Ν. Παπαϊωάννου (ΑΠΘ): «Ναι» στην καταστολή της παραβατικότητας, δεν επηρεάζεται η διακίνηση ιδεών

Ν. Παπαϊωάννου (ΑΠΘ): «Ναι» στην καταστολή της παραβατικότητας, δεν επηρεάζεται η διακίνηση ιδεών

Είναι σημαντικό το ότι θα υπάρχει η Επιτροπή Ασφάλειας και Προστασίας των ΑΕΙ, δηλώνει στο liberal.gr ο Νίκος Παπαϊωάννου. Ο πρύτανης του ΑΠΘ σημειώνει για το νέο νομοσχέδιο για την Παιδεία, που τέθηκε από την Τετάρτη σε διαβούλευση, ότι το επιχειρησιακό σχέδιο θα εκπορεύεται από την ΕΑΠ, επομένως η Πολιτεία πρέπει και σωστά αναλαμβάνει τον ρόλο της απέναντι σε τέτοιου είδους δραστηριότητες.

Για την ελεγχόμενη είσοδο τονίζει ότι «για να υπάρξει θα πρέπει να υπάρχουν τα πρώτα σώματα ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν αυτή τη διαδικασία», ενώ τονίζει πως «κανένας πρύτανης και κανένας ακαδημαϊκός δάσκαλος δεν σπούδασε το πώς επιβάλλεται μια τέτοια κατασταλτική διεργασία, όταν έχουμε τέτοιου είδους δραστηριότητες».

Ο κ. Παπαϊωάννου σημειώνει ότι πλέον τόσο η ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και η κοινωνία είναι ώριμες για να συζητήσουν για μια ουσιαστική, ρεαλιστική διαδικασία επίλυσης καταστάσεων που δεν αρμόζουν σε δημόσια ακαδημαϊκά ιδρύματα. Και φυσικά να αναληφθούν οι όποιες ευθύνες είτε από τα πανεπιστήμια, είτε από την Πολιτεία.

Συνέντευξη στον Βασίλη Γαλούπη

- Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές του νομοσχεδίου που προωθεί το υπουργείο Παιδείας και με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι θα αλλάξουν το προφίλ και το επίπεδο των ελληνικών πανεπιστημίων;

«Οι αλλαγές βασίζονται σε δυο σημεία, σε δυο στρατηγικές επιλογές. Η πρώτη είναι η απαίτηση τόσο των πανεπιστημιακών, όσο και της κοινωνίας να μην ξαναζήσουμε πια γεγονότα όπως τα τελευταία αποτρόπαια περιστατικά που σχετίστηκαν με αυτά που συνέβησαν στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, στο Πολυτεχνείο της Αθήνας. Όλα αυτά οδηγούν σε μια στρατηγική απόφαση ότι πρέπει με έναν τρόπο απλό, ουσιαστικό και ρεαλιστικό να προφυλάξουμε το δημόσιο ελληνικό πανεπιστήμιο. Το οποίο προέρχεται από το υστέρημα του κάθε πολίτη.

Και τι σημαίνει προφύλαξη; Είναι σε δυο επίπεδα. Το πρώτο είναι η φύλαξη. Και το δεύτερο η πρόληψη και η καταστολή οποιασδήποτε πράξης του κοινού ποινικού παραβατικού δικαίου. Όταν μιλάμε για φύλαξη, δεν εννοούμε τίποτα άλλο, παρά τη δυνατότητα που έχει το κάθε πανεπιστήμιο να μπορεί να φυλάσσει τους χώρους του, τα κτίρια, τα campus κι αν μπορεί να ελέγχει την είσοδο των ωφελουμένων σε αυτά ή όποιων έχουν πραγματική ανάγκη να εισέλθουν στους χώρους του πανεπιστημίου και να συμβάλουν στην ασφάλεια των χώρων. Κι από την άλλη να υπάρχει μια ομάδα η οποία θα σχετίζεται με την προστασία, την πρόληψη και τελικά, αν χρειαστεί, με την καταστολή πράξεων του ποινικού δικαίου.

- Τι εννοείτε για το δεύτερο σκέλος;

Δεν σημαίνει ότι η καταστολή της παραβατικότητας σχετίζεται με την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, η ελεύθερη έκφραση απόψεων είναι η ουσία της ακαδημαϊκότητας. Όμως, ακαδημαϊκότητα δεν είναι η καταστροφή στο όνομα της όποιας δημοκρατίας των περιουσιακών στοιχείων του πανεπιστημίου. Επομένως χρειάζεται μια ομάδα η οποία θα είναι κατάλληλα εκπαιδευμένη έτσι ώστε να προλαμβάνει ή να καταστέλλει τέτοιου είδους παραβατικές δραστηριότητες.

Κι αν αυτή η ομάδα πρέπει να ανήκει ή δεν πρέπει να ανήκει στον εκάστοτε πρύτανη, η απάντηση είναι απλή: Κανένας πρύτανης και κανένας ακαδημαϊκός δάσκαλος δεν σπούδασε το πώς επιβάλλεται μια τέτοια κατασταλτική διεργασία, όταν έχουμε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Επομένως, άλλη υπηρεσία τους προσλαμβάνει και τους εκπαιδεύει και στη συνέχεια με βάση την εκπαίδευση που έχουν, στο βαθμό που χρειαστεί, εάν χρειαστεί, θα παρεμβαίνουν μέσα στα πανεπιστήμια.

- Ποιος ο ρόλος της Επιτροπής Ασφάλειας και Προστασίας των ΑΕΙ;

Είναι σημαντικό το ότι θα υπάρχει η ΕΑΠ. Η οποία τι θα κάνει; Το επιχειρησιακό σχέδιο τόσο των ατόμων που θα σχετίζονται με τη φύλαξη, δηλαδή αυτών που θα προσληφθούν μέσω των αντίστοιχων υπηρεσιών, όπως κι αυτών που θα διατίθενται στα πανεπιστήμια για το θέμα της ασφάλειας. Το επιχειρησιακό σχέδιο, λοιπόν, θα εκπορεύεται από την ΕΑΠ. Επομένως η Πολιτεία πρέπει και σωστά αναλαμβάνει το ρόλο της απέναντι σε τέτοιου είδους δραστηριότητες.

- Κρίνετε ότι το σχέδιο είναι ρεαλιστικό κι εφαρμόσιμο;

Είναι προφανές ότι το κάθε νομοθέτημα κρίνεται στην πράξη. Επομένως νομίζω ότι η Πολιτεία γνωρίζει πολύ καλά πως για να υπάρξει τουλάχιστον η ελεγχόμενη είσοδος θα πρέπει να υπάρχουν τα πρώτα σώματα ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν αυτή τη διαδικασία. Κάποια πανεπιστήμια τα έχουν ήδη, όπως το ΑΠΘ, που διαθέτει μια σημαντικότατη υπηρεσία φύλαξης, η οποία έχει επιτύχει μέσα στους 14 τελευταίους μήνες το campus να έχει αποδοθεί στην κοινωνία της πόλης ασφαλέστατο. Με δράσεις και δραστηριότητες που μόνοι μας επιχειρησιακά εκπονήσαμε.

Η Πολιτεία θα πρέπει να γνωρίζει τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε πανεπιστημίου, αφού άλλες είναι οι ανάγκες του campus του ΕΚΠΑ ή του ΑΠΘ κι άλλες του ΟΠΑ όπου ουσιαστικά δεν έχουν campus και από την είσοδο μπαίνεις μέσα στα πανεπιστήμια.

- Νομίζετε ότι η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί και άμεσα, μάλιστα;

Θα βελτιωθεί, διότι αν η ακαδημαϊκή κοινότητα και η κοινωνία έχουν αυτά τα στολίδια που είναι τα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια και κατέχουν αυτές τις ζηλευτές θέσεις στις διεθνείς κατατάξεις, τότε αν υπάρχει κι ένα επιπλέον αίσθημα ασφάλειας κι επιπλέον δικαιοσύνης σε καθετί παραβατικό, είναι κάτι που βοηθάει όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας να προστρέξουν ακόμα περισσότερο τόσο στο ακαδημαϊκό όσο και στο ερευνητικό τους έργο. Πλέον τόσο η ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και η κοινωνία είναι ώριμες για να συζητήσουν για μια ουσιαστική, ρεαλιστική διαδικασία επίλυσης καταστάσεων που δεν αρμόζουν σε δημόσια ακαδημαϊκά ιδρύματα. Και φυσικά να αναληφθούν οι όποιες ευθύνες είτε από τα πανεπιστήμια, είτε από την Πολιτεία.

- Τα πανεπιστήμια πιστεύετε ότι θα ανταποκριθούν; Γιατί υπάρχει και μια κουλτούρα φόβου στα θέματα βίας, με όσα έχουν προηγηθεί.

Δεν μπορώ να το γνωρίζω. Μπορώ να γνωρίζω μόνο όσον αφορά το Αριστοτέλειο που η Σύγκλητος σε μια ανακοίνωσή της λίγο πριν τις γιορτές έκανε λόγο γι’ αυτού του είδους τις παρεμβάσεις που χρειάζεται το πανεπιστήμιο. Όπως και να έχει το νομοθέτημα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση. Σε δημοκρατία ζούμε. Κι εμείς θα κάνουμε κάποιες προτάσεις τεχνικής φύσης, έτσι ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Σε μια δημοκρατική ευνομούμενη πολιτεία θα υπάρχουν και άλλες απόψεις, οι οποίες στα πλαίσια του δημοσίου διαλόγου καλούνται να συνεισφέρουν προς την επίλυση αυτών των προβλημάτων που συζητάμε.

- Ποιο όφελος μπορεί να προκύψει από τις αλλαγές στο θέμα των βάσεων;

Για πρώτη φορά ακούσαμε να δίνεται ουσία στον όρο αυτοτέλεια των πανεπιστημίων. Για πρώτη φορά ακούμε κι επιτέλους εισακούεται το πάγιο αίτημα των πανεπιστημίων να συμβάλλουν αν όχι στον αριθμό φοιτητών, διότι πάντα μας βάζουν πολύ περισσότερους, στον καθορισμό με κάποιον τρόπο των βάσεων εισαγωγής. Κάτι το οποίο βοηθάει στην ομογενοποίηση του φοιτητικού πληθυσμού ανά τμήμα, βοηθάει τους ίδιους τους φοιτητές να επιλέξουν τμήματα που τους αρέσει το αντικείμενο, δίνει τη δυνατότητα για την καλύτερη παροχή σπουδών μέσα από τα ίδια πανεπιστήμια, δίνει τη δυνατότητα στα νέα παιδιά να επιλέξουν πλέον - και με βάση τις ανάγκες - όχι μονοκεντρικά, αλλά και περιφερειακά πανεπιστήμια. Με λίγα λόγια, συμβάλλει πλέον και το ίδιο το πανεπιστήμιο μέσω των τμημάτων και των σχολών της βάσης εισαγωγής. Σαφώς είναι κάτι που ζητούσαμε χρόνια και τουλάχιστον προτείνεται να γίνει πράξη.