Πόσο κοντά είμαστε σε ένα μπλακ άουτ λόγω καύσωνα;

Πόσο κοντά είμαστε σε ένα μπλακ άουτ λόγω καύσωνα;

Δύο στοιχεία θα κρίνουν τις αντοχές του ηλεκτρικού συστήματος τα επόμενα 24ωρα. Η δυνατότητα αυξημένων εισαγωγών ρεύματος από γειτονικές χώρες, ώστε να καλύψουν τη χαμηλή συμμετοχή αιολικών λόγω άπνοιας και η αποφυγή έκτακτων βλαβών στο πεπαλαιωμενο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ και τις κατάκοπες λιγιντικές μονάδες της ΔΕΗ. Τα πάντα εξαρτώνται από τη συγκυρία. Αρμοδίως εκφράζεται αισιοδοξία. Αλλά αν κάτι στραβώσει, οι εκ περιτροπής περικοπές ρεύματος πανελλαδικά, διάρκειας μισής και μιας ώρας θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες για να αποφευχθούν τα χειρότερα. 

Το φορτίο που αντέχει το σύστημα είναι γύρω στις 10.000 MWh. Από εκεί και πέρα ζορίζεται. Αυριο το βράδυ, η ζήτηση αναμένεται να «πιάσει» τις 9.600. Αλλά τα πάντα εξαρτώνται από τη συγκυρία, πολλώ δε μάλλον για ένα τόσο πεπαλαιωμένο σύστημα που επί χρόνια έχει παραμείνει χωρίς ουσιώδεις επενδύσεις αναβάθμισης. Συνεχή χρήση ηλεκτρικών συσκευών κατά τη διάρκεια των ακραίων αυτών καιρικών συνθηκών, θα συμβάλλει στα προβλήματα ηλεκτροδότησης. Οι εκκλήσεις του αρμόδιου υπουργού Κ.Σκρέκα να αποφεύγεται η χρήση ενεργοβόρων συσκευών (πλυντήριο, φούρνος, θερμοσίφωνας κ.λπ.), να μετατίθεται σε ώρες εκτός αιχμής, τα κλιματιστικά να ρυθμίζονται στους 26 βαθμούς και να σβήνουν τα φώτα σε χώρους που δεν χρησιμοποιούνται, δεν είναι τυχαίες.

Το σύστημα κρέμεται από τη ΔΕΗ

Η λογική λέει ότι η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Αν τα πράγματα δυσκολέψουν, θα ζητηθεί από τη βιομηχανία να περιορίσει τη λειτουργία της, κατεβάζοντας αυτόματα το φορτίο κατά περίπου 1.000 μεγαβάτ. Εξασφαλίζοντας και επιπλέον ισχύ 500 MW από τις γειτονικές χώρες (Β.Μακεδονία, Βουλγαρία, Τουρκία), δημιουργείται ένα «μαξιλάρι». Το μέγιστο σημερινό φορτίο πέφτει αυτόματα στα επίπεδα των 8.500. Τα πάντα ωστόσο θα εξαρτηθούν από την αποφυγή τυχόν αστοχιών, απρόοπτων βλαβών, όπως η πυρκαγιά το περασμένο Φεβρουάριο στο πεπαλαιωμένο ΚΥΤ Κουμουνδούρου, που άφησε χωρίς ρεύμα πληθώρα περιοχών στην Αττική. Ευτυχώς μετά την ζημιά, ενισχύθηκε και από τους 5 αυτομετασχηματιστές του, οι 2 είναι καινούργιοι, γεγονός που μετρά πολύ στην ευστάθεια του συστήματος της Αττικής.

Το πρόβλημα ωστόσο παραμένει και είναι προφανές για ένα σύστημα που για να ανταπεξέλθει στα δύσκολα, είτε αυτά λέγονται καύσωνες, είτε χιόνια, χρειάζεται κάθε φορά να επιστρατεύονται σε φουλ λειτουργία οι παλαιές λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ που τις υπόλοιπες ημέρες παραμένουν «σβηστές» επειδή κοστίζουν πανάκριβα και κανονικά τελούν υπό απόσυρση. Σε αυτή την λογική, ζητήθηκε να μπει σήμερα σε λειτουργία και η λιγντική Μεγαλόπολη 3, που βρισκόταν εκτός αγοράς επί 9 ολόκληρους μήνες, λόγω κορεσμού του δικτύου της Πελοποννήσου, με το σύστημα να κρέμεται ξανά από τα παλαιά εργοστάσια της ΔΕΗ. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην αιχμή της ζήτησης του Σαββάτου (10 το βράδυ), ο «βρώμικος» λιγνίτης τον οποίο επιστράτευσε ο ΑΔΜΗΕ, κάλυψε το 17% της συνολικής ζήτησης όταν υπό κανονικές συνθήκες η συμμετοχή του στο σύστημα δεν ανεβαίνει πάνω από 4%. Το 45% καλύφθηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου, το 18% από τα υδροηλεκτρικά, το 6% από ΑΠΕ λόγω άπνοιας, και ένα μεγάλο τμήμα, 16%, από εισαγωγές. Αντίστοιχο ανάμενεται να είναι το μείγμα παραγωγής που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας και σήμερα το βράδυ. 

Τα νησιά

Κινδύνους εγκυμονεί η κατάσταση και για τα νησιά, ειδικά τα πιο δημοφιλή, όπως Μύκονος και Σαντορίνη, λόγω της πολύ μεγάλης τουριστικής κίνησης. Τυχόν απρόοπτα και εκτίναξη της ζήτησης σε νησιά σαν αυτά, μπορεί να οδηγήσουν σε εκ περιτροπής περικοπές ρεύματος. Σαν να μην έφταναν αυτά, υπάρχουν και οι πυρκαγιές, όπως αυτή στην Ρόδο, όπου χθες το απόγευμε οι ρίψεις νερού από τα αεροσκάφη, είχαν ως αποτέλεσμα ζημιά στο δίκτυο ΥΤ, με τη ΔΕΗ να αναγκάζεται για να αποφύγει βραχυκύκλωμα, να θέτει εκτός λειτουργίας και τις δύο μονάδες της στο νησί, με την ηλεκτροδότηση να επανέρχεται σταδιακά μετά από ώρες.

Στην πράξη, το σύστημα παραμένει πλήρως εξαρτημένο από τον λιγνίτη, γεγονός που καταδεικνύει και την ανάγκη έγκρισης από την Κομισιόν, ενός μοντέλου στρατηγικής εφεδρείας, προκειμένου να ενταχθούν σε αυτό οι λιγνιτικές μονάδες και κάθε φορά που ο ΑΔΜΗΕ θα τις χρειάζεται, η ΔΕΗ να αποζημιώνεται. Κι όλα αυτά συμβαίνουν όταν ακόμη και σήμερα αδειοδοτημένες επενδύσεις 3 GW για έργα αποθήκευσης - τεχνολογία που μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και το πρόβλημα από την ευμετάβλητη παραγωγή τους- παραμένουν εγκλωβισμένες, καθώς απουσιάζει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.