως τα ποσοστά και ποια θα είναι η διαφορά των δύο κομμάτων αφού αυτό θα καθορίσει και το δικό του πολιτικό μέλλον ανεξαρτήτως της επικυριαρχίας του στον ΣΥΡΙΖΑ. Εξ ου και η αγωνία για περιχαράκωση των... δανεικών ψήφων, έστω αυτών που απομένουν διατηρώντας το κόμμα του, σήμερα, σε ένα ποσοστό της τάξεως του 24% με 25%.