Πότε και πόσο θα αυξηθούν τα επιτόκια

Πότε και πόσο θα αυξηθούν τα επιτόκια

Ο πληθωρισμός είναι το θέμα που θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον στο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αυτή την εβδομάδα. Πληροφορίες από τη Φρανκφούρτη αναφέρουν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης θα συμφωνήσουν σε ένα πλαίσιο που θα φέρει τη λήξη του QE μέσα στους επόμενους μήνες και την κλιμακωτή αύξηση των επιτοκίων έως το 1,25%.

Αυτό που περιμένουν με αγωνία να δουν οι αγορές είναι ποια πλευρά θα επικρατήσει, τα γεράκια που ζητούν επιτάχυνση της σύσφιξης ή τα περιστέρια που τάσσονται υπέρ μίας πιο προσεχτικής προσέγγισης. Και εντέλει πόσο γρήγορα θα αυξηθούν τα επιτόκια, με αποτέλεσμα να γίνουν πιο σφιχτές οι χρηματοδοτικές συνθήκες και στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο πρώτος άτυπος στόχος της ΕΚΤ θα είναι να φτάσουν τα επιτόκια στο 1,25% από 0% σήμερα, που συνεπάγεται πέντε αυξήσεις του 0,25%, με την πρώτη να λαμβάνει χώρα τον Δεκέμβριο του 2022. Μέσα στο έτος το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων αναμένεται να αυξηθεί δύο φορές για να φτάσει στο 0%.

Τα γεράκια θέλουν οι αυξήσεις να γίνουν γρήγορα και επιθετικά παρά τις αβεβαιότητες που έχει φέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Και αυτό γιατί η διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών αποτελεί την κύρια αποστολή της ΕΚΤ και όχι η τόνωση της ανάπτυξης.

Ήδη, από τη συνεδρίαση του Μαρτίου, υποστηρίζουν ότι πληρούνται (ή σχεδόν πληρούνται) και τα τρία κριτήρια που έχουν τεθεί για να ξεκινήσουν οι αυξήσεις και προειδοποιούν για περαιτέρω εκτίναξη του πληθωρισμού.

Πιέζουν, μάλιστα, να τερματιστούν οι αγορές ομολόγων πριν τον Σεπτέμβριο, ακόμη και τον Ιούνιο. Αν τελικά επικρατήσει η συγκεκριμένη άποψη, η πρώτη αύξηση στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα γίνει μέσα στο τρίτο τρίμηνο, ενδεχομένως και τον Ιούλιο.

Παρόλα αυτά, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ είναι για μία ακόμα φορά χωρισμένο στα δύο. Τα περιστέρια από την πλευρά τους δεν πιστεύουν ότι οι μισθολογικές πιέσεις και οι πληθωριστικές προσδοκίες είναι σε τέτοια επίπεδα που να δικαιολογούν τις ανησυχίες για διατήρηση του πληθωρισμού πάνω από τον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα.

Χαρακτηριστική είναι η προ ημερών τοποθέτηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο Γιάννης Στουρνάρας ανήκει στα περιστέρια της ΕΚΤ και μάλιστα θεωρείται από τα πιο ενεργά μέλη της πτέρυγας. Στην έκθεση του διοικητή, ανέφερε ότι ο πληθωρισμός θα κυμανθεί φέτος πολύ πιο πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ αλλά θα αποκλιμακωθεί του χρόνου.

Κύρια προτεραιότητα, τόνισε ο Γ. Στουρνάρας, είναι η προστασία της ευρωπαϊκής οικονομίας για να μετριαστούν οι επιπτώσεις μια να μην διακοπεί η ανάκαμψη.

Όλα, βέβαια, ανεξαιρέτως τα στελέχη της ΕΚΤ αναγνωρίζουν ότι πολλά θα κριθούν από την εξέλιξη που θα έχει ο πόλεμος στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του. Επίσης, ρόλο στις αποφάσεις θα παίξει και η έκθεση των αναλυτών της ΕΚΤ (Survey of Professional Forecasters – SPF), η οποία θα δημοσιευθεί στις 15 Απριλίου, αλλά τα αποτελέσματά της θα παρουσιαστούν στο διοικητικό συμβούλιο της 14ης Απριλίου. Αν η έρευνα δείξει ότι οι μακροπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες ξεπερνούν το 2%, όλα θα γίνουν πιο γρήγορα.

Τα τρία μηνύματα που αναμένεται να στείλει η Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη τύπου της Πέμπτης είναι: Πρώτον, ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σταδιακά και χωρίς βιασύνη στη σύσφιξη της πολιτικής, αξιολογώντας κάθε φορά τα διαθέσιμα στοιχεία σε μία περίοδο με ραγδαίες αλλαγές. Βασική ωστόσο στόχευση θα είναι η αντιμετώπιση του πληθωρισμού, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Δεύτερον, θα δώσει έμφαση στην αβεβαιότητα του πολέμου και στα προβλήματα που παρατηρούνται, σημειώνοντας ότι αν καταγραφεί μείωση της ζήτησης που επηρεάζει τις μεσοπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες, η σύσφιξη της πολιτικής θα καθυστερήσει.

Τρίτον, για να ικανοποιήσει και τις δύο ομάδες του διοικητικού συμβουλίου, θα αναφερθεί και στο ενδεχόμενο επιτάχυνσης της αύξησης των επιτοκίων στην περίπτωση που φανεί ότι ο πληθωρισμός παγιώνεται υψηλότερα από το 2%.