Η Έκθεση Μπορέλ είναι ένα κείμενο ισορροπημένο σε μεγάλο βαθμό. Αν και δεν ικανοποιεί όλες τις ελληνικές απαιτήσεις, προσπαθεί να περιγράψει μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από τον τουρκικό αναθεωρητισμό στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και παράλληλα να κρατήσει ζωντανές τις προοπτικές μιας λειτουργικής ευρω-τουρκικής σχέσης σύμφωνα με τις προτιμήσεις του Βερολίνου και άλλων προθύμων στην ΕΕ. Αντανακλώντας τις διαφορετικές στρατηγικές προτεραιότητες είναι ένα κείμενο αποδεκτό στην τρέχουσα συγκυρία όπου η Άγκυρα εμφανίζεται συνεργάσιμη.
Το πιθανότερο είναι ότι η Γερμανία μαζί με την Ιταλία και την Ισπανία θα επιμείνουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να μην ακολουθούν το παράδειγμα της Έκθεσης.
Στην λογική τους, η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να αρκεστούν στην Έκθεση και να μην διεκδικήσουν κάτι ανάλογο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το πρώτο σχέδιο που διέρρευσε, αποτυπώνει την επιμονή της Γερμανίας να αποσυνδέσει τις ευρω-τουρκικές σχέσεις από την ελληνοτουρκική διελκυστίνδα και να προωθήσει την λεγόμενη θετική ατζέντα κατά το δυνατόν απαλλαγμένη από την αιρεσιμότητα που επιθυμεί Αθήνα και Λευκωσία να συνοδεύει την προσέγγιση Άγκυρας-Βρυξελλών.
Το Βερολίνο επιχειρήσει να «προστατεύσει» την Άγκυρα μεταφέροντας το δίλημμα στην Αθήνα η οποία πρέπει να αξιολογήσει – σε περίπτωση Γερμανικής αδιαλλαξίας – αν η επιλογή να μπλοκάρει τη έκδοση κοινής δήλωσης έχει περισσότερο όφελος από κόστος σε αυτή την συγκυρία.
Αν και τίποτε δεν θα κριθεί αύριο, είναι κρίσιμο ένας συμβιβασμός να περιλαμβάνει μια αναφορά στο ενδεχόμενο λήψης μέτρων κατά της Τουρκίας σε περίπτωση που με ευθύνη της Άγκυρας επιστρέψει η ένταση.
* Ο Κώστας Υφαντής είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
