Τον περασμένο Ιούλιο η χώρα μας κατάφερε να γίνει το πρώτο κράτος-μέλος της Ε.Ε. του οποίου εγκρίθηκε το στρατηγικό κείμενο για το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027. Το νέο Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης, όπως πλέον θα ονομάζεται το νέο ΕΣΠΑ, στοχεύει να θέσει μία βιώσιμη αναπτυξιακή τροχιά για όλους ανεξαιρέτως.
Δηλαδή να δημιουργήσει και να προωθήσει νέες πολιτικές στρατηγικές που θα ενισχύσουν τις προϋποθέσεις για μία περιβαλλοντική αλλά και επιχειρηματική ανάπτυξη που θα είναι ισορροπημένη σε όλους τους τομείς, αλλά και που θα καταφέρει να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για όλους ανεξαρτήτως τους πολίτες και ιδιαίτερα για τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Το νέο ΕΣΠΑ θα αφορά όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες εφόσον τηρούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις.
Η πρωτιά όμως για τη χώρα μας, δεν σταματάει μόνο στην άμεση έγκριση του νέου ΕΣΠΑ. Στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων «βάζοντας το πόδι στο γκάζι» υποβάλαμε και πάλι πρώτοι προς έγκριση το σύνολο των νέων τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων στις αρχές Νοεμβρίου. Ήδη βρισκόμαστε στις απαραίτητες διαπραγματεύσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής ώστε να εγκριθούν το συντομότερο δυνατό, για να μην δημιουργηθεί χρηματοδοτικό κενό.
Στις αρχές του νέου έτους, όμως, αναμένεται και ο νέος νόμος του ΕΣΠΑ που θα εισάγει μία σειρά από κομβικές παρεμβάσεις, που θα προάγουν όχι μόνο την απλούστερη αλλά και την ταχύτερη εφαρμογή των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων. Στόχος μας είναι να προωθήσουμε περισσότερες απλουστεύσεις, όπου υπάρχει η δυνατότητα. Επίσης, προχωρούμε ταχύτατα στη δημιουργία ενός νέου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) που θα υποστηρίξει αποτελεσματικά το πλήθος των δράσεων της επιχειρηματικότητας.
Στοίχημά μας είναι η λειτουργική βελτίωση αυτού που αποκαλούμε «σύστημα ΕΣΠΑ». Εισάγουμε μία νέα αρχιτεκτονική των προγραμμάτων ώστε να ανταποκριθούμε και να ανταπεξέλθουμε στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, με τη δημιουργία νέων Προγραμμάτων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ο ψηφιακός μετασχηματισμός, το εξειδικευμένο πρόγραμμα για την πολιτική προστασία μετά το δύσκολο καλοκαίρι που περάσαμε, η δίκαιη μετάβαση των περιοχών που προχωρούν σε απεξάρτηση από το λιγνίτη, η ενίσχυση της Εθνικής Αρχής Συντονισμού με νέες δομές για τις χωρικές επενδύσεις, η έξυπνη εξειδίκευση, αλλά και η ενδυνάμωση της ικανότητας (capacity building) των αδύναμων δικαιούχων στα συγχρηματοδοτούμενα έργα μέσω ενός ειδικού υπο-προγράμματος τεχνικής βοήθειας. Ακόμη αναμένεται να ενισχύσουμε τις υπηρεσίες εφαρμογής των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων.
Οι παρεμβάσεις όμως που αναμένονται τα επόμενα χρόνια δεν σταματούν μόνο εδώ. Έχουμε προχωρήσει στη δημιουργία μίας «δεξαμενή» έργων (Strategic Project Pipeline) ιδιαίτερης σημασίας, με προϋπολογισμό άνω των 50 εκατ. Ευρώ, που αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ και το Σχέδιο Ελλάδα 2.0 για τον καλύτερο προγραμματισμό και παρακολούθηση της υλοποίησής τους. Ταυτόχρονα μετά από διαδικασία αξιολόγησης εφόσον απαιτηθεί, ορισμένα από τα έργα αυτά θα επιλέγονται και θα μεταφέρονται σε έναν «μηχανισμό ωρίμασης» (Project Preparation Facility) με όχημα το ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να επιταχύνουμε τις διαδικασίες ωρίμασής τους. Τέλος, έχουμε δρομολογήσει μία σειρά παρεμβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση, όπως τον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών (αναδιάρθρωση ΕΡΓΟΣΕ, κ.ά).
Τη νέα χρονιά αναμένεται να δούμε τη χώρα μας να αλλάζει. Η πράσινη και η ψηφιακή Ελλάδα, αναμένεται να είναι η επόμενη μέρα για τη χώρα μας.
*Ο Γιάννης Τσακίρης είναι Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
