Τι σημαίνει η βρετανική κίνηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Τι σημαίνει η βρετανική κίνηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Μπορεί να είναι μια σημαντική στιγμή για την υπόθεση της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, ή απλώς μια κίνηση εντυπωσιασμού χωρίς ουσία, από την πλευρά της Μεγάλης Βρετανίας. Θα δείξει σύντομα τι από τα δύο ισχύει για την πρόταση της βρετανικής πλευράς να υπάρξει συνάντηση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και του βρετανού υπουργού Λόρδου Πάρκινσον με αυτό το θέμα.

Η Μεγάλη Βρετανία απέστειλε επιστολή σύμφωνα με την οποία ζητά τη συνάντηση. Μια συνάντηση, η οποία έχει ζητηθεί από την UNESCO τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η απόφαση αυτή ήταν πολύ σημαντική για τη χώρα μας και έπρεπε η άλλη πλευρά να ανταποκριθεί. Επτά μήνες μετά, οι Βρετανοί απαντούν, ζητώντας τη συνάντηση υπουργού- υφυπουργού. Κάτι που η Ελλάδα πρόκειται να αποδεχθεί, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας.

Υπενθυμίζεται ότι το θέμα είχε θέσει στον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον ο Κυριάκος Μητσοτάκης το Νοέμβριο του 2021 με τον Τζόνσον να παραπέμπει στο Μουσείο και τον Έλληνα πρωθυπουργό να επιμένει ότι το θέμα είναι πλέον θέμα ανάμεσα στις δυο κυβερνήσεις. Εκτοτε, η θέση των Βρετανών, και όσον αφορά την κυβέρνηση και όσον αφορά το Βρετανικό Μουσείο, δεν έχει αλλάξει. Αμφότεροι θεωρούν πως ο Ελγιν κατείχε νόμιμα (!) τα γλυπτά και ότι νομίμως τα πούλησε στη Μεγάλη Βρετανία. Επίσης δεν δέχονται πως μπορούν να αλλάξουν τη νομοθεσία τους, επειδή τους βολεύει να κρύβουν την άρνησή τους πίσω από τον νόμο που υπάρχει, σύμφωνα με τον οποίο οι επίτροποι του Βρετανικού Μουσείου δεν έχουν δικαίωμα επιστροφής οιουδήποτε αντικειμένου.

Το ζήτημα συζητείται και στη σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Προώθηση της Επιστροφής Πολιτιστικής Περιουσίας στις Χώρες Προέλευσης ή της Αποκατάστασής της σε περίπτωση Παράνομης Οικειοποίησης (ICPRCP) που γίνεται αυτές τις ημέρες στο Παρίσι.

Η υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα υποβλήθηκε για πρώτη φορά στην Επιτροπή (ICPRCP) το 1984. Έκτοτε, η Επιτροπή εξετάζει την υπόθεση κατά τις διαδοχικές συνεδριάσεις της και έχει υιοθετήσει αρκετές συστάσεις για την επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης, καλώντας τον Γενικό Διευθυντή να διευκολύνει τις συναντήσεις με αυτό το θέμα.

Όπως σημειώνεται στο ντοκουμέντο που εκδόθηκε ως κείμενο εργασίας για την τωρινή, 23η σύνοδο, «σε πολλές περιπτώσεις, η UNESCO επανέλαβε την ετοιμότητά της να λειτουργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου σε αυτό το θέμα. Η 22η σύνοδος της ICPRCP (Σεπτέμβριος 2021) ενέκρινε τη Σύσταση 22.COM 6 που καλεί την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο να «εντείνουν τις προσπάθειές τους με σκοπό την επίτευξη μιας ικανοποιητικής διευθέτησης αυτού του μακροχρόνιου ζητήματος, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό του , πολιτιστική, νομική και ηθική διάσταση» (παράγραφος 9), και καλώντας τον Γενικό Διευθυντή να «βοηθήσει στη σύγκληση των απαραίτητων συναντήσεων μεταξύ της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου με σκοπό την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο θέμα αυτό» (παράγραφος 10 ).

Κατά την ίδια σύνοδο υιοθετήθηκε η απόφαση 22.COM 6, η οποία, μεταξύ άλλων, «καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να επανεξετάσει τη στάση του και να προχωρήσει σε καλόπιστο διάλογο με την Ελλάδα για το θέμα [των Γλυπτών του Παρθενώνα]». Σύμφωνα με τη Σύσταση 22.COM 6, η Γραμματεία απέστειλε δύο επιστολές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα τον Μάρτιο του 2022, ζητώντας πληροφορίες και προτείνοντας τη διευκόλυνση του διαλόγου. 19. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα απάντησαν στη Γραμματεία στις 8 Απριλίου και στις 18 Απριλίου 2022 αντίστοιχα, περιγράφοντας τις ενέργειες που αναλήφθηκαν για τη συνέχιση του διαλόγου για την υπόθεση αυτή.

Εν προκειμένω, και τα δύο κράτη μέλη ανέφεραν τη διμερή συνάντηση μεταξύ του Πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του 2021, κατά την οποία ο Πρωθυπουργός Τζόνσον επανέλαβε τη μακροχρόνια θέση του Ηνωμένου Βασιλείου ότι αυτό το θέμα παραμένει ίδιο για τους Καταπιστευματοδόχους του Βρετανικού Μουσείου. Το Ηνωμένο Βασίλειο ενημέρωσε τη Γραμματεία για την πρότασή του να οργανώσει συνάντηση μεταξύ της Ελληνίδας Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, και του Υπουργού Ψηφιακού, Πολιτισμού, Μέσων και Αθλητισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, Λόρδου Πάρκινσον, η οποία ελπίζει ότι θα λάβει θετική απάντηση των ελληνικών αρχών. Ως προς αυτό, η Ελλάδα ενημέρωσε τη Γραμματεία ότι η εισήγηση του Ηνωμένου Βασιλείου στάλθηκε στην Ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού στις 29 Απριλίου 2022, έγινε αμέσως αποδεκτή και πρόκειται να διευθετηθεί συνάντηση μεταξύ των μερών σε εύθετο χρόνο.»

Τα γλυπτά, που δημιουργήθηκαν μεταξύ 447 π.Χ. και 432 π.Χ, βρίσκονται στη ζωφόρο, στις μετόπες και στα αετώματα του Παρθενώνα. Το Βρετανικό Μουσείο διαθέτει 15 μετόπες, 17 αετωματικές φιγούρες μεγάλο τμήμα της αρχικής ζωφόρου.

Το γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη του ναού της Αθηνάς. Το μνημείο γίνεται πλήρως κατανοητό μόνο με τα γλυπτά του και τα γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνο πλησίον του ναού, στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον. Ο Παρθενώνας στέκεται ως κορυφαίο μνημείο, εδώ και 2.500 χρόνια και αποτελεί το ύψιστο σύμβολο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και της αρμονίας. Πρόκειται για το αξεπέραστο μνημείο-σύμβολο του Δυτικού πολιτισμού. Η UNESCO τον επέλεξε ως έμβλημά της και συμπεριέλαβε τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης στον κατάλογο με τα μνημεία της παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο Παρθενώνας, επίσης, αποτελεί την πρώτη τη τάξει εγγραφή στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς.