Μάχη μέχρις εσχάτων ΗΠΑ - Κίνας για τον έλεγχο του ΟΗΕ

Μάχη μέχρις εσχάτων ΗΠΑ - Κίνας για τον έλεγχο του ΟΗΕ

Η ανακοίνωση της διακοπής της χρηματοδότησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από την αμερικανική κυβέρνηση δια στόματος Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να ήρθε ως «κεραυνός εν αιθρία», αποκρυσταλλώνει όμως την αναδυόμενη κόντρα των ΗΠΑ με τη Κίνα για τον έλεγχο των οργανισμών του ΟΗΕ. Για πολλούς αναλυτές δε, είναι μια απόδειξη της αλλαγής της ισορροπίας ισχύος.

Ο χαρακτηρισμός του Ντόναλντ Τραμπ για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προ ημερών ότι είναι «κινεζικεντρικός» αντανακλά τους φόβους του Λευκού Οίκου για τον αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στα διάφορα σώματα του ΟΗΕ. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Wall Street Journal, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου Πίτερ Ναβάρο υπολογίζει ότι η Κίνα ελέγχει έμμεσα η άμεσα πέντε από τους 15 οργανισμούς του ΟΗΕ.

Αυτοί είναι ο Οργανισμός Γεωργίας και Τροφίμων, η Διεθνής Τηλεπικοινωνιακή Ένωση, ο Οργανισμός για την Βιομηχανική Ανάπτυξη του ΟΗΕ και η Διεθνής Αεροπορική Ένωση. Οι τέσσερις αυτοί οργανισμοί έχουν διευθυντές Κινέζους αξιωματούχους, ενώ ο πέμπτος, ο Αιθίοπας, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Γκεμπρεγέσους, θεωρείται «κινεζικής επιρροής» καθώς η υποψηφιότητα του προωθήθηκε από το Πεκίνο.

Το 2017, η αμερικανική κυβέρνηση στήριξε την υποψηφιότητα του Βρετανού Ντέιβιντ Ναμπαρο απέναντι στον Τέντρος Γκεμπρεγεσους, ωστόσο σύμφωνα με το ρεπορτάζ της WSJ: «Η έλλειψη συντονισμού με τους συμμάχους των ΗΠΑ έδωσε την ευκαιρία στην Κίνα να εκλέξει τον δικό της υποψήφιο». Επιπρόσθετα, το Πεκίνο κατάφερε να εκλέξει τον Κίου Ντονγκού υποψήφιο της στον οργανισμό τροφίμων (FAO) του ΟΗΕ. Σύμφωνα δε με την ιστοσελίδα the Diplomat, η Κίνα διέγραψε χρέος ύψους 78 εκατομμυρίων ευρώ του Καμερούν, ώστε να αποσυρθεί ο υποψήφιος του.

Στον αντίποδα, οι ΗΠΑ προώθησαν και εν τέλει κατάφεραν να εκλέξουν τον σιγκαπουριανό Ντάρεν Τανγκ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO). Μια «νίκη» ιδιαίτερης σημασίας δεδομένου ότι η Ουάσινγκτον έχει ανοικτό μέτωπο με την Κίνα για τα «πνευματικά δικαιώματα». Ειδικότερα, σύμφωνα με την εφημερίδα Financial Times οι ΗΠΑ χάνουν περίπου 400 δις δολάρια τον χρόνο από φερόμενες κλοπές πατεντών και πνευματικών δικαιωμάτων. 

Την ίδια στιγμή, ο Κέβιν Μόλεϊ πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπους του Νεότερου και σήμερα υφυπουργός διεθνών οργανισμών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε χαρακτηριστικά: «Όταν έφυγα το 2006 από τον ΟΗΕ, δεν υπήρχε η Κίνα εντός του οργανισμού, σήμερα είναι παντού». 

Οι ΗΠΑ στηρίζονται παρόλα αυτά στο γεγονός ότι παραμένουν έμμεσα η άμεσα ο μεγαλύτερος χρηματοδότης των οργανισμών του ΟΗΕ. Ένα από τα σχέδια που έχει ρίξει στο τραπέζι η κυβέρνηση Τραμπ είναι να περικόψει 15% από τη χρηματοδότηση των οργανισμών του ΟΗΕ ώστε να διοριστούν περισσότεροι Αμερικανοί και να αυξηθεί η δυνατότητα ελέγχου τους συνάμα.