Η ανταλλαγή αγαλμάτων και η Συμφωνία των Πρεσπών

Η ανταλλαγή αγαλμάτων και η Συμφωνία των Πρεσπών

Της Αγγελικής Κώττη

Εξυπηρέτηση στην αγαπημένη της κυβέρνηση των Σκοπίων κάνει η ελληνική κυβέρνηση, αποδεχόμενη να λάβει τα άθλια προπαγανδιστικά κατασκευάσματα σε μορφή αγαλμάτων που εκείνη ανήγειρε σε κεντρικά σημεία πόλεων. Επειδή η επιχείρηση αφαίρεσης σκοντάφτει σε αντίθετες επιθυμίες του γειτονικού μας λαού, πρόθυμη η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΣΙΑ ακολουθεί τώρα την οδό των ανταλλαγών. Πολύ φοβόμαστε πως η υπόθεση με τον «Δρομέα» του Κ. Βαρώτσου είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου και πως έχουν γίνει κρούσεις και σε άλλους καλλιτέχνες.

Εν ολίγοις η κυβέρνηση δια της κυρίας Ζορμπά αλλά ίσως και άλλων προσώπων ανέλαβε την πρωτοβουλία να στείλουμε ένα ή και περισσότερα εμβληματικά έργα σύγχρονης τέχνης στην πρωτεύουσα του γειτονικού μας κράτους και να λάβει σε αντάλλαγμα τα εθνικιστικά κατασκευάσματα της περιόδου Γκρουέφκσι. Τα οποία δεν θα χώσει σε καμιά αποθήκη (έσχατη παραχώρηση) αλλά θα τα εκθέσει σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας- και ίσως της Θεσσαλονίκης. Αν αυτό δεν λέγεται παραλογισμός, ίσως λέγεται απώλεια κάθε εθνικής συνείδησης. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για εθνομηδενιστικές ιδέες. Πρόκειται για παραχάραξη της Ιστορίας και για βάναυση πρόκληση της Αισθητικής. Η πρόταση προς τον καθηγητή Κ. Βαρώτσο, είναι άκρως προσβλητική και απαράδεκτη.

Ακρως προβληματική είναι και η γενική στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με τον Ζόραν Ζάεφ σε τηλεοπτική εκπομπή του καναλιού Bosnia1 δεν είναι απαραίτητο να απομακρυνθούν τα αγάλματα, όπως είπε, αλλά είναι δυνατόν να τοποθετηθούν «διορθωτικές» επιγραφές. Ωστόσο, προξενεί ερωτηματικά μια άλλη φράση του, ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει την αφαίρεσή τους! Εν ολίγοις, ο Ζάεφ «μαρτυρά» πως η Ελλάδα δεν νοιάζεται!

Σύμφωνα με όσα αποκάλυψε νωρίτερα το Liberal, το σχέδιο για την ανταλλαγή αγαλμάτων μεταξύ Σκοπίων και Δήμου Θεσσαλονίκης εμφανίστηκε πέρσι. Αυτό αποδεικνύουν δημοσιεύματα από το καλοκαίρι του 2018 που επικαλούνται κυβερνητικές πηγές, οι οποίες κάνουν λόγο για σημείο που περιλαμβάνεται στη Συμφωνία των Πρεσπών. 

Πρόσφατο δημοσίευμα της καθημερινής εφημερίδας Vecer που εκδίδεται στα Σκόπια, εξηγεί ακριβώς το ζήτημα και καταδεικνύει πως υπάρχει πρόβλημα. Στη Συμφωνία των Πρεσπών προβλέπεται πως μέσα σε έξι μήνες από την έναρξη της εφαρμογής της θα πρέπει να έχουν εξεταστεί μνημεία και κτίρια τα οποία ίσως έχουν σχέση με το ιστορικό παρελθόν της Ελλάδας.

Εφόσον εντοπισθούν κάποια θα πρέπει να γίνουν αλλαγές, να αποσυρθούν εφόσον πρόκειται για κινητά αντικείμενα ή έστω να τοποθετηθούν σε αυτά πινακίδες που να τα εντάσσουν στον ελληνιστικό πολιτισμό και να αναγράφεται επίσης πως αποτελούν στοιχεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Θα ξεκαθαρίσει έτσι η κατάσταση; Όχι. Διότι ποιος γνωρίζει πως ο ελληνιστικός πολιτισμός άνθισε στο ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας και όχι βορείως αυτού; Ποιος γνωρίζει πως οι βόρειοι γείτονές μας δεν είχαν καμία σχέση με το αρχαίο Βασίλειο της Μακεδονίας;

«Αγκάθι στο μάτι του νότιου γείτονα» (δηλαδή ημών) αποτελεί κατά την εφημερίδα το ζήτημα αυτών των «μνημείων». Οπου «μνημεία» εννοούνται όσα αγάλματα και επιγραφές στήθηκαν το 2011 ή και νωρίτερα, με στόχο αλυτρωτικό και εθνικιστικό. Πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου όπως ο Εφιππος Πολεμιστής που θέλουν να μας στείλουν και του Φιλίππου Β', τα οποία έχουν τοποθετηθεί σε δύο πόλεις του κρατιδίου;

Σύμφωνα ωστόσο με τον καθηγητή Μίροσλαβ Γκρέεφ, ίσως το ζήτημα δεν θα λυθεί εντός των επιτροπών της συμφωνίας, αλλά θα απαιτηθούν επιτροπές εμπειρογνωμόνων. Και έτσι, με τον γνωστό τρόπο, το ζήτημα δεν θα λυθεί ποτέ!