Τι έκανε επί τέσσερα χρόνια το Υπερταμείο;

Τι έκανε επί τέσσερα χρόνια το Υπερταμείο;

Τέσσερα χρόνια θα κλείσει τον ερχόμενο Οκτώβριο η θητεία του Εποπτικού Συμβούλου του υπερταμείου, γνωστό και ως Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ). Πρόκειται για το ανώτατο όργανο διοίκησης του υπερταμείου που ορίζεται κατά τα 3/5 από την ελληνική κυβέρνηση και κατά τα 2/5 από τους δανειστές της χώρας. Ωστόσο ως γνωστόν, οι οποιεσδήποτε αποφάσεις για να ληφθούν απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των 4/5 του Εποπτικού Συμβουλίου γεγονός που σημαίνει ότι οι δανειστές έχουν κυρίαρχο λόγο στις αποφάσεις της επιχείρησης.

Η δέσμευση αυτή της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν κεντρική για την έγκριση του τρίτου μνημονίου τη χώρας και ο βασικός παράγοντας της 17ωρης διαπραγμάτευσης που έκανε ο πρώην πρωθυπουργός Α. Τσίπρας της χώρας τον Ιούλιο του 2015. Οι δανειστές της χώρας και πιο συγκεκριμένα ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επειδή δεν εμπιστεύονταν την Ελληνική κυβέρνηση και τις υποσχέσεις της, ζήτησαν την 100ετή δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των πιο βασικών ΔΕΚΟ, προκειμένου να εγκρίνουν την χρηματοδότηση που συνόδευε το 3ο μνημόνιο.

Συγκεκριμένα αποφασίστηκε η δέσμευση του 50% των κερδών για 99 χρονιά υπέρ του χρέους, δηλαδή υπέρ των δανειστών. Έκτοτε, το υπερταμείο έκλεισε τουλάχιστον τρία χρόνια λειτουργίας. Ωστόσο, τόσο τα έσοδα, όσο και τα κέρδη των ΔΕΚΟ ελάχιστα βελτιώθηκαν. Οι κερδοφόρες (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ) παρέμειναν κερδοφόρες και οι ζημιογόνες παρέμειναν ζημιογόνες (ΕΛΤΑ, ΟΑΣΑ κ.ά.).

Το πιο σημαντικό είναι ότι οι παραδοσιακές παθογένειες των ΔΕΚΟ παραμένουν στο ακέραιο. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έδειξε ότι ακόμη και ο διορισμός των διοικήσεων των ΔΕΚΟ, παρά την υποτιθέμενη ανεξαρτησία του υπερταμείου, έγινε με αμιγώς πολιτικά κριτήρια για να μην αναφέρουμε με αμιγώς κομματικά κριτήρια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπερταμείο, ως βασικός μέτοχος των ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, προχώρησε εσπευσμένα σε αλλαγές της διοίκησης παραμονές των εκλογών του Ιουλίου 2019, αφού είχε καθυστερήσει τουλάχιστον ένα χρόνο την αξιολόγηση των στελεχών διοίκησης. Μάλιστα, η διαδικασία αξιολόγησης και ορισμού νέων διοικήσεων συνεχώς αναβαλλόταν και η κατάσταση αυτή άλλαξε μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2019, το αποτέλεσμα των οποίων αιφνιδίασε την τότε κυβέρνηση.

Φυσικά οι επιλογές αυτές του υπερταμείου λίγους μήνες μετά αναιρέθηκαν με τον διορισμό εκ νέου νέων διοικήσεων σε ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΔΕΗ, ΕΛΤΑ κ.λπ. Επομένως ο βασικός στόχος του διορισμού επαγγελματικών διοικήσεων στις ΔΕΚΟ, εκτός πολιτικών επιρροών δεν υλοποιήθηκε. Έτσι αναπόφευκτα, στα τέσσερα χρόνια ύπαρξης του υπερταμείου, ελάχιστα βελτίωσε την παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα των ΔΕΚΟ.

Στην ΕΥΔΑΠ, υπερταμείο και κυβέρνηση διαπραγματεύονται τρία χρόνια τώρα τα τιμολόγιο υδροληψίας της εταιρείας, χωρίς αποτέλεσμα. Στο παρελθόν μάλιστα ο πρώην υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης, σε ένα κρεσέντο κρατισμού, απαιτούσε από την κρατική εταιρεία 250 εκατ. ευρώ για την παροχή ακατέργαστου ύδατος κατά την περίοδο 2013-2018. Το αίτημα αυτό διατυπώθηκε παραμονές εκλογών 2019 και φυσικά δεν πρόλαβε να υλοποιηθεί.

Τα ΕΛΤΑ αποτελούν αντικείμενο αναδιοργάνωσης εδώ και τρία χρόνια, χωρίς πάλι κανένα αποτέλεσμα. Οι αποφάσεις μετατίθενται εβδομάδα την εβδομάδα, μήνα με το μήνα. Το επιχειρησιακό σχέδιο αναδιοργάνωσης της επιχείρησης από το χειμώνα του 2018 συνεχώς αναβάλλεται, χωρίς ακόμη να διασφαλίζεται το μέλλον τους.

Το χειρότερο για τους έλληνες φορολογούμενους είναι ότι η ΕΕΣΥΠ έχει συμμετοχή μόνον στα κέρδη και όχι στις ζημίες. Η εταιρεία λαμβάνει μερίσματα από τις κερδοφόρες επιχειρήσεις (ΕΥΔΑ, ΕΥΑΘ, ΟΤΕ κ.λπ.) αλλά αφήνει τις ζημίες των ΟΑΣΑ, ΕΛΤΑ, κ.λπ. στον Έλληνα φορολογούμενο. Ο τελευταίος επιδοτεί κατά 100% τη λειτουργία των ζημιογόνων ΔΕΚΟ, αλλά συμμετέχει κατά 50% στα μερίσματα που εισπράττει το υπερταμείο.